Çocuklarla ölüm hakkında nasıl konuşmalıyız?
Ölüm ile ilgili ne anlatacağınız sizin inançlarınızdan çocuğunuzun algılama seviyesine kadar pek çok faktöre bağlıdır. Bunun yanında mantıklı, sağlıklı cevaplar vermeniz için bir takım ana hatlar vardır.
-Ölüm hakkında konuşurken rahat olun
Her birimiz ölümü kabul etmeli ve onunla barış içinde olmalıyız. Ölümü duygusal ve entelektüel olarak kabul ettiğimizde çocuklarımıza bu konuda rahatça konuşmaları konusunda yardımcı olabiliriz. Çocuğunuza ‘bütün cevapları bilmesem de bu konuda soru sorman çok normal’ şeklinde yaklaşın ki ölümü korkutucu bir konu olarak görmesin. Çocuklarınıza ölüm hakkında doğum hakkında konuşabildiğiniz gibi konuşabileceğinizi hissettirin.
-Çocuğunuzun tam olarak ne sorduğunu anlamak için kendinize zaman tanıyın
Çocuğunuzun kafasını karıştırmamak için ona sadece istediği cevapları verin ve gereksiz ayrıntılara girmeyin. Aşağıda çocuklara verilebilecek kısıtlı cevaplara örnekler vardır:
‘Büyüdügümde ölecek miyim?’
Herkes bir gün ölür.
‘Sen de ölecek misin?’
Evet ama uzun bir süre yasayacağımı tahmin ediyorum.
‘Neden filanca kişi yas tutup ağlıyor?’
….. ağlıyor çünkü ….. öldüğü için üzgün. Onu özlüyor. Değer verdiğimiz biri öldüğünde hepimiz üzgün hissederiz.
-Kesin cümleler kurun
9 yasından küçük çocuklar soyut kavramları anlamayacaklarından basit ve direkt konusun. Bunu anlatmanın en basit sekli doğadaki doğal yasam döngülerinden bahsetmektir. Onları bu doğal doğum, büyüme, çoğalma ve sonunda ölüm döngüsünü incelemeleri için teşvik edin. Onlara her canlının sürekli yaslandığını ve sonunda öldüğünü anlatın. Bu şekilde insanların bile ölümleri doğumları kadar doğal olacaktır.
Ölümü yasam eksikliği olarak da anlatabilirsiniz:ölmüş biri nefes almaz, konuşmaz, hissetmez, uyuma; ölmüş bir köpek havlamaz, koşmaz.
-Fikirleri zaman içinde yavaş yavaş sunun
Ölümü sadece bir sohbet içinde anlatmaya çalışmayın. Unutmayın ki çocuklar tekrar ederek öğrenir bu yüzden ayni soruyu defalarca sormalarında bir sakınca yoktur. Büyüyüp olgunlaştıkça çocuklar daha da ayrıntılı sorular soracaklardır ki bu da iyi bir şeydir.
bir pedagogun yazısından alıntı.
ben bu şarkıyı çocuklara öğrettim aslında ama doğrumu yaptım bilmiyorum. çocuklar çok sevdi. iki kere söyledim ezberlediler. sınıfımda elif yok bu aradaama sonra acaba erkenmi diye düşündüm. ama ölümde doğum kadar doğal bir şey. şarkıda doğup büyüme aşamaları var. kavramlar var. zaman kavramı yaşlı genç filan. çocuklara ben kimim konusu ile söylemiş bulundum.