Disiplin Zamanı

Her aile içerisinde kimi zaman çocuklara disiplin uygulanması gereken durumlar yaşanır.


Anne-babanın gün içerisinde yaşadıkları stres ve sıkıntının tesirinde iken, çocuklarının yapmış oldukları ufak / büyük hatalara karşı disiplin uygulamaları çok büyük bir yanlıştır. Aile içerisinde daha güzel ve prensipli bir hayat sürmek niyetiyle uygulanan disiplin ve düzen sağlayıcı davranışlar, yerinde ve zamanında kullanılmazsa yapıcı olmaktan çıkıp yıkıcı bir özellik kazanacaktır. Disiplin gerektiren davranışlar, aile büyüklerini sinirlendirdiği için (kendilerince!) mutlaka önemlidir ve gereklidir. Buradaki önem disiplin kuralının uygulanmasından çok zamanlaması olmalıdır. Çünkü insanlar öfkelendiğinde sağlıklı düşünememekte, kendilerini savunmaya daha çok meyilli olmakta ve problemin kaynağına inmek yerine karşı saldırıya geçmeyi tercih etmektedirler. Oysaki kızgın/sinirli olunduğu zaman değil de, sinirler yatıştıktan sonra aynı sorun ele alındığında daha olumlu sonuçlar elde etme ve problemi bir daha tekrar etmeyecek şekilde çözme şansı artacaktır.


Anne-babalar çocuklarının yaptığı olumsuz davranışlara sinirli oldukları zaman tepki vermemelidir. Sinirlendiğinde oturuyorsa ayağa kalkmalı, ayaktaysa oturmalı, yer (oda) değiştirmeli, su ile temas etmeli (yüzünü yıkamalı) ya da içinden ona kadar saydıktan sonra problemi kendisinin daha sakin olduğu bir zaman konuşmaya havale etmelidir. Yapabiliyorsa, "Çocuğum, şimdi çok sinirliyim, sakinleşip bunu düşünmek için zamana ihtiyacım var. Seninle bu meseleyi akşam şu saatte konuşalım." diyebilmelidir. Yaşanan bir olay üzerinde ani tepkiler verdiğinizde muhtemelen çocuğunuz hemen karşı saldırıya geçecektir. Problemi yaşandığı an değil de bir müddet sonra konuştuğunuzda ise çocuğunuz bunu daha olumlu karşılayacak ve sizi sıkıntıya sokan durumu bir daha gerçekleştirmemeye çalışacaktır.


Sinirliyken çocuğunuzla konuştuğunuzda muhtemelen karşılaştığınız problemlerin çok dışına çıkarak şimdiye kadar geçmişte yaşanmış ve söyleyemediğiniz, üzeri küllenmiş olan birçok olay da aklınıza gelecek ve birer birer o olayları da sıralamaya başlayacaksınız. Ve aslında söylemek istemediğiniz, sonradan pişman olacağınız pek çok cümlenin bir anda ağzınızdan çıktığını fark edeceksiniz. Bu durumun en tehlikelisi de çocuklarla konuşma esnasında onların yaptıkları davranışlardan çok şahıslarına saldırıyor olunmasıdır. Kırılan bir kalbin tamiri ve çocukların anne-babaya tekrar saygı beslemeleri çok uzun zaman alabilir.


Sinirliyken yapılan konuşmalardaki hataların en önemlilerinden biri de çocuklara hakketmedikleri olumsuz lakapların takılmasıdır. Üzerinde pek çok olumsuzluk taşıyan ve çocukların şahıslarına direkt saldırı olan bu olumsuz lakapların etkilerinde çocuklar uzun yıllar kalmaktadırlar. Çünkü olumsuz ifadelerle çağrılan çocuklar bir müddet sonra onlara inanmaya başlarlar. Bir çocuk için en büyük hayal kırıklığı ve güvensiz yetişme emaresi, anne-babasının kendisine, "şişko, geri zekâlı, saf, çirkin, leylek, tembel…" gibi ifadelerle seslenmesidir. Bu tür ifadelerle büyüyen çocuklar, belirli bir yaşa geldiklerinde bu şekilde olumsuz ifadelerle çağrılmalarının etkilerini üzerlerinde taşımaktadırlar.


Anne-baba olarak amacımız çocuklarımıza daha yaşanabilir bir dünya bırakmak ve bu dünyada onlara önlerine çıkacak sorunlarla baş edebilmeyi öğretmektir. Kendisine ve çevresine faydalı birer şahıs olmalarını sağlamaktır. O halde çocuklarımıza disiplin uygularken daha dikkatli olmalı, onları rencide edici durumlardan ısrarla kaçınmalı ve disiplini, zamanında, problemli davranışı değiştirmek amacıyla ve öğretici olmak için kullanmalıyız.


Abdullah Purtaş

.ALINTIDIR.