İkizler Psikolojisi

İkiz çocuklar, tek yumurta ikizleri ve çift yumurta ikizleri olmak üzere iki çeşittir. Tek yumurta ikizleri fiziksel olarak birbirlerine çok benzerler; öyle ki, bazen ayırt edilmekte güçlük çekilir. Tek yumurta ikizleri aynı cinsiyette olurlar. Çift yumurta ikizleri ise, aynı ve farklı cinsiyetlerde olabilirler. Aralarındaki fiziksel farklar oldukça belirgindir. İkiz gebeliklerin yüzde 25’i tek yumurta, yüzde 75’i ise çift yumurtadır. İkiz gebelikler, çoklu gebelik olarak adlandırılır. İkiz gebeliklerin nedeni, genetik ve hormonal yapı ile kısırlık tedavisinin etkisi olarak tahmin ediliyor. Tek yumurta ikizleri aynı yumurtanın iki sperm tarafından döllenme sonucu oluşurken, çift yumurta ikizleri iki yumurtanın iki sperm tarafından döllenmesi sonucu oluşur.

Tek yumurta ikizlerinde, döllenen yumurta kendi içinde bölünür. Bu sebeple bazı vakalarda bebekler yapışık olabilmektedir.Tek yumurta ikizlerinin aynı zekâ seviyesine sahip olma oranı yüzde 85 olurken, bu oranın çift yumurta ikizlerinde yüzde 60 civarında olduğu belirlenmiştir. Yapılan araştırmalarda tek yumurta ikizlerinin DNA ve parmak izlerinin farklı olduğu, ancak kan gruplarının aynı olduğu belirlenmiştir. Farklı ortamlarda ve kültürlerde büyüyen ikizlerin farklı karakter geliştirdikleri belirlenmiş; fakat az da olsa aralarında şaşırtıcı benzerliklerin de olduğu görülmüştür. Aynı ortamda ve koşullarda büyüyen tek yumurta ikizlerinin olaylara benzer tepkiler gösterebildikleri ve benzer düşüncelere sahip oldukları saptanmış; fakat farklı şeylerden de hoşlandıkları ve farklı ilgiler geliştirdikleri de görülmüştür.

Çift yumurta ikizleri birçok bakımdan farklılık göstermekte ve genellikle farklı şeylere ilgi duymaktadırlar.İkizlerin bakımı oldukça güçtür. Bu nedenle bu görevi anne tek başına üstlenmemeli, babanın da yardım etmesi gerekir. Anne biriyle ilgilenirken, baba da diğeriyle ilgilenmelidir. Genellikle anneler sütlerinin yetmeyeceğini düşünerek, doğumdan itibaren mamayla takviye yaparlar. Aslında anne yeterli miktarda sıvı tüketirse ve dengeli beslenirse sütü her iki bebeğe de yetecektir.İkizler, her ne kadar benzer düşüncelere sahiplerse ve aynı şeylerden hoşlansalar, onların da kendilerini özel ve tek hissetmeye gereksinimleri vardır. Bunun için her iki çocuğun kendilerini farklı ve özel hissetmeleri sağlanmalıdır.

İkizleri aynı kalıbın içine sokmaya çalışmak son derece hatalı bir tutumdur. Ebeveyn ilgisi ve sevgisi bölündüğü için, ikizlerin ilgi ve sevgiye gereksinimleri oldukça fazladır.

İkizlerin eğitiminde yapılan bazı hataları davranışlar şunlardır:

Aynı giysiler giydirmek,

Saçlarını aynı biçimde taramak,

Aynı oyuncakları almak,

Aynı yatakta yatırmak

Aynı yerlere götürmek,

Aynı tepkiler beklemek,

Aynı sınıfta okutmak

İkisini tek bir kişi olarak görmek ve bu çerçevede yaklaşmak vb.

İkizlerin birbirine benzemeleri ve benzer ilgilere sahip olmaları, onların ayrı bireyler oldukları gerçeğini ortadan kaldıramaz; çünkü hiçbir zaman yüzde yüz aynı düşünceleri taşımazlar. Düşünceleri ve ilgiler ne kadar birbirine benzeseler de mutlaka bir farklılık vardır. Her ikisinin kendine ait bir bedeni, beyni ve duyguları vardır. Onlar doğuştan itibaren birbirlerinden farklı bireylerdir. Bundan dolayı farklı bireyler olarak yetişmeleri sağlanmalıdır. İkizler, farklı ve aynı etkinliklere ilgi duyabilirler. Farklı beceri alanlarında farklı yetenekleri olabilir. Bu nedenle ilgi duydukları alanlara yönlendirilmeli ve gerekli destek sağlanmalıdır. İkisini aynı etkinliğe sürüklemek hatalı bir davranıştır.

Bir futbola ilgi duyarken, diğeri basketbola ilgi duyabilir. Hiçbir zaman ikizler birbirleriyle kıyaslanmamalıdır. Biri diğerinden daha başarılı ve zeki olabilir. Bu nedenle ikisinden de aynı başarıyı beklemek doğru değildir. Başarısız olan kardeş diğeriyle kıyaslandığında, düşmanca bir kıskançlık geliştirebilir, özgüvenini yitirebilir ve aşağılık kompleksine kapılabilir. Normal kardeşlerde görülen kıskançlık, ikizler arasında da yaşanır. Faklılıkları fazla olan ikizlerde kıskançlık daha fazla görülür.

İkizlerin potansiyel yetenekleri ve bireysel özellikleri doğrultusunda gelişim göstermelerini sağlayıcı bazı davranış örnekleri aşağıda sıralanmıştır:

Farklı elbiseler giydirilmeli,

Farklı oyuncaklar alınmalı,

Saçları farklı şekillerde taranmalı,

Farklı sınıflarda, hatta farklı okullarda okutulmalı,

Farklı oyuncaklar alınmalı, Biri parka götürülürken diğeri sinemaya götürülmeli,

Her birinin kendilerine ait dolapları olmalı,

Evin oda sayısı fazlaysa odaları farklı olmalı,

Doğum günlerinde iki pasta alınmalı,

Fotoğraf albümleri ayrı olmalı,

İkisine verilen ilgi aynı düzeyde olmalı vb.

İkizlerle ilgili şaşırtıcı bulgulara rastlanıldığı gerçek bir öyküyle konuyu bitirelim: İki aylıkken iki farklı aileye verilen ikizler (James Arthur Springer ve James Edward Lewis) 39 yıl sonra bir araya gelirler. İkisinin geçmişleriyle ilgili yapılan araştırma sonucunda, her ikisinin Linda isminde kadınlarla evlenip boşandıkları, sonra Betty isimli kadınlarla yeniden evlendikleri, her ikisinin de teknik resme ilgi duydukları, matematik dersini çok sevdikleri ve dil bilgisi dersinden nefret ettikleri, aynı miktarlarda alkol aldıkları ve aynı saatlerde kronik baş ağrısı çektikleri ortaya çıkar.

.ALINTIDIR.