Yol yapımı, Asfalt yol nasıl yapılır, Yol yapımında hangi malzemeler kullanılır, Kara yolu yapımı hakkında bilgi.

Bir ülkenin dört bir tarafına yayılmış yeterli bir yol şebekesi, o ülkenin uygarlık düzeyini yansıtan en mükemmel aynadır derler. Gerçekten de İlkçağlar ‘da uçsuz bucaksız topraklara sahip olan Roma İmparatorluğu, kudret ve kuvvetini askerî ve ticari amaçlarla yaptığı düzgün yollar sayesinde koruyabilmişti. Günümüzde de ekonomik yönden kalkınmış ülkeler düzgün ve bakımlı birer yol şebekesine sahiptirler.

Bir yolun yapılmasında gerekli işler çok zor ve karışıktır. Yolun geçeceği bölge dağlıksa normal islere bir de toprağın kazılıp taşınması, istinat duvarlarının, köprülerin, tünellerin yapılması gibi işler eklenir.

yol_yapimiBu yazımızda, bir düzlük üzerine yapılan bir yolu inceleyeceğiz. Bugün yol yapımında bütün işler makinelere dayanır. Burada dikkat edilecek konu, işlerin düzenle ilerlemesi, yardımcı maddelerin (kırma taş, mıcır, asfalt betonu) hazırlanması sırasında makinelerin birbirine zincirleme olan görevlerini aksatmayacak biçimde düzene sokulmasıdır. Bütün bu işler düzgün olarak yapılırsa yol döşeme ekipleri bir saatte normal olarak 40 m. yol döşeyebilir. Genişliği 25 m. olan modern bir yol, motorlu taşıt araçlarının trafiğini karşılayabilecek ve değişik mevsim şartlarının aşındırmasına hiç olmazsa 10 yıl dayanabilecek bir niteliktedir. Şimdi bu tip yol yapımında çalışan makinelerden bazılarını görelim:

Greyder (Düzleme makinesi): İş gücü çok fazla olan greyder, enli çelik bıçağıyla yolun yapılacağı toprak yüzeyini kazıyıp düzeltir.

Tandem silindir: Greyderin kazıyıp düzelttiği toprak yüzeyini bastırıp sıkıştırır. Bu çalışma, ham yolu ortaya çıkarır.

Konkasör (Taş kırma makinesi): Yolun temelini ve temel altını meydana getirecek olan taşları istenilen büyüklükte kırıp hazırlar. Burada Niçin istenilen büyüklükte bulunabilen çakıllı kum kullanılmıyor? sorusu akla gelebilir. Bunun bir sebebi vardır: Bazalt kayalarının kırılmasıyla elde edilen kırma taşlar birbirine kolayca kaynayabilen düzgün ve köşeli taşlardan meydana gelir. Bunlar, çapı 6 cm. olan bir halkadan geçebilecek büyüklüktedir.

Damperli Kamyon: Kırma taş taşımada kullanılır.

Kırma taş finişeri (sericisi): Kırma taşı düzgün bir biçimde ham yol üzerine yayar.

Bandajlı silindir: Kırma taş finişerinin yaydığı katmanı bastırıp sıkıştırır.

Asfalt distribütörü (püskürtücüsü): Kırma taşların üzerine sıcak katran püskürtür. Bu sıcak sıvı taşların en alt katmanına kadar girerek orada kurur ve taşları bir bütün durumuna getirir. Böylece yolun esnek bölümü meydana gelmiş olur. Yol, bu özelliği sayesinde en ağır yükleri bile çatlamadan kaldırabilir.

Bu işlemlerden sonra sıra kırma taş katmanını koruyacak katmanın döşenmesine gelir. Aşınmayı önleyecek olan bu katman, asfalt betonudur. Asfalt betonu, yükleyici , asfalt mıcırı makinesi, asfalt betonu mikseri (karıştırıcısı) , adları verilen makineler tarafından hazırlanır. Damperli kamyonlara yükleyip asfalt betonu finişeri (sericisi )’ne boşalttıkları bu karışım, makine tarafından kırma taş katmanı üzerine yayılır ve düzeltilir. Asfalt betonu silindir bu koruyucu katmanı bastırır.

İşte böylece yolun yapımı bitmiş ve trafiğe hazır duruma getirilmiştir.