ÇOCUĞUM ALTINI ISLATIYOR NE YAPABİLİRİM?

Çocuklar genellikle 18-24 aylar arası tuvalet eğitimi almaya hazırdır. Gelişimi normal olan çocukların birçoğu 2-3 yaş döneminde tuvalet gereksinimini haber verir, ancak bu yaşlarda organları üzerinde tam kontrol sağlayamadıkları için zaman zaman altlarını ıslatabilirler. Bu nedenle, 4 yaşına kadar arada sırada görülen altını ıslatma davranışı normal karşılanabilir. Çocuğun gelişimi normalse, tuvalet eğitimini normal dönemde aldıysa ve 4 yaşında olmasına rağmen gece veya gündüz altına kaçırma davranışı zaman zaman da olsa devam ediyorsa, çocuğun duygusal bir sorunu var demektir. Bu nedenle, anne-babaların kritik yaşlarda ortaya çıkan bu davranışı çok iyi takip etmeleri gerekir. Aileler genellikle normal kabul edilen alt ıslatma davranışı ile uyum bozukluğu olarak kabul edilen alt ıslatma davranışı arasında ayırım yapmanın zor olduğunu ifade eder. Anne-babalar aşağıdaki kriterleri göz önünde bulundurarak bu ayırımı daha kolay yapabilirler. Aşağıdaki kriterler karşılanıyorsa, çocuğun, alt ıslatma davranışı, bir uyum ve davranış bozukluğu olarak kabul edilmeli ve bir uzmandan yardım alınmalıdır. (Öztürk,2004)

Çocuğun;
Fiziksel, hareket, dil ve zekâ gelişimi normalse,
Tuvalet eğitimini aldıysa,
4 yaşındaysa,
Aralıkla da olsa gece ve/veya gündüz altına kaçırma davranışı varsa, alt ıslatma davranışı psikolojik bir soruna işaret ediyor demektir

Alt ıslatma davranışı her zaman psikolojik bir sorundan kaynaklanmayabilir; organik bir bozukluk olup olmadığı mutlaka saptanmalıdır. Bunun dışında ateşli hastalıklar ve idrar yolu enfeksiyonları da altını ıslatma davranışına yol açabilir; bu durumlarda ortaya çıkan altını ıslatma davranışı kısa süreli ve geçicidir (Çankırılı,2007)

Psikolojik Nedenleri
Altını ıslatmanın nedenlerinin % 90'ı psikolojiktir.
Çok erken yaşta tuvalet eğitimine başlamak veya çocuğun sahip olduğu böbrek rahatsızlığını dikkate almaksızın tuvalet eğitimi vermek verilebilir.
Yeni bir kardeşin doğması ve ilginin onun üzerinde yoğunlaşması,
Tuvalet eğitiminde aşırıya kaçma (Aşırı titizlik ve sabırsız davranma ),
Korkudan dolayı alt ıslatma , (korku filmi seyretme gibi )
Ruhsal zorlama (aşırı baskı, üzüntü )
Ailevi faktörler,
Okulda aşırı baskı uygulanması,
İlgi toplamak, öç almak, gibi nedenler,
İlgisizlik, sevgisizlik ve ihmal durumlarında,
Ağır cezalar verildiği durumlarda,
Evde ve okulda uygun şekilde tuvalet olmaması, uzakta olması,
Otoriter eğitim, sert anne-baba tutumuna karşı protesto olabilir.
Özürlü çocuklarda tepki olarak altını ıslatma görülür.
Zorlanmalı yaşam olayları, aile düzenindeki değişiklikler ve kayıplar gibi zorlu yaşam olayları, boşanma, ölüm ya da iş gezisi nedeniyle baba kaybından sonra enürezis başlaması oldukça sıktır. (Bilgiç,2003 )

Tedavi Yöntemleri
Altını ıslatan çocuklara genel olarak; 7-8 yaşına geldiğinde tedavi için girişimlerde bulunulması önerilmektedir. Bu girişimlerin başında çocuğun kendisinin veya ailesinin gece uyanmasına dönük programlar gelmektedir. Önce çocukların kendiliğinden uyanması denenir, bu mümkün olmuyorsa ailenin çocuğu gece uyandırıp tuvalete gitmesini sağlayan program uygulanır. Daha önce başarılı olduğu gösterilmiş 6 günlük bir programın ayrıntıları ise şu şekildedir.
İlk gece çocuk gece 1'e kadar her saat başı uyandırılır. Çocukla konuşularak ve yürütülerek uyandığından emin olunur. Altı kuruysa övücü sözler söylenir ve “tuvalete girme ihtiyacın var mı yoksa bir sonraki saati mi bekleyeceksin” sorusu sorulur. Çocuk tuvalete gitmek isterse tek başına tuvalete yürümesi istenir. Eğer çocuk altını ıslatmışsa pijama ve iç çamaşırlarını kendisinin değiştirmesi teşvik edilir. Gece 1'de uyandırıldığında kuru olsa bile idrarını yapmaya çalışması söylenir.
Daha sonraki beş gece çocuk bir kez uyandırılır. İlk gece uyuduktan 3 saat sonra, ikinci gece 2.5 saat sonra ve böyle süre azaltılarak beşinci gece uyuduktan 1 saat sonra uyandırılır. Son gece bundan sonra kendisinin uyanması söylenir.
Bu programdan sonra altını ıslatma tekrarlarsa (3 gün üst üste altını ıslatırsa) yeniden 6 gecelik uyandırma programı tekrarlanır.
Alarm Yöntemi
Son yıllarda "enüretik alarm" teknolojisinde önemli ilerlemeler olmuş ve hem küçük hem de kullanımı kolay alarm cihazları üretilmiştir. Alarm tedavisine 2-3 ay sürdürülmesi gerekmekte ve bu tedavi ile çocuklarda %70-84 oranında iyileşme sağlanmaktadır. Alarm tedavisi sonunda yineleme riski %10 dolayındadır
Fizyolojik altını ıslatma sorunu olan çocukların tedavisinde ise aşağıdaki ilkelere uyulmalıdır:
Gece kalkıp tuvalete gitme bir hedef olarak kesinleştirilmelidir.
Tuvalete ulaşmak kolaylaştırılmalıdır.
Çocuğun kuru kalma sorumluluğunu üstüne almasına yardım edilmelidir.
Yatmadan önceki 2 saat boyunca fazla sıvı alımından kaçınılmalıdır.
Yatağa girmeden tuvalete gidilmelidir.
Gece kuru kalması için bez bağlanmamalıdır.
Sabah temizliğine çocuğun katılımı sağlanmalıdır.
Çocukların benlik saygıları desteklenmelidir.
Ailelere nasıl davranacaklarını anlatan kılavuzlar hazırlanmalıdır.
Çocukların hangi günler kuru kaldıkları bir kart üzerine işlenmelidir.
Çocuklar en az ayda bir kez kontrol edilmelidir. (Hatun,2007)

ALINTI