Bilgisayar Donanımları Nelerdir?

İç Donanımlar
A-Kasa: Tüm donanımları taşıyan birimdir. İç donanımlar kasa içine, çevre birimleri ise donanımların kasa dışındaki konnektörlerine takılır.

B-Güç Kaynağı: Bilgisayara elektrik veren donanımdır. Girişi 110-120V veya 220-250V, çıkışları ana karta giden +/-12V (Çoklu Çıkış) ve disk sürücülerine giden +/-5V çıkışlardır. Çevre birimlerini bağlamak için girişe eşit voltajda çıkışı da vardır. Güç kaynağı üzerinde fazla ısıdan korumak için soğutma fanı bulunur. Bazı güç kaynaklarının arkasında güç anahtarı da bulunur. Güç kaynakları 50, 100, 200, 300, 350W güçlerindedir.

1-AT Güç Kaynakları: Güç kontrolü analog’dur. Güç kaynağına seri bağlı güç anahtarı ile açılıp kapatılır. Elektrik kesilip tekrar geldiğinde çalışmaya devam eder. At güç kaynakları artık piyasadan kalkmıştır.

2-ATX Güç Kaynakları: Güç kontrolü dijitaldir. Ana kart üzerindeki güç butonu ile komut verildiğinde çalışmaya abşlar. Kapatmaya gelince; güç butonuna basınca kapansın, güç butonundan kapanmasın, kapatma komutu verilince otomatik kapansın şekillerinde ayarlar yapılabilir. Elektrik kesilip geldiğinde çalışmaya devam etmez.

C-Butonlar: Güç butonu ve reset butonu.

D-Sinyal Lambaları: Enerji geldiğini ve harddiskin etkinliğini gösteren sinyal lambalarıdır.

E- Fan: Kasa içini soğutmak için bir veya iki adet fan kullanılır.

F-Hoparlör: Ses gerektiren bazı durumları seslendiren, ana karta bağlı hoparlördür.

G-Ana Kart: Tüm donanımları üzerinde taşıyan en önemli donanımdır. Tüm donanımlar bununla kullanılır.

H-Portlar: Çevre birimlerinin takıldığı yerlerdir.


1-Seri Port: COM1 ve COM2 adlarıyla anılan portlardır. Ayrıca RS-232 adıyla da anılır.Bilgisayara bağlanabilen pek çok aygıtı bağlamaya yarar idi. Yeni ana kartların üzerinde bu portlar bulunmamakta, yerini USB portları almıştır.

2-Paralel Port (LPT): Yazıcı bağlamak için kullanılırdı. Yeni ana kartlarda artık bulunmamakta, bunun da yerini USB portları almıştır.

3-USB (Universal Serial Bus): Günümüzde monitör klavye ve fare dışında herşey bu portlara takılmaktadır.

4-Klavye Portu

5-Fare Portu

I-Slotlar: Ana kart üzerinde ek kartların takıldığı konnektörlerdir.

1-AGP: Ekran kartı takılan slot

2-PCI: Diğer katların takıldığı slot.

3-RAM Slotarı

J-Merkezi İşlemci (CPU): Bilgisayarın yaptığı tüm işlemler bununla yapılmaktadır. Frekans ve türüne göre seçilir. P4 3.2 GHz gibi. İşlemci üzerine fazla ısınmaması için soğutucu takılır. Soğutucu, alümünyum petek ve üzerindeki soğutucu fandan oluşur. Eski tip soğutucular fansız idi. Soğutucusuz işlemciler de vardı.

K-RAM: Tüm bilgileri okuma esnasında depolayan rastgele erişimli bellektir. Enerjisi kesilince tamamen boşalır.

L-Ekran Kartı: Görüntü sinyallerini üreten karttır. Üzerinde monitör portu bulunur. Ekran kartlarının üzerinde de ayrıca RAM bellek bulunur. Ana entegresi üzerinde fanlı soğutucu bulunur.

M-Ethernet Kartı: Ağ bağlantısı kurmak ve internete bağlanmak için kullanılır. Üzerinde bir tane ağ konnektörü bulunur.

N-USB Kartı: Ana karta USB portu eklemek için kullanılır.

O-Fax-Modem Kartı: Bilgisayarı telefon hattına bağlamada, fax çekmede ve çevirmeli ağ bağlantısı kurmada kullanılırdı. Artık internetin gelişip yayılması üzerine uygulamadan kalkmıştır.

P-TV-Radyo Kartı: Bilgisayarla TV izleme ve radyo dinlemede kullanılır. Üzerinde anten ve IR kumanda alıcı konnektörleri bulunur. Uzaktan kumandalı modelleri de vardır. Uzaktan kumanda IR alıcı ile kullanılır.

R-USB Adaptörü: USB ve firmware portlarına kasa önünden erişmek için kullanılır. Ana kart üzerindeki harici USB konnektörüne bağlanır. 3,5″ disket sürücü yuvasına takılır.

S-Hard Disk: Kullanılan tüm yazılımların depolandığı manyetik disk sürücüdür. Ana kart üzerindeki IDE veya SATA konnektörlerine takılır.

T-Çıkarılabilir Bellek Sürücüleri: IDE veya SATA konnektörlerine takılarak kullanılır.

Çevre Birimleri

A-Girişim Birimleri

1-Klavye: Bilgisayarla işlem yapmak için gerekli tuşların toplandığı aygıttır.

2-Fare: Kolay, hızlı ve zevkli görsel kullanıma yarar. İki veya üç tuşlu, bir veya iki dönen düğmeli ve ayrıca yanda düğmeli yapılır.

3-Joystick: Oyun oynamada kullanılır. Tuşlu ve kollu tipleri vardır. Joystick ile oyun oynamak daha kolay ve zevklidir. Ayrıca otomobil düzenli joystickler de vardır. Direksiyon, fren-gaz ve vites üniteleri uygun yerlere yerleştirilerek Test Drive vb. oyunlar çok kolay ve zevkle oynanır. Hatta Sürücü eğitim aracı olarak kullanılabilir. İki kişilik oyunlar için çift kumandalı joystickler de mevcuttur.

4-Kalemli Tablet: Kalemiyle tablete yazılan yazı ve çizgileri ekrana aktarır.

5-Işıklı Kalem: Ekrana tutarak ekrana çizgi çizme ve kursör kontrolü yapar.

6-Tarayıcı: Kağıdı ekrana yansıtmada kullanılır. Masa tipi ve el tipi vardır. Masa tiplerinde kapak altına kağıt konur. El tipi tarayıcılarda ise tarayıcı kağıda sürtülür.

7-Kamera: Görüntü ve fotoğraf çekmede kullanılır.

8-Mikrofon: Ses girişi için kullanılır. Bilgisayarlar için özel mikrofonlar üretilmektedir. Bu mikrofonlar uzaktan da ses algılayabilir.
9-Spritter: Kasetlerdeki ses ve görüntü kayıtlarını bilgisayara aktarmada kullanılır.

B-Çıkış Birimleri

1-Monitör: Yapılan işlemlerin görüntülerini gösteren en önemli çıkış birimidir. Analog kontrollülerde ayar düğmeleriyle ayarlar yapılır ve seri anahtarla açılıp kapatılır. Analog kontrollü monitörler piyasadan kalkmıştır. Dijital monitörlerde ise +/- tuşları ile ayar yapılır ve güç kontrolü de dijitaldir. Gelişmiş modellerde bir açılır menü vardır. Menü tuşuna basılır ve yukarı/aşağı tuşları ile ayar modu seçilir. Sonra aynı tuşlarla istenen ayar yapılır. Kenar düzeni, görüntü boyutu, kontrast, renk, aydınlık gibi ayar modları vardır. LCD monitörler daha küçük ebatlı, hafif, az yer kapalma, az güç harcama avantajları vardır.

2-Speaker: Ses kartı çıkışından alınan sesleri dinlemeye yarar. Küçük güçlüleri iki parça olup birinin içinde amplifikatör bulunur, diğerinin içinde yalnızca hoparlör bulunur. Yüksek güçlüleri ise 2+1 (2 hoparlör+ 1 amplifikatör), 3+1, 4+1, 5+1 şekillerinde yapılırlar. Yüksek güçlülerde ton kontrol, ekolayzer, ayrı bağlanan ses ayarlayıcı gibi ek özellikler mevcuttur.

3-Projektör: Monitörde görüntülenecek görüntüleri duvar, perde gibi yüzeylere yansıtmada kullanılır. Monitör yerine takılarak kullanılır.

4-Yazıcı: Ekrandaki belge, grafik, vb. şeyleri kağıda basmaya yarar.

a) Nokta Matris Yazıcılar: Matris şeklinde dizili iğnelerden sinyale göre uygun olanlarının kağıda vurulması ilkesiyle çalışır. Mürekkep için matris önünden şeridi geçirilen yazı kasetleri kullanılır. Nokta matris yazıcılarla ancak tek renkli baskı yapılabilir. Yalnızca resimsiz belge istenen yerlerde kullanılır.

b) Enkjet Yazıcılar: Mürekkebin sinyale göre kağıda püskürtülmesi ilkesiyle çalışır. Delikler matrisi arkasında kartuş bulunur. Enkjet yazıcılar renkli baskı da yapar. Gürültü yapmazlar. Kartuşların bazı modelleri için mekanik el tipi doldurma aletleri üretilmektedir. Diğer kartuşlar ise büyük makinalarla doldurulur. Siyah, renkli ve hem siyah hem renkli kartuş takılan enkjet yazıcılar mevcuttur.

c) Lazer Yazıcılar: Enkjet yazıcılarla aynı ilkeyle çalışır. Yazım hız ve kalitesi daha yüksektir. Mürekkep olarak toner kullanılır. Toner kartuştan daha yüksek kapasitelidir.

Yazar: Halil İbrahim Arik