HAMİLELİKTE BESLENMENİN ÖNEMİ

Uzman Diyetisyen Müge Özyurt Şafak

Yeterli ve dengeli beslenme yaşamın her döneminde olduğu gibi anneliğe adım attığınız bu yolculukta da çok önemlidir. Hem sizin sağlıklı bir gebelik geçirmeniz hem de bebeğinizin sağlıklı olarak dünyaya gelmesi için beslenme büyük önem taşır.

Bu süreçte nasıl beslenilmesi gerektiğini hamileliği dönemlere ayırarak anlatmak istiyorum. Hamilelik 3 ana döneme ayrılır. Bunların her birine trimester denir. Birinci trimester gebeliğin ilk 13 haftalık dönemini, İkinci Trimester 14. – 26. haftalar arasındaki dönemi, üçüncü trimester ise 27. haftadan 40.haftaya kadarki dönemi kapsar.

1. trimester'da beslenme

Sağlıklı bir hamilelik geçirmeniz ve bebeğinize sağlıklı bir başlangıç yaptırabilmenizin en iyi yolu kendinize ideal bir hamilelik programı belirlemekten geçiyor. Hiçbir zaman sağlıklı beslenmek için geç kalmış sayılmazsınız..

Gebeliğin ilk döneminde kendinizi hamileliğe ve içinde bulunduğunuz bu mucizevi duruma hazırlamalısınız. Öncelikle; beslenmenizi gözden geçirin. Çünkü siz nasıl beslenirseniz bebeğiniz de öyle olur. Bebek bütün ihtiyacını plasenta aracılığı ile annesinden karşılar. Mutlaka doktorunuzun bilgisi ve önerisiyle Folik Asit kullanmaya başlayın ya da devam edin. Bebeğinizin büyüme ve gelişiminin temelinin atıldığı bu günlerde abur-cubur tüketimi, sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıklarınızdan uzaklaşmaya çalışın.

Aslında siz henüz hamile olduğunuzu anlamakla uğraşırken bebeğinizin gelişiminin en önemli tuğlaları konulmaya başlıyor. İlk 3 aylık dönem bebek gelişimi için çok önemlidir. O nedenle hamile olduğunuzu öğrendğiniz andan itibaren beslenmenizi tamamen sağlıklı ve yeterli olacak şekilde planlamalısınız. Bu dönemde öne çıkan besin gruplarını şöyle sıralayabiliriz;

• Karbonhidratlar vücudun temel enerji kaynağıdır. Özellikle kompleks karbonhidratlara yer verilmeli. ( Tam buğday ekmeği, sebze - meyve, kurubaklagiller, tahıllar gibi ) Kilo alırım endişesi ile karbonhidratları hayatınızdan çıkarmak kesinlikle yanlıştır. Bu nedenle sağlıklı karbonhidrat kaynakları yeterli milktarda tüketmelisiniz. İlk aylarda günde 6-8 porsiyon yeterlidir. 1 porsiyon=1dilim tam buğday ekmeği = 1 kase çorba=3 çorba kaşığı bulgur/ makarna gibi düşünülebilir..

• Kaliteli protein kaynakları tüketilmeli. Hergün 1 yumurta yemeye başlamış olmalısınız. Günde en az 1 öğün kırmızı et, tavuk, balık veya kurubaklagil yemeği tüketilmeli, 3 su bardağı kadar süt, yoğurt veya ayran içmelisiniz.

• Bebeğin ve annenin sağlığı açısından son derece önemli olan kalsiyum, demir, folik asit, iyot, D vitamini, C vitamini, B12 vitamini gibi vitamin ve mineraller yeterli düzeyde alınmalı, eksiklik söz konusu ise doktorunuzun kontrolünde dışarıdan ek olarak verilmeli.

• Bebeğin kemik minerilizasyonu anneden yeterli kalsiyum ve fosfor geçişi ile olmaktadır. Bu nedenle bu dönemde anne adayının kalsiyumdan zengin yiyecekleri beslenmesine eklemesi önemlidir. Süt, yoğurt, peynir, pekmez, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller kalsiyumun iyi kaynaklarıdır. ( 1 su bardağı süt: 240mg, 1dilim (30g) beyaz peynir: 70mg, 1dilim(30g)kaşar peyniri: 230mg, 1 kase yoğurt: 180mg kalsiyum içerir.)

• Annenin aşırı kafein tüketimi fetüsün kemik yoğunluğu ve kalsiyum içeriği üzerinde zararlı olabileceği gibi birçok mineralin emilimini engellemekte ve kansızlık riskini arttırmaktadır. Bu nedenle kafein içeren besinlerden uzak durulmalıdır. Kafein denildiğinde aklımıza ilk kahve geliyor olsa da aslında kakao, çikolata, gazlı iecekler, siyah ve yeşil çayda da kafein bulunmaktadır. Bu nedenle günde maksimum 3-4 bardak açık çay ile kafein alımınızı sınırlamaya çalışmalısınız. Haftada 1-2 kez 1 fincan sütlü kahve içebilirsiniz.

• Düşününki bebeğiniz içi su dolu bir yerde yaşıyor. O nedenle gün içerisinde yaklaşık 2 lt su içmeye özen göstermelisiniz. Sıvı ihtiyacınızın bir kısmını ayran, şekersiz komposto, çorba gibi içeceklerle karşılayabilirsiniz.