Çocuklarla Alışveriş

Başta bayanlar olmak üzere alışveriş yapmak keyifli bir iştir. Ancak küçük çocuğu olanlar bilirler ki çocuklarla beraber alışveriş yapmak sanıldığı kadar kolay değildir

Başta bayanlar olmak üzere alışveriş yapmak keyifli bir iştir. Ancak küçük çocuğu olanlar bilirler ki çocuklarla beraber alışveriş yapmak sanıldığı kadar kolay değildir. Çünkü çocuklar kendi arzuları doğrultusunda alışverişi yönlendirmek isterler. Alışveriş sepetine oturmak istemez, "ben iteceğim" der, sağa sola çarpar, ortalığı karıştırır, yürüyen merdivenlerde ters istikamete doğru gider. Hadi koş peşinden koşşş!

İstediği şeyleri elde etmek içinde elinden geleni yapar. İnatlık yapar, ağlar. Kimi zaman markette istediği alınıncaya kadar yerlerde sürünür, ortalığı birbirine katar. Çoğu zaman ebeveynler bu duruma bir anlam veremez. Ya çocuğunu tokatla veya tehditle yola getirir ve "bir daha sizi markete getirmek mi? Asla!" , tehditleri savurur ya da çocuğun isteklerine boyun eğerek çözüm bulmaya çalışırlar.

Çocuğun yürümeye başlamasıyla çevreyi tanıma merakı da başlar.

Çevreyi tanımak çocuklar için sosyal bir öğrenmedir. Alışveriş çocuğun çevreyi tanıması için iyi bir aktivite olabilir. Bu aktivitenin çocuğun yaşamına katkısı olabilmesi için ona küçük yaşlarda bazı şeyleri öğretmeniz gerekli.

Alışverişe çıkmadan önce çocuğunuzla anlaşma yapmak çok önemli !!!

•Alışverişe çocuğunuz için değil tüm ailenin ihtiyaçlarını karşılamak için çıktığınızı çocuğa ifade edin. Mesela; "evde yemeklik kalmadı; sebze-meyve, makarna gibi şeyler alacağız" gibi fazla ayrıntıya girmeden alışverişin içeriği konusunda fikir verin.

•Çocuğunuza markette her gördüğünü isteyemeyeceğini ailecek karar verdiğiniz şeyleri alacağınızı ifade edin.

•Çocuğa "bak oyuncak almak, şeker almak yok" gibi kesin ifadeler kullanmayın. Çünkü çocuğunuzun aklına düşürdüğünüz için beğenmese bile sırf inattan dolayı diretebilir. Hem istediğini almak zorunda kalabilirsiniz hem de sözünüzden dönmüş olursunuz.

•Çocuğa alışverişte uyacağı kuralları belirleyin. Örnek olarak: yanımdan ayrılma yok, bize ait olmayan eşyaların parasını vermeden almayacağız… gibi. Ayrıca bu kurallara uymazsa nelerle karşılaşacağını da anlatın. Kurallara uymazsan marketi terk edeceğiz gibi… Çocuğunuza bunları anlatırken onun oyun çağında olduğunu unutmayın. 3-6 yaş arası dönemde somut düşünme yetisi tam gelişmediğinden bir çok şeyi dramatize edip oyunlaştırarak anlattığınızda sizi daha çok anladıklarını fark edeceksiniz.

•Siz veya çocuğunuz aç, yorgun ve acelenizin olduğu zamanlarda alışverişe çıkmayın. Bu durum alışverişi eğlenceli bir iş olmaktan çıkarır. Tahammül sınırlarınızı zorlar. Burada anneler biraz daha dikkatli olmalı. Çünkü babanın yorgun ve kendini dinlenmeye ihtiyacı olduğu zamanlarda alışverişe çıkmak için aileyi zorlamamalıdır. Karşılıklı anlayış çok önemli.

Markette

Çocuğunuzun hayal dünyasını genişletmek için sorular sorun. Çevreyi tanıtın. Küçük elleri ve kafaları meşgul etmek size rahat bir alışveriş imkânı sağlar.

Mesela; "alışveriş sırasında bana yardımcı olabilirsin değil mi? Unutma bak, süt ve yumurta alacağız" gibi listeden birkaç ihtiyacı onun aklında tutmasını hatta hatırlatmasını sağlayın.

Bu şekilde alışveriş biraz uzun zaman alsa da en azından stressiz bir şekilde atlatılabilir. Çocuğunuz, işe yaradığı için kendini iyi hissedecek sosyal ortam ve alışveriş hakkında bir şeyler öğrenmeye başlayacaktır.

Çocuğunuzun istenmeyen davranışlarını tehdit edici ifadelerle çözmeye çalışmayın. Zaten okul öncesi dönemde çocuğun ebeveynden ayrılma korkusu vardır. Çocuğun bu korkusunun üzerine onu bir daha bir yere götürmeyeceğinizi ifade etmeniz. Çocuğunuz yaşamış olduğu bu korkuyu anormal boyutlara taşıyacaktır.

Çocuğunuzun davranışlarına iltifat edin. Örnek olarak; "aferin sana tıpkı evde konuştuğumuz gibi davranıyorsun." gibi.

Parası verilmeyen şeyleri alamayacağını anlatın. Özellikle şeker ve oyuncak reyonun önünden geçerken çocuğunuz çikolota veya hoşuna giden bir oyuncağı alabilir. Çocuğunuza parası ödenmeden bir şey alamayacağını marketteki görevlilerden de yardım alarak alınmayacağını öğretebilirsiniz.

Çocuğunuz istediğini almamız için marketi birbirine katıyor? Ne yapmalısınız?

Çocuk yürümeye başladığında çevreyi tanıma merakı da başlar. Özellikle 3-6 yaş döneminde Çocuk ben merkezcidir. Her şeyin kendisi için yapıldığını düşünür. Bu nedenle inat bir takım davranışlarda bulunabilir. Çocuk kendisi dışında var olan dünyayı fark ettikçe bu davranışından vazgeçecektir. Çocuğunuz istediğini elde edebilmek için tüm sınırları zorlayacaktır. Kimi zaman acziyetin gücünü kullanarak "anne ne olur...!!! Cümleleri kimi zaman da sizi kötü bir anne baba olmakla suçlayarak markette ağlama nöbetleri geçirebilir. Çocuğunuzun yalvarmaları karşısında pes edip her istediğini almanız sonraki istekler için referans oluşturur. Burada önemli olan çocuğun oyuncağı haline gelmeden ve çocukla güç savaşına girmeden bu dönemi atlatmaktır. Çocuğunuz hala inatlığını devam ettiriyorsa alışverişe çıkmadan önce neler konuştuğunuzu hatırlatın ve biraz zaman tanıyın, eğer sakinleşmemişse marketi terk etmenizde ve önceden konuşmuş olduğunuz cezayı uygulamakta yarar var.

Ebeveyn yaklaşımlarıyla çocuklar kuralları, sorumluluk ve paylaşmayı öğrenir. Ya da empatiden uzak, doyumsuz, egoist, savurgan, bir kişilik olmayı öğrenir.

Eve dönüşte

Çocuğunuzu konuşturun. Bu gün neler öğrendin, en çok ne yapmaktan hoşlandın gibi çocuğunuzdan geribildirimler almayı unutmayın. Bu tür diyaloglar çocuğunuzun neler öğrenip öğrenmediğini anlamınıza yardımcı olur.

Abdullah Purtaş


.ALINTIDIR.