Hepatit A ve B

Çocuklarda virüs kaynaklı karaciğer hastalığı sık görülür. Bunlar genellikle Hepatit A ve B tipi virüslerdir ve aşıları vardır. Hepatit yavaş yavaş ortaya çıkan ve kendini belli etmeyen bir şekilde başlar. Çocuk yorgundur, iştahı kapanır, karnı ağrır, kusar. Bazen ufak bir döküntü yapar, mafsalları ağrır. Birkaç gün sonra rengi az çok sararır, idrarı azdır ve çok sarıdır, kakası ise renksizdir. Çoğu zaman bu belirtiler çok hafif olur. Çocuk yalnız yorgunluktan şikayet eder. Laboratuvar tahlilleri teşhisin konulmasında yardımcı olur (Transaminaz yükselir vs.).

Hepatit A Hepatit A virüsünün neden olduğu karaciğer iltihaplanmasıdır. Hepatit B’den daha çok görülür. Hastalık basit bir şekilde gelişir, komplikasyon yapmaz. 2-3 hafta içinde geçer. Tedavisi dinlenmektir.

Bulaşma:
Virüs sudan, pis yiyeceklerden, kakadan ve mide yoluyla geçer. En önemli tedbir her yiyeceğin özenle yıkanması, ellerin temiz olmasına dikkat edilmesidir. Bir hasta ile temas edilince gamma globulin iğnesi erken davranılırsa hastalığı önleyebilir. Hepatit A virüsü belirtilerini ortaya çıkmasından 2-3 hafta önce ve hastalığın birinci haftası boyunca enfeksiyon kişinin dışkısından atılabilir. Kan ve salgılar bulaşıcı olabilir.

Belirtiler:
Hepatit A ile ilgili belirtiler grip benzerleridir. Fakat deri ve gözler sarı olabilir. Bunun nedeni karaciğerin bilirubinini süzememesidir.
• Sarılık
• İştahsızlık
• Yorgunluk
• Hafif ateş
• Koyu idrar
• Yaygın kaşıntı
• Renksiz veya kil rengi dışkı

Risk faktörleri:
• Şifa yurdu çalışanları
• Huzur evlerinde çalışanlar
• Rehabilitasyon merkezlerinde çalışanlar
• Ailesinin bir üyesinde yeni Hepatit A enfeksiyonu bulunanlar
• Asya, Güney ve Orta Amerika’ya göç veya seyahat edenler
Korunma:
Hijyene dikkat edilmelidir. Tuvaletten sonra eller yıkanmalıdır. Eğer etkilenmemiş kişinin kanı, dışkısı veya herhangi vücut sıvısıyla temas edilmişse kirli alan iyice temizlenmelidir. Bu şekilde virüs geçişi azaltılabilir
Aşı: Hepatit A aşısı 2 seferde 1 ay arayla yapılır. 6-12 ay içinde de bir rapel yapılır. Aşı risk grubundaki insanlara tavsiye edilir: Seyahat edenler, kreş personeli, mutfak personeli, ailede hastası olanlar vs. Bebeklerde aşı sistematik olarak yapılmaz, çünkü hastalık zararsızdır.

Hepatit B

Hepatit B virüsünün neden olduğu karaciğer iltihaplanmasıdır. Hepatit A’dan daha az görülür. Bu hastalık daha tehlikelidir; çünkü kronikleşebilir. Kan ve cinsel yolla bulaşır. Aşı, birçok ülkede mecbur tutulmuştur.
Genel olarak Hepatit B seksüel geçişli hastalık olarak değerlendirilir. Hepatit B kirli, bulaşmış kan ya da kan ürünleriyle de bulaştığı için ’serum hepatiti’ olarak da adlandırılır.

Doktorlar, hemşireler, acil durum personeli gibi sağlık çalışanları ve kan ile çok kolay bulaştığı için damar içi ilaç kullanıcıları (bağımlıları) hepatit B açısından yüksek risk grubu içindedirler.
Hepatit B’li anneden doğum öncesinde cenine geçiş diğer bir geçiş şeklini oluşturmaktadır.

Hepatit B virüsüyle bir kez enfekte olmuş kişilerin yaklaşık yüzde 10’unda kronik kalıcı enfeksiyon (kronik taşıyıcı durum) gelişir. Bu gruptaki insanların bir kısmında siroz veya karaciğer kanserine götüren yavaş fakat ilerleyici karaciğer hasarı gelişir.
Hepatit B uzun bir kuluçka dönemi dönemine sahiptir. Erken belirtiler çeşitli deri döküntüleri ve eklem ağrısı olabilir. Sistemik belirtiler ateş, kırıklık ve karın ağrısı veya rahatsızlığını içerebilir. Eninde sonunda gözlerin beyazında ve deride sarılık görünür hale gelir. Sarılık çoğunlukla koyu idrar ve kıl renkli (soluk renkli) dışkıyla ilişkilidir.

Hepatit B ciddi bir hastalıktır ve akut evre boyunca ölüm oranı yaklaşık yüzde 1’dir. Rapor edilmiş hepatit B oranı her 10 bin kişiden 2’dir. Fakat birçok vaka belirti vermediğinden, tanı konmamış ve rapor edilmemiş olduğundan gerçek oran daha yüksek olabilir. Her 1000 hamile kadından biri kronik hepatit B taşıyıcısıdır.

Kazanılmış hepatit B enfeksiyonu için en yüksek risk taşıyan insanlar :
• Homoseksüel veya biseksüeller
• İntravenöz (damar içi) ilaç kullanıcıları
• Çok partnerli kadınlardır.
Hepatit B aşısı
• Sağlık çalışanları,
• Hemodiyaliz hastaları,
• Bir çok defa kan transfüzyonu gereken kişiler ve
• Yeni doğanlarda
hepatit B’nin azalması için yeterlidir.

Korunma:
Hepatit B, kronik enfeksiyon sonrası uzun dönemde yetmezlik ve karaciğer kanseri oluşma sıklığını arttırmakla sonuçlanan akut bir hastalıktır. Bağışlanmış kanların taranması, kan transfüzyonundan sonra hepatit B gelişme olasılığını azaltmıştır. Kan verenlerin ilk taramalar sırasında ilaç kullanımı ve cinsel yaşamları ile ilgili anket doldurmaları gerekmektedir (bu aynı zamanda AIDS geçişine karşı korunmak içinde gereklidir). Kan toplandıktan sonra hepatit B’nin transfüzyon alıcısına geçmediğinden emin olmak için kanda birkaç serolojik test yapılır.

Yüksek risk grubundaki insanlar için hepatit B aşısı vardır. Alışılmış güvenlik önlemi olarak, taşıyıcılık durumu bilinmeyen kişilerin kan ürünleriyle temastan kaçınılmalıdır. AIDS için de bu güvenlik sağlanabilir
Önceden hepatit B geçirmiş veya hepatit B ile enfekte olup aşılanmamış kişilerle cinsel temastan kaçınılmalıdır. Her zaman güvenli cinsel ilişki alışkanlığı edinilmelidir.

Prezervatifler sürekli ve uygun bir şekilde kullanıldıkları zaman hepatit B’nin yayılmasını azaltabilir, hatta yok edebilirler. Aşılanmamışsanız ve cinsel partnerinizin durumundan emin değilseniz her zaman prezervatif kullanmalısınız.
Dikkat: Hepatit B pozitif anneden doğmuş bebeklere, onları enfekte olmaktan koruyan özel bağışıklık dizileri uygulanır. Bunlar hepatit B immünoglobülin, doğumdan hemen sonra hepatit aşısı ve birkaç hafta sonra hepatit aşısının tekrarını içerir.

Belirtiler:
• sarılık
• yorgunluk
• iştahsızlık
• bulantı-kusma
• tat bozukluğu
• karın ağrısı
• hazımsızlık
• eklem ağrısı
• depresyon
• kırıklık
• hafif ateş
• yaygın kaşıntı
• soluk veya kil renkli
• karaciğer üzerinde nokta duyarlılığı (hassasiyeti)
• burun kanaması belirtileri
Tanı/Teşhis:
• Pozitif hepatit B yüzey antijeni
• Pozitif hepatit B çekirdek antijeni
• Yükselmiş karaciğer enzimleri
• Karaciğer biyopsisi
Hastalık aşağıdaki test sonuçlarıyla değişiklik gösterir :
Vitamin B 12
RT3U (resin T3 uptake) (kanda resin T3 alımının ölçüldüğü testtir)
PT (serumda protrombin zamanın ölçüldüğü testtir)
İdrar porfirini
PBG (porfobilinojen)
Karaciğer sintigrafisi
Serum lösin aminopeptidaz
İdrar lösin aminopeptidaz
LDH izoenzimleri
LDH (laktat dehidrogenaz)
Serum demiri
Gama glutamil tanspeptidaz
Gelta-ALA (delta-aminolevülinik asit)
Kompleman komponenti 3
Kan sayımı
İdrar bilirubini
Bilirubin
AST (aspartat transaminaz)
ALT (alanin transaminaz)
Alfa fetoprotein
ALP (alkalin fosfataz) izoenzimiALP
Aldolaz aalbümin
5’nükleotidaz
Tedavi:
Akut hepatitin spesifik tedavisi yoktur. Belirtiler ağırlaştığında akut faz boyunca istirahat önerilebilir. Akut hepatitli insanlar alkol ve diğer karaciğere zararlı olan maddelerden kaçınmalıdırlar. Kronik hepatitli bazı insanlar alfa-interferon tedavisine yanıt verebilirler

Prognoz/Hastalığın gidişi:
Akut hastalık çoğunlukla iki-üç haftada yatışır ve karaciğer on altı hafta içinde normale döner. Enfekte insanların yüzde 10’unda kronik hepatit gelişebilir. Hepatit B’li insanlarda karaciğer kanseri görülme sıklığı genel nüfustan daha yüksektir. Hepatit B, akut hepatit B vakalarının yaklaşık yüzde 1’nde öldürücüdür.

Komplikasyonlar/Riskler:
• Kronik hepatit
• Siroz
• Karaciğer kanseri


.ALINTIDIR.