Ailenin okulöncesi eğitime katılmasının anlamı bir eğitimciden diğerine de¬ğişebilir. Bu tanımlardaki ortak nokta, aile ve okul arasındaki ilişkinin ailenin çocuğun eğitiminde daha etkin rol almasını sağlamak fikridir.
Gordon ailenin katılımı için beş farklı rolden bahsetmektedir.
• Ailenin gerek evde gerekse kurumda çocuğun eğitici rolünü üstlenmesi,
• Velilerin diğer velilere ev ziyaretleri yaparak program içinde görevli olarak çalışması,
• Velilerin kurumla ilgili kararların verilmesinde ve idari faaliyetlerde rol al¬ması,
• Velilerin çocukların gelişimi için gerekli bilgileri öğrenmeleri ki burada ve¬li hem öğrenci, hem de dinleyici rollerini üstlenmiş oluyor.
• Velilerin sınıf içinde ya da okulla ilgili diğer faaliyetlerde gönüllü olarak yardımcı olmaları.
Velilerin üstlendiği bütün bu roller çocuğun gelişiminde etkili olabilecek tüm aile faktörlerini olumlu etkileyecek ve aileyi çocuğun gelişiminde etkili kılacak¬tır (Eryorulmaz, 1993).
Okulöncesi eğitim kurumlarında aileleri eğitimin bir parçası haline getirmek için çeşitli çalışmalar yapılabilir;
• Ailelere aylık bültenler yollayarak; öğrenilen şarkı, bilmece ve bulmacalar¬dan, oyunlardan örnekler verilebilir.
• Ailelerin istek ve arzularını, eleştiri ve önerilerini yazarak bırakabilecekleri bir dilek kutusu oluşturulabilir.
• Bir pano oluşturularak duyurular, ilginç olaylar, etkinlikler ve çalışmalar bu¬raya asılabilir.
• Belirli gün ve haftalarda veli grupları yuva içi etkinliklere katılmak üzzere çağrılabilir.
• Ailelerin istek ve ihtiyaçları doğrultusunda seminerler düzenlenebilir, çeşit¬li tartışına konuları ile aileler farklı konularda fikir alışverişi yapabilirler.
• Okuldışı etkinlikler ve geziler, önceden ailelere bildirilerek onlar da bu ge¬zilere davet edilebilir.
• Ailelere her dönem sonunda yapılan çalışmaların özetleriyle birlikte çocuk¬larının genel durumunu değerlendiren bir rapor sunulabilir.
• Anne ve babalar hatta diğer aile bireyleri eğitim programına katkıda bulun¬mak üzere kaynak kişi olarak davet edilebilir.
• Aile ve okul arasındaki bilgi alışverişini sağlamak, aile ile daha yakın iliş¬kiler kurmak, şikayet ve problemleri çözmek için veli toplantıları düzenlenebilir (Dikmen, 1991).
Sonuç olarak, okul ve ailenin işbirliği içerisine girmesinin geleceğimiz olan çocuklarımızın sağlıklı gelişim ve eğitimleri üzerinde tartışmasız etkileri vardır. Bu nedenle biz eğitimciler bu konunun ne denli önemli olduğunu ebeveynlerden daha fazla bilen bireyler olarak;
• Olumlu iletişim ve ilişkileri başlatacak,
• Okul-aile işbirliğini sağlayacak,
• Ebeveynleri okul programının içerisine dahil edecek,
• Yapılan çalışmaları değerlendirerek yeni çalışmalara ve uygulamalara yol açacak bireylerin bizler olduğumuzu hatırımızdan çıkarmamamız gerekmektedir.
Aile katılımı, ailelerin kendileri, çocukları ve erken çocukluk programına yarar sağlayacak doğrultuda yeteneklerini ortaya koyma süreci (Morrison, 1988, s.419) ya da aileleri destekleme, onlara eğitim verme ve eğitime katılımlarını sağlamada sistematik bir yaklaşımdır. Aynı zamanda çocukların toplam deneyi¬mini, ev ve merkez arasında artan sürekli iletişim yoluyla arttırmaya yarayan ders programlarını ailelerin katılım ve katkılarıyla zenginleştirme görevini üstle¬nen, bilgi paylaşma ve ilişki kurma işlemidir (Catron, 1993, s.48).
AİLE KATILIMININ AMAÇLARI
• Anne-babaya eğitim vererek ailenin okul öncesi eğitimine destek olabil¬mesini sağlayıp, çocukların en iyi şekilde büyüme ve gelişmelerine yar¬dımcı olmak ve daha sonraki dönemlerde okul başarısını olumsuz yönde etkileyebilecek etkenleri azaltmak (Mağden,1993, s.173 ),
• Öğretimi çok daha etkili hale getirmek,
• Katılımcı öğrenim için aileyi teşvik etmek,
• Aile içinde ve okul yapısında değişiklikler yapmak,
• Eğitimsel reformları kolaylaştırmak (Galton-Blyth, 1989, s.314),
• Çocuğun bilişsel, duygusal ve sosyal gelişiminde aileyi desteklemek,
• Çocuğun, ailedeki öğrenme ortamına katkıda bulunmak,
• Çocuğun tüm gelişimine katkıda bulunmak,
• Çocukta olumlu değişikliklerin devamlı olmasını sağlamak,
• Ailenin, kendi çocuğunun hayatında ne kadar önemli rolü olduğunu pe¬kiştirmek,
• Problemleri önlemek ve alternatif disiplin yöntemleri sunmak, >Q -
• Aileye, çocuğun ev ortamında kazanabileceği deneyimler hakkında bilgi vermek şeklinde özetlenebilir (Eryorulmaz, 1993, s.91).