Çocuğumu Sigaradan Nasıl Korurum?

Alkol, ilaç ve uyusturucu madde bagimliligi, aileler için korkulu rüya haline gelmistir

Alkol, ilaç ve uyusturucu madde bagimliligi, aileler için korkulu rüya haline gelmistir. Ne yazik ki çocuklari alkol, ilaç ve uyusturucu madde bagimliligi gibi tehlikelere karsi koruyacak bir reçete henüz yoktur. Fakat, çocuklari benzeri tehlikeli maddelerden uzak tutmak için bir takim ipuçlari bulunuyor. Özellikle Amerika’da yapilan uzun süreli bilimsel çalismalarin gösterdigine göre, çocugun ruhsal ve sosyal gelisimi bagimlilik gelisiminde rol oynamaktadir. Ruhi açidan saglam, mutlu çocuklar ileride daha az bagimlilik göstermektedirler. Diger yandan bagimli olmaya meyilli çocuklar bir çok uyari sinyali ile kendilerini belli ediyorlar. Medicana International Istanbul Hastanesi Çocuk Psikiyatristi ve Psikoterapisti Uzm. Dr. Hülya Bingöl, çocuklari zararli aliskanliklardan korumak için alti altin kural siraladi:


1- Çocuklarin Ruhsal Açıdan Güvene İhtiyaci Vardır.

Bu kural çocugun saglikli bir gelisim gösterebilmesi için en önemli unsurlardan biridir. Güven ihtiyacinin daha açik anlatimi çocugun ebeveynlerinin ve ona yakin kisilerin sevgisinden emin olmasidir. Ebeveynlerin sadece çocuklarini sevmeleri yeterli degildir. Önemli olan bunu göstermeleri ve çocuklarina hissettirebilmeleridir.

Çocuklar duygulari ile eriskinlerden daha farkli sekilde basa çikarlar, duygularini daha dogrudan ve yogun sekilde gösterirler. Bu durum karsisinda da ebeveynler her zaman yeterince sabirli ya da anlayisli olamayabilirler. Unutmamak gereklidir ki harika ebeveyn diye bir sey yoktur ve olmayacaktir. Önemli olan, çocuk aile bireylerinden birine sarilmak istediginde, özellikle de bu hareket bir tartisma sonrasinda geldiyse bunun geri çevrilmemesidir. Ebeveynlerin her zaman barismaya yatkin olmasi ve çocuklarini sakinlestirmeyi bilmeleri gereklidir. Bir çocuk için en kötü ceza ebeveynlerin onlara yüz çevirmesidir. Çocuklar her zaman direk ten temasi isterler. Oksanma ve sevilme ihtiyaci içindedirler.

Kisaca ruhsal güvende verilecek mesaj su olmalidir:
“Ben stresli olabilirim ve sana yeterli zaman ayiramayabilirim ya da tartismis olabiliriz. Fakat benim sevgimden her zaman emin olabilirsin. Seni sen oldugun için ve her yönünle seviyorum.”

Kendilerine öz güveni olan ve ihtiyaçlari oldugunda ebeveynlerine gidebileceklerini bilen çocuklar eriskin yaslarda bagimliliga yatkin olmamaktadirlar.


2- Çocukların Övgüye İhtiyaçları Vardır.

Çocuklar övülmeye ihtiyaç duyarlar. Eriskinlerin çocuklarin sadece basarilarini degil, çabalarini da övmeleri gerekmektedir. Genelde ebeveynler çocuklarina erken yaslarda basarili olmalari yolunda baski yapmaya baslarlar ve basarili olma düsüncesi asilarlar. Çocuklarini diger çocuklarla kiyaslayarak belirli standartlari uygularlar. Çocuklarin bu noktada ihtiyaçlari olan sey, ebeveynlerin onlara güvenmeleri ve kisiliklerinin ebeveyn tarafindan taninmasidir. Önemli olan basari degil, güçlü ve sakin bir kisilik gelisimidir.


3- Çocukların Belirli Ölçüde Özgürlüğe İhtiyacı Vardır.

Çocuklar kendi deneyimlerini edinmelidir. Aileler için bu noktada koruyucu kimliklerini degistirmek biraz zor gelebilir fakat çocuklarin belirli bir noktaya kadar kötü deneyimleri yasayip “kendi deneyimlerini” edinmeleri gerekliligini kabul etmeleri gerekmektedir. Çocuklar elbette ki düsüp dizlerini parçalayacaklardir ya da yasitlariyla kavga edeceklerdir. Kendi deneyimlerini edinmek, arastirmak, oynamak, kosmak, hareket etmekle saglanacaktir. Bu sekilde yetisen çocuklar kendi gerçeklerini algilamayi ögrenirler ve ilk basarilarini elde ederler. Bu deneyimi onlara ne anne baba, ne televizyon ne de ögretmenleri verebilir. Önemli olan nokta çocuga özgürlük verirken sinirlarin dogru sekilde çizilebilmesidir. Bu sinirlar çocuga güven verir, onlari daraltmaz.


4- Çocukların Gerçekçi Öncülere İhtiyacı Vardır

Çocuklar kendilerini eriskinlerin duygu ve düsüncelerine göre yönlendirirler, eriskinlere hayranlik duyarlar ve onlar gibi olmak isterler. Eriskinlerin neler düsündüklerini ve gerçekte nasil davrandiklarini kolaylikla ayirt edebilirler. Çocuklara alkolün ve sigaranin zararli oldugunu söylerken her firsatta içki ve sigara kullanmak çocugun zihninde büyük bir çeliski yaratir. Bu durumlarda tek yardimci dürüstlüktür. Çocuktan saklamak yerine çocuga alkol ve sigaranin sagliksiz oldugunu anlatmak en dogru yöntem olacaktir. Ayrica ebeveynlerin kendi küçük zayif noktalarini çocuga dürüstçe bildirmesi çocugun aileye olan güvenini artirir. Çocuklarin öncülere ihtiyaci vardir ve bu öncüler gerçekçi olmalidir. Bu gerçekçilik içinde çocuklar büyüklerin de zaaflari oldugunu ve her zaman insanüstü davranilamayacagini çocuga anlatmak gerekir.


5- Çocuklarin Harekete ve Dengeli Beslenmeye Ihtiyaci Vardir.

Çocuklar hoplayip ziplayip yorulmak isterler. Bunun için gerekli alana ihtiyaçlari vardir. Bu yüzden apartman daireleri onlara küçük gelir. Sokaklar ise tehlikelidir ve oyun alani ihtiyaçlarini karsilamaz. Çocuklar “saglam kafanin saglam vücutta” bulundugu deneyimlere ihtiyaçlari vardir. Bunun kadar önemli diger bir nokta ise saglikli beslenmedir. Çok fazla çesitte sekerleme ve yiyecek sadece çocuklar için üretilmektedir. Ayrica reklamlar saglik ve basari sözü vermektedir. Bu noktada aileler hassas davranmali, çocuklari avutmak için seker ya da çikolata vermemelidirler. Ayrica duygusal tatmini sekerle saglamak da son derece sakincalidir. Alkol ve madde bagimliligina paralellik burada yatmaktadir. Bagimlilik maddelerinin ya da alkolün insanlarin üzgün durumlarindan kurtulmalarina yardimci olmasi, küçükken seker, çikolata ile avutulmak arasinda bir benzerlik yatmaktadir. Bireylerin bu durumlarda asil ihtiyaçlari olan sey yanlarinda güvenebilecekleri insanlarin olmasidir.


6- Çocuklarin Hayallere ve Yasam Amaçlarina Ihtiyaçlari Vardir.

Bagimliliga karsi en etkin koruma ruhsal denge, özgüven ve ben güçlülügüdür. Böylece çocuklar kendi ayaklari üzerine basan, gerçekçi ve elestiri kabul edebilen yetiskinler haline gelebilirler. Burada yetistirme tarzi çok önemlidir. Çocuklarin aile içinde açik, dürüst, karsilikli elestiri ve övgüye yer verilen ve kesin evet veya kesin hayirlarin kullanildigi bir aile ortamina ihtiyaçlari vardir.


.ALINTIDIR.