NECATİ CUMALI

NECATİ CUMALI

Şâir, yazar. Florina’da doğdu. Kurtuluş Savaşı’ndan aon-ra ailesi Türkiye’ye göçedip Urla’ya yerleşti. İlk ve orta tahsilini Urla ve İzmir’de yaptı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi (1941). Ankara Toprak Mahsulleri Ofisi’nde (1941-1942), Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’nde (1945) ça*lıştı. Urla ve İzmir’de avukatlık yaptı (1950-1957). Paris Ba*sın Ataşeliği memurluğu (1957-1959) ile İstanbul Radyosu redaktörlüğünden sonra (1959-1963) tamamen serbest ya*zarlığa yöneldi. İstanbul’a yerleşti.
Urla Halkevi dergisinde çıkan bir şiiri ile (1939) edebiyat*çılar arasına karıştı. Cumalı, edebiyatın hemen hemen her türünde eser veren bir sanatçıdır. Şiirlerinde yaşama sevin*cini, tabiatı, aşkı, özlemi, bazı sosyal konuları halk dilinden de istifâde ederek anlattı. Necati Cumalı, hikâyelerinde Anadolu’da yaşa*yan bir aydının gözlem ve izlenimleri, hatıraları anlatılır. Ro*manlarında Batı Anadolu köylüsü ve kasabalısının hayâtı,, mücâdeleleri dile getirilir. Oyunlarında da toplum dertlerini belli açılardan ele alarak kadın-erkek ilişkileri etrafında tas*vir eder.

Şiir kitapları:
1. Kızılçullu Yolu (1943), 2. Harbe Gidenin Şarkıları (1945), 3. Mayıs Ayı Notları (1947), 4. Güzel Aydınlık (1951), 5. Denizin İlk Yükselişi (İlk üç kitapta yer alan şiirle*rin tamamı, 1945), 6. imbatla Gelen (1955), 7. Güneş Çizgisi (1957), 8. Yağmurlu Deniz (Son iki kitabın 2. baskısı ve yeni şiirleri, 1968), 9. Başaklar Gebe (1970), 10. Ceylân Ağıdı (1974), 11. Aç Güneş (Bütün şiirleri, 1980), 12. Bozkırda Bir Atlı (1981), 13. Yarasın Beyler (1982).

Hikaye kitapları:
1. Yal*nız Kadın (1955), 2. Değişik Gözle (1956), 3. Susuz Yaz (1962), 4. Ay Büyürken Uyuyamam (1969), 5. Makedonya 1900 (1976), 6. Kente inen Kaplanlar (1976), 7. Dilâ Hanım (1978), 8. Revizyonist (1979), 9. Yakubun Koyunları (1979), 10. Aylı Bıçak (1981).

Romanları:
1. Tütün Zamanı (1959, 2. baskısı Zeliş adı ile, 1975, 1979), 2. Yağmurlar ve Topraklar (1973), 3. Acı Tütün (1974), 4. Aşk da Gezer (1975).

Oyunları:
Bunların sayısı onsekiz olup altı kitapta toplanmıştır. 1. Boş Beşik, 2. Ezik Otlar, 3. Vur Emri, 4. Susuz Yaz, 5. Tehli*keli Güvercin, 6. Yeni Çıkan Şarkılar, 7. Nalınlar, 8. Masallar, 9. Kaynana Ciğeri, 10. Derya Gülü, 11. Aşk Duvarı, 12. Zorla İspanyol, 13. Gömü, 14. Bakanı Bekliyoruz, 15. Kristof Ko-lomb’un Yumurtası, 16. Mine, 17. Yürüyen Geceyi Dinle, 18. İş Karar Vermekte.
Denemeler:
1. Niçin Aşk (1971), 2. Senin İçin Ey Demokrasi (1976), 3. Etiler Mektupları (1982).

Diğer eserleri:
1. Langston Hughes’ten Şiir Tercümeleri (1961), 2. Appollanaite’den Şiir Tercümeleri (1965). Susuz Yaz hikâye*si hem tiyatroya uygulandı, hem de filme çekildi. Dilâ Ha*nım hikâyesi de filme alındı (1978). Boş Beşik oyunu filme alındı (1955). Yağmurlu Deniz adlı sür kitabı ile TDK 1969 Şiir Ödülü aldı. Değişik Gözle kitabı ile 1957, Makedonya 1900 kitabı İle de 1977 Salt Faik Hikâye Armağanı’nı kazan*dı.