Rönesans Hakkında Bilgi

Rönesans hareketinin tarihi, önemi, nedenleri, sonuçları, Rönesansın dönemleri hakkında bilgi. Erken, yüksek ve geç Rönesans dönemleri hakkında bilgiler.

Fransızca ‘da “Renaissance”nin karşılığı olan Rönesans kelimesi, “Yeniden doğuş” anlamına gelir. Tarih olarak 1450’den 1600 yılına kadar süren çağa verilen isimdir. Bu çağ Avrupa’da görüş, düşünce, duygu, bilim ve sanatta getirdiği ilerleme ve yeniliklerle uygarlığın dönüm noktası olmuştur.

Rönesans çağını yaratan, gerekli kılan önemli sebepleri şu şekilde sıralamak mümkündür.

a) Türkler ‘in İstanbul (Bizans)’u alması Avrupa’nın Doğu ile ilişkisini ve yolunu kapattı. Bunun üzerine Avrupa yeni yollar aramak ve bulmak zorunda kalmıştır. Bu yollar aranırken, büyük deniz yolculukları yapıldı. Amerika kıtasının bu sıralardaki keşfi, Avrupa insanına her bakımdan yeni ufuklar açtı. Ayrıca, İstanbul’un fethi, Bizans’tan din adamlarının ve düşünürlerinin kaçarak Avrupa’da, Katolik dünyasına yepyeni görüşler, düşünceler götürmesine, dolayısıyla bu alanda önemli gelişmelere yol açmasına sebep oldu.
b) Rönesans’ın önemli sebeplerinden biri de sanat alanındaki gelişmelerdir. Orta çağ’da ağır bir şekilde gelişen güzel sanatlar, sanatçıların korunması ve onlara değer verilmesi sonucu ilerlemeler kaydetti. Sonuçta ortaya çıkan büyük eserler ve önemli yapıtlar, gerek halk kitlelerini, gerekse düşünürleri etkileyerek yeni gelişmelere yol açtı.
c) Rönesans çağının belki de en önemli sebebi, o çağda Avrupa’da meydana gelen toplumsal gelişmelerdir. Bulunan yeni Hindistan yolu ile Amerika sayesinde ticaretteki büyük ilerlemeler genel geliri artırdı. Bu da düşünürlerin, bilim adamlarının ve sanatçıların daha iyi yaşayarak daha özgür eserler vermesine yol açmıştır. Matbaanın bulunması, yeni buluşların ve düşüncelerin her tarafa süratle yayılmasında önemli rol oynamıştır.
ronesansRönesans hareketleri Avrupa’nın her yanında aynı anda başlamamıştır. Önce İtalya’da başlamış, sonra Almanya ve İngiltere’de yayılmış, daha sonra da diğer ülkelerde etkileri görülmüştür. Rönesans hareketlerinin İtalya’da başlamasının sebepleri, coğrafi yerinin özelliğinden dolayı diğer uygarlıklarla ilgilenme imkanı olması, Akdeniz ticaret merkezi olduğu için ekonomik durumunun iyi olması, tarih içinde sürekli olarak büyük bir kültür ve uygarlık merkezi olması, insanların Ortaçağ’da çeşitli özgürlüklere sahip olması, bütün Avrupa’da söz sahibi olan Papa’nın bulunduğu İtalya’nın dinî merkez olması gibi sebeplerdir.

İtalya’da XIV. yüzyıldan itibaren Dante, Boccacio, Petrarca gibi yazarların Donattello, Angelico. Ghiberti gibi ressam ve heykeltıraşların etkisiyle edebiyat ve güzel sanatlarda bir yenileşme hareketi başladı. Latince ve Eski Yunancanın moda haline gelmesi, Eski Çağ’da insanı esas alan düşüncenin (Hümanizm) ve sanat görüşünün canlanmasına yolaçtı. Bu etki İtalya’da bütün alanlarda etkisini gösterdi, İtalya’nın o devirdeki büyük yazarları arasında Machiavelli, Tasso, Ariosto, Guichardino gibi çağın fikir öncüleri vardı. Daha sonra Leonardo da Vinci, Michelangelo, sanat ve bilimde gelecek çağlara ışık tuttular. Bramante, Raffaello, Veronese, Tintoretto, Tiziano gibi sanatçılar yeni görüşün temsilcileri oldular. Bütün bu gelişmeler italya’da ahlâk ve düşüncede önemli sarsıntılara yol açtılar. Böylece düşünüş ve yaşayışta aydınlık bir dönem başladı. Ve bu aydınlık giderek bütün Avrupa’ya yayıldı. –

Fransa Kralı VIII. Charles’ın İtalya savaşları Fransızların İtalya’daki yenilik hareketlerinden etkilenmesine yol açtı. Fransız Hümanistleri Sarbonne çevresinde toplanmışlardı. Bunlar daha çok bilim adamları idi. Eski Yunan ve Roma eserlerinin “yeni yol öncüleri” tarafından aslına uygun olarak Fransızca ‘ya çevrilmesi bilimde araştırma ve eleştirme özelliklerini ortaya çıkardı. XV. yüzyılda Fransa’da Villon gibi bir şair, Commynes gibi bir tarihçi yetişti, XVI. yüzyılda Marot Mellay, Ronsard gibi şairler, Rabelais, Calvin, Montaigne gibi yazarlar, yenilik hareketinin öncüleri oldular. Din savaşlarının başlaması, fikir hayatını daha da canlandırdı. XVI. yüzyılda yetişen yeni sanatçılar da açılan yeni yoldan ilerlediler.

Almanya’da Rönesans İtalya ve Fransadan farklı bir biçimde gelişti. Çağın ilk öncü hümanistleri Erasmus ve Reuchlin’dir.

Dürer ve Holberin çağın en büyük ressamlarıdır. Yenileşme hareketleri Almanya’da sanattan çok fikir ve bilim alanında gerçekleşmiştir. Sanatlar geleneklere bağlı kaldılar, italyanlar’ın örnek alınması XVI. yüzyılın sonlarına doğru başladı.

İngiltere’de ise Chaucer, Anglo Sakson yenileşme hareketinin öncülerinden oldu. Bunun yanında Wycliffe din yönünden gösterdiği çabalarla çağının hümanistleri arasında yer almıştır.

Rönesans hareketleri sonucunda Avrupa’da iki sınıf halk meydana geldi. Orta Çağ’ın düşüncesi olan skolastik düşünce, yerini pozitif düşünceye bıraktı. Kopernik (1473-1543) dünyanın yuvarlak olduğu fikrini savunarak ispatlamış, iskolastik düşüncenin önemli bir iddiası olan, dünyanın düz olduğu ve Kudüs’ün dünyanın ortasında bulunduğu iddiasını yıkmıştır. Rönesans hareketleri, kilisenin hâkimiyetini ortadan kaldırarak reform hareketlerinin doğmasına da yol açmıştır. Böylece Rönesans ile Avrupa daha çok kabuk değiştirerek yarattığı toplumsal değişmelerle uygarlık yolunda ilerlemeler kaydetmiştir.