Öpme ve sarılma ile sadece grip değil, uçuk, suçiçeği ve tüberküloz da bulaşıyor
Gündemde grip virüsü olsa da soğuk algınlığı, tüberküloz, uçuk, suçiçeği, beta mikrobu gibi birçok hastalık da sarılma, öpme veya küçük kapalı mekânlarda aynı havayı soluma yollarıyla bulaşıyor. Dr. Sevil Elçin Kızılok, özellikle kış aylarında enfeksiyon bulguları olan kişilerle yakın temastan kaçınılması uyarısında bulundu. Kalp hastaları, küçük bebekleri olanlar ve kanser hastaları daha dikkatli olmalı.
Pandemik grip virüsü ülkemizde yayılmaya başladığından itibaren salgın yüzünden yakın akrabalar bile sarılarak, öperek, tokalaşarak selamlaşma alışkanlıklarından geri durmaya başladı. Bu çekingenlik yakın temasla bulaşan diğer hastalıkları da gündeme getirdi. Çünkü sadece grip değil, tüberküloz, uçuk, suçiçeği gibi birçok hastalık da bu şekilde bulaşıyor. Bakırköy Acıbadem Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Sevil Elçin Kızılok, öpme sırasında solunum yolları salgıları ile doğrudan temas sağlandığını, bu sırada basit bir soğuk algınlığından daha ciddi hastalıklara kadar değişen hastalıkların geçebildiğini söyledi. Enfeksiyon etkenlerinin pek çoğunun giriş bölgesinin boğaz-burun olduğuna dikkat çeken Dr. Kızılok, öpüşmenin çok sayıda etkenin bulaşmasında önemli rol oynadığını ifade etti. Kızılok, "Özellikle kış aylarında ve enfeksiyon bulguları olan kişilerle öpüşmekten kaçınılmalı. Kalp hastaları, küçük bebekler, bağışıklık sistemi baskılanmış kanser hastaları ve önemli ameliyatlar geçirmiş kişiler de nekahet döneminde tümüyle öpüşmekten uzak durmalı." dedi. Dr. Sevil Elçin Kızılok, yakın temas ile bulaşan hastalıkları şöyle anlattı:
Soğuk algınlığı: Soğuk algınlığı, 200'e yakın virüs sebebiyle oluşan ve üst solunum yolu enfeksiyonu bulgu ve belirtileri ile hafif seyreden bir hastalıktır. Virüsler burun mukozasında ürer ve yakın temas ile rahatlıkla bulaşabilir. Öpüşme ile de bu risk oldukça artar ve yoğun bir şekilde virüs alımı olur. Virüs, bulaştığı yüzeylerde saatlerce kalabilir. Bu yüzeylere temastan sonra da virüsler rahatlıkla buruna ve gözlere transfer olabilir. Bunu engellemek için el hijyenine dikkat edilmeli ve yakın temastan -buna öpüşme de dahil- kaçınılmalı, eller yüzden uzak tutulmalıdır. Aslında bu kurallar hemen bütün enfeksiyonlar için geçerlidir.
Grip (influenza): Ateş, öksürük, baş ağrısı, halsizlik ve kas ağrısı ile seyreden akut viral bir enfeksiyondur. Epidemi (ülke/şehir çapında) veya pandemi (dünyada) gibi geniş çapta salgınlar yapabilmesi ve akciğerle ilgili komplikasyonlarının özellikle bazı hasta gruplarında öldürücü olması nedeniyle diğer akut solunum sistemi enfeksiyonlarından ayrılır. Bulaşma virüs içeren küçük partiküllerin solunması ve solunum salgılarının fiziksel transferi ile bulaşır. Öpüşme ile de rahatlıkla geçebilir. Korunmada, aşı ve kapalı küçük alanlardan ve gripli kişilerle yakın temastan kaçınmak önemlidir.
A grubu B- hemolitik streptokoklar (beta mikrobu): Sıklıkla hava yolu ve öpüşme dahil yakın temas ile bulaşır. Deri döküntüleri ile de bulaşabilir. Aile içinde, kreş gibi toplu yaşam yerlerinde bulaşabilir. Bu hastalık, yutak ve bademciklerdeki enfeksiyonlar dışında kalp ve eklem ve böbrek komplikasyonları oluşturması açısından da önemlidir.
Herpes virüsler (uçuk): Birincil enfeksiyon genellikle yutak ve ağızda oluşur. Direkt temas ile bulaşır. Hastalık birincil enfeksiyondan sonra sessiz kalıp daha sonra bağışıklık sistemi baskılandığında yeniden harekete geçer ve yineleyen enfeksiyonlara neden olur. Bunların başında 'uçuk' meydana gelir. Genellikle çocukluk yaş grubunda yakın temas ile duyarlı kişilerin deri ve mukozalarındaki çatlak veya sıyrıklardan etkenin girmesi ile bulaşır.
İnfeksiyöz mononükleoz (öpüşme hastalığı): Yılın her mevsiminde görülebilen hafif bulaşıcı bir enfeksiyondur. Virüs insandan insana sıklıkla ağız ve yutak (orofarinks) salgıları ile yakın temas sonucu bulaşır. Genç erişkinde akut enfeksiyon; yüksek ateş boğaz ağrısı, lenf bezi büyümesi görülür. Hastalar en sık boğaz ağrısından yakınır.
Tüberküloz (verem): Kaynak vakaların öksürme, hapşırma gibi hareketleri ile bulaşır. Bu manevralar sırasında üst solunum yollarından yüksek hava akım hızları oluşur. Hava yolu mukozasını kaplayan sıvıdan ve akciğerlerdeki enfeksiyon odaklarından çok sayıda sekresyon damlacıkları ile tüberkülozlu hastalardan sağlam kişilere geçiş olur. Özellikle öksürük ve balgam çıkarımının eşlik ettiği akciğer tüberkülozu geçiren kişilerle öpüşme dahil yakın temas, tedavi başlanana kadar bulaşma açısından risklidir.
Çocukluk çağı döküntülü hastalıklar: Bu hastalıkların hemen hemen hepsi ağız salgılarında bulunduğu için rahatlıkla öpüşme dahil yakın temasla ve damlacık yoluyla bulaşır. Kızamık geçiren kişiler döküntü ortaya çıkmadan önce hastalığı bulaştırmaya başlar ve bulaşıcılık döküntü başladıktan sonra da devam eder. Kızamıkçık, hastaların solunum salgıları ile bulaşır. Döküntüden itibaren iki hafta daha bulaşıcılığı devam eder. Kabakulak, damlacık enfeksiyon ile bulaşır. Tükürük bezlerinden tükürük kanalları yoluyla ağızdan direkt temas ile de bulaşır. Suçiçeği, ateş ve deri döküntüsü ile seyreden çok bulaşıcı bir çocukluk hastalığıdır. Erişkinlerde, bağışıklık sistemi bozuk olanlarda ağır seyreder. Solunum yolu ve yakın temas ile bulaşır.
ZAMAN
