Böbrek Taşının Nedenleri? Böbrek Taşı En Çok Kimlerde Görülür?
Böbrek Taşının Nedenleri? Böbrek Taşı En Çok Kimlerde Görülür?
Bilinen Eski Hastalık Ama Hala Güncel Böbrek Taşları
Sabah her zaman ki gibi işinize geldiniz ve masaya oturdunuz, çayınızı içmek üzereyken aniden belinizden kasıklarınıza yayılan bıçak batar gibi şiddetli ağrı başlıyor derken bulantı, kusma ve öyle bir ağrı ki bunu ömür boyu unutmayacaksınız işte bu böbrek taşı sancısı... Ve bu sancıyı insanoğlu var olduğundan beri çekiyor...
Böbrek taşı bilinen en eski hastalıklardandır. Böbrek taşı 7000 yıl önce eski mısır yazıtlarında ve mumyalarda taş hastalıkları biliniyor ve tedavi edilmeye çalışılmıştır. Hipokrat bile yemininde mesane taşı çıkarmayacağına dair yemin eder. Üriner sistemin en çok görülen hastalıklarındandır. Toplumda %10’lara varan bir oranda görülür. Her yaşta görülebilir ama en çok 20-40 arasında ve erkeklerde kadınlara nazaran daha sık görülür.
Böbrek Taşı Nedir?
Böbrek taşı kristallerden oluşmuş sert pirinç tanesinden böbreğin içini tamamen saracak kadar (yaklaşık 7cm) büyükleri arasında değişir. Genellikle 1-1,5 cm civarındadır yüzeyi pürtüklü ve düz sivri olabilir.
Böbrek Taşlarının Nedenleri?
Halen tam olarak oluş nedeni bilinmemektedir. Taşın oluşmasında idrarın süperstüre olup, kristalize olması, idrarda inhibitör (kristallerin bir araya geçmesini engelleyen) maddelerin (sitrat, pirofosfat..) miktarının az olması idrarda yoğunlaşan kristallerin birleşerek çökmesiyle taş oluşabilmektedir.
Eskiden yenen gıdaların (ıspanak, yoğurt, süt gibi) neden olduğu düşünülmekteydi ama bu gün bu görüş artık desteklenmemektedir sadece bağırsaktan kalsiyumun emiliminin artığı durumlarda (absorbtive hiperkalsiüri) diyetin önemi vardır bu da çok sık görülen bir durum değildir.
Taşların en çok görüleni kalsiyum oksalattır %75. Bunun nedenleri oksalat içeren gıdaları (ıspanak, brokoli, çikolata, çay, kuruyemiş…) gibi besinlerin bol tüketilmesi D vitamini alımı, antiasit, diüretik ilaclar, paratiroid bezlerinin aşırı çalışması, bazı hastalıklar; sarkoidoz, chron,kistik böbrek hastalığı, ürüner enfeksiyonlar gibi hastalıklar neden olabilir.Kronik bağırsak hastalıklarında, ince bağırsak anastomzlarında kalsiyum oksalat ve fosfat taşları oluşur.
Ürik asit taşları; genellikle fazla protein içeren gıdaların yenmesiyle(et, süt, yumurta) bazı metabalik hastalıklar, gut, kemoterapi, diüretik ilaçlarının uzun kullanımı, D vitamininin fazla alımı, gibi durumlarda oluşur.
Sutrivit taşlar; üriner sistem enfeksiyonlarında oluşur. Bakteriler idrarda üreyi parçalayarak amonyum miktarını arttırırlar buna bağlı olarak taşlar oluşur. Kadınlarda daha çok görülür.
Sistin taşları; genetik bir hastalık olan sistin ürinde görülür. İdrarda sistin miktarı artmıştır.
Böbrek Taşı En Çok Kimlerde Görülür?
Ailesinde böbrek taşı olanlar
20-40 yaş arsında olanlar
Devamlı ilaç alanlar (diüretik,antiasit,tiroid hormonu)
Tek böbreği olanlarda
Az su içenlerde, sıcak ortamda yaşayanlarda, az hareket ve bol proteinli kalorili, az lifli beslenenlerde
İleostomili hastalarda (örnegin Crohn's hastalıgı)
Belirtileri Nelerdir?
Böbrek taşlarının %90’nı 4mm’nin altındadır hafif ya da şiddetli ağrıyla veya hiç belirti vermeden de kendiliğinden düşebilir. Tedavi gerektiren taşlar bütün taş olguları içinde sadece % 10’dur. Bunların klinik şikayetlerle ortaya çıkabileceği gibi bir kısmı da tesadüfen muayene esnasında ortaya çıkar.
·Şiddetli belden başlayıp kasıklara yayılan ağrı
·Bulantı kusma
·Karında gaz, şişkinlik
·İdrarda kanama, sık idrar yapma isteği
.alıntıdır.
