Kırmızı ışıkta geçmek bağımlılık mı yapıyor
Daha önce kırmızı ışık ihlali yaparak ölümlü ve yaralamalı trafik kazalarına karışan sürücülerin, kırmızı ışık ihlali yapmaya devam ettiği ortaya çıktı.
Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi İstatistik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Filiz Kardiyen ve Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Araştırma Merkezinde görevli polis memuru Gökhan Kaygısız'ın yaptığı araştırma kapsamında, 2003 yılında kırmızı ışık ihlali yüzünden meydana gelen ölümlü ve yaralamalı bin 771 kazaya karışan sürücüler, ikinci kez kırmızı ışık ihlali yapıp yapmadıklarının belirlenmesi için 6 yıl süreyle takibe alındı.
2009 yılı sonuna kadar bu sürücülere ait incelenen ceza makbuzlarına göre, sürücülerin ikinci kez kırmızı ışık ihlali yaptığı ortaya çıktı.
Araştırmada, sürücülerin cinsiyet, eğitim, yaş, kullanılan araç, sürücü belgesi sınıfı, yol ve hava koşulları, kazadan yaralı ve sağ kurtulma durumuna bağlı olarak ortaya çıkan kırmızı ışık ihlali risk puanları da belirlendi.
Buna göre, erkek sürücüler, kadın sürücülere göre 2,567 kat daha fazla kırmızı ışık ihlali yapıyor. Gençler de yaşlılara göre daha fazla kırmızı ışık ihlali yaparken, risk puanının 65 yaş ve üzerinde olanlara göre, 21-24 yaş gurubunun 3,927 kat daha fazla olması dikkat çekiyor.
Öğrenim durumuna göre de dikkat çeken veriler elde edildi. İlkokul mezunu sürücüler, ortaokul mezunu sürücülere göre 1,85 kat, yüksek okul mezunu sürücülere göre ise 1,356 kat daha fazla kırmızı ışık ihlali yapma riski taşıyor.
Kırmızı ışık ihlali yapma riskinin, ticari amaçlı olarak araç kullanan sürücülerin, özel amaçla araç kullanan sürücülere göre 2,51 kat, emniyet, askeri ve diğer kamu aracı kullanan sürücülere göre de 2,973 kat daha fazla olduğu saptandı.
Sürücü belgesine göre, kırmızı ışık ihlali yapma risk puanı farklılık gösteriyor. A2 sınıf ehliyeti olan sürücülerin, B sınıfı ehliyeti olan sürücülere göre 2,56 kat daha fazla risk altında olduğu tespit edilirken, C sınıfı ehliyeti olanlar B sınıfı ehliyeti olan sürücülere göre 1,59 kat, E sınıfı ehliyeti olanlar da C sınıfı ehliyeti olan sürücülere göre 1,06 kat daha fazla risk altında bulunuyor.
Sürücülerden, 2003 yılında kırmızı ışık ihlali yüzünden meydana gelen kazadan yaralı olarak kurtulanlar ise hiç yara almadan kurtulan sürücülere göre sadece 0,567 kat daha fazla kırmızı ışık ihlali yapma riski taşıyor.
-Kırmızı ışıkta en çok kamyon sürücüleri geçiyor-
Takibe alınan sürücülerden kamyon sürücüleri de en fazla kırmızı ışık ihlali yapan grup olarak belirlendi. Kamyon sürücüleri, otomobil kullanıcılarından 2,95 kat, otobüs sürücülerinden 0,33 kat ve minibüs sürücülerinden de 1,13 kat daha fazla kırmızı ışık ihlali yapıyor.
Yrd. Doç. Dr. Filiz Kardiyen, 2003 yılında kırmızı ışık ihlali yüzünden 10 bin 366 kaza meydana geldiğini, bunlardan 8 bin 595'inin maddi hasarlı ve bin 771'inin de ölümlü veya yaralamalı kaza olduğunu belirtti. Araştırmada, incelemeye alınan bin 771 ölümlü ve yaralamalı kazaya karışan sürücülerin 6 yıllık takibinde, kırmızı ışık ihlali yapma riskinin araştırıldığını belirten Kardiyen, bu alanda ilk kez kapsamlı bir çalışma yapıldığını anlattı.
Sürücülerin, kırmızı ışık ihlali yapma riskinin eğitim, yaş, cinsiyet, yol ve hava koşulları gibi değişkenlere göre, farklılık gösterdiğini dile getiren Kardiyen, şunları kaydetti:
''Sürücülerin, sonunda ölüm de olsa kırmızı ışık ihlali yapmaya devam etmesi dikkat çeken bir sonuç. Bu sorunun çözümü için denetimlerin artırılması gerekiyor. Özellikle kamyon ve otobüs gibi büyük araç sürücülerinin kurallara uyma konusunda daha bilinçsiz oldukları gözlemlenmiştir. Bundan dolayı ağır taşıt sürücülerinin trafik kuralları konusunda sürekli eğitilmeleri ve takip edilmelerinin gerekliliği sonucuna varılmıştır. Kırmızı ışık ihlallerinin önlenmesinde caydırıcı etkisi olan MOBESE kamera sistemlerinin ülke genelinde yaygınlaştırılması, kırmızı ışık ihlallerinin azalmasında etkili olabilir.''
Anadolu Ajansı
