Sel Sonrasında Alınması Gereken Bireysel Tedbirler

Sel Sonrasında Alınması Gereken Bireysel Tedbirler

Su, sürekli olarak dünyanın katmanları arasında yer değiştirmektedir. Bu yer değişme buharlaşma, yağış ve akış şeklinde olmaktadır. Suyun dünyanın katmanları arasındaki bu döngüsü sırasında, bazen, ani ve büyük miktarda kütlesel su hareketleri (aşırı yağış, sel, çığ vb.) oluşur. Bunlar önüne gelen her şeyi sürükleyerek ya da baskı yaparak kırım ve yıkımlara sebep olur. Suküre hareketlerine bağlı olan afetler içinde en önemli olanları aşırı yağış ve seldir.
Olağan zamanlarda olduğu gibi sel sonrasında da koruyucu sağlık hizmetlerinin özenle yürütülmesi gerekir. Sel, içme suyu ve kanalizasyon sisteminde hasara neden olabilir, biyolojik ve kimyasal bulaşma sonucu hastalık ve tehlikeli durumlar ortaya çıkabilir.
Sel sonrası oluşan katı atıkların toplanması önemlidir. Sel suları ile dağılan atıklar kirliliğe sebep olmakta ve enfeksiyon riskini artırmaktadır.
Sel sonrası yuvaları bozulan fare gibi kemiricilerin üreme alanları genişlemektedir. Bu yüzden sellerden sonra vektör ve kemirici kontrolünün yapılması önem arz eder.
Sel sonrasında vatandaşların dikkat etmesi gereken hususlar aşağıdadır:

GENEL İLKELER:
1. Resmî açıklamalar doğrultusunda sel bölgesinden uzak durunuz.
2. Selden etkilenmiş veya etkilenme ihtimali olan bölgede yaşamaya devam ediyorsanız;
a) Kamu görevlilerinin uyarıları doğrultusunda hareket ediniz.
b) Oturmakta olduğunuz bölgenin güvenilir olduğundan emin olunuz.
c) Dibi görünmeyen, diz boyunuzu geçen ve yüksek akıntılı sulara girmeyiniz.
d) Kopmuş elektrik tellerine dokunmayınız ve uzak durunuz. Bu durumu ilgili yerlere bildiriniz.
e) Elektrikli aletlere dokunmayınız, ıslak bölgelerde elektrikli alet kullanmayınız.
f) Oturduğunuz bina güvenli hale gelene kadar yanıcı, patlayıcı madde riskine karşı kibrit ve çakmak kullanmayınız.
g) Temiz gıda ve su tüketiniz. Sel sularını herhangi bir amaçla kesinlikle kullanmayınız.
h) İçme suyunda bulanıklık veya koku gibi değişiklikler fark ederseniz suyu kullanmayınız ve başta Belediye olmak üzere yerel idare yetkililerine haber veriniz.
i) Kaynağı belli olmayan veya kirlendiğinden şüphelenilen suları kullanmayınız.
j) Belediyelerin ve mülkî idarenin sizin için temin ettiği güvenli su kaynaklarını kullanınız.
k) Gerektiğinde su temizliği için klor kullanınız. Konu hakkında daha doğru bilgi edinmek için en yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz.
l) Yerleşim yerinde böcek, kemirgen ve yabani hayvanlar ile temastan kaçının ve bunların sayısında artış görüyorsanız Muhtarlık, Belediye ve Tarım Müdürlüklerini haberdar ediniz.
m) Fare ısırığı olduğunda yarayı bol su ve sabunla yıkayıp hemen bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
n) Evsel atıklarınızın toplanmasında sorun varsa sel sularından etkilenmeyecek şekilde depolayınız.
o) Herhangi bir ateşli hastalık tablosu, ishal veya sarılık şikâyetleri görüldüğü zaman en yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz.

YOĞUN YAĞIŞ VE SEL TEHLİKESİ DURUMUNDA:

a) Elektrik şalterlerini kapatınız ve ıslak alanlarda elektrikli aletleri kullanmayınız.
b) Kıymetli eşyalar ve değerli kâğıtları (tapu, diploma vb.) sel baskını riski düşük olan yerlere taşıyıp güvenlik altına alınız.
c) Su baskını esnasında ortama yayılıp zehirlenme veya kimyasal kirliliğe sebebiyet verebilecek maddeleri koruma altına alınız, mümkünse su baskını riski düşük olan alanlara taşıyınız.
d) Kanalizasyon sistemiyle ilişkili delikleri (tuvalet, banyo, lavabo) tıkayınız.
e) Hasta, yaşlı ve bebeklerin acil kullanımına mahsus gıda, ilaç ve malzemeleri su geçirmeyecek şekilde muhafaza altına alınız.
f) Duyuruları takip edebilmek için yanınızda küçük bir radyo ve pil bulundurunuz.
g) Su baskını sonrasında yiyecek ve yeni yerleşim yeri aramak üzere insanların yaşam ortamlarına çıkabilecek farelere karşı evde yoğun ışık veren güçlü bir cep feneri ve yeterince pil bulundurunuz.
h) Yiyecekleri farelerin kemiremeyeceği kaplarda saklayınız.

SEL ESNASINDA;

a) Hasta, yaşlı ve bebekleri suya kapılma riskine karşı korunaklı bir yerde tutunuz.
b) Basın yayın araçlarından resmi açıklamaları izleyiniz ve yapılan açıklamalara uygun davranınız.
c) Arabayla hareket halinde iseniz dibini görmediğiniz suyla dolu alanlara girmeyiniz.

SEL SONRASINDA;

a) Hasta, yaşlı ve bebekleri selden etkilenen alanlara ve binalara hayat normal akışına girinceye kadar getirmeyiniz.
b) Bina ve ıslak alanlara girerken elektrik kaçağına karşı gerekli önlemleri alınız.
c) Kapalı alanlara gaz kaçağı olabileceği için sadece ışığı önceden açılmış el feneriyle giriniz.
d) Gaz vanasını kapatınız.
e) Ortamda gaz kokusu aldığınızda kapıyı açık bırakarak hemen dışarı çıkınız ve yetkililere haber veriniz.
f) Yol, duvar ve temellerde oyulma, çökme varsa hemen o alanı terk ediniz ve yetkililere haber veriniz.
g) Bodrum katlara dolan suları teknik elemanlara boşalttırınız.
h) Şebeke suyu bulanık geliyorsa su berraklaşıncaya kadar akıtınız, berraklaştıktan sonra kullanınız.
i) Zor durumda kaldığınızda sularınızı kaynatarak kullanınız.
j) Hasta, yaşlı ve bebeklere şebeke suyu içirilecekse kaynatıp soğuttuktan sonra içiriniz.
k) Sel sularına maruz kalmış kap-kacağı kullanmadan önce bulaşık makinesinde yüksek sıcaklıkta yıkayınız.
l) Sel sularına maruz kalan içi doldurulmuş oyuncakları atınız.
m) Sel sularına maruz kalmış diğer oyuncakları yıkanıp dezenfekte ettikten sonra kullanınız.
n) Çocuklarınızın çamur ve su birikintilerinde oynamasına izin vermeyiniz.