Kapalı alanlarda sigara içmek yalnız Hilmi Yavuz'a serbest!
HİLMİ YAVUZ
Yarından itibaren kapalı alanlarda sigara içmek yasak. Ama Hilmi Yavuz'a serbest! Çünkü o, 30 yıldır sigarasını yakmadan içiyor. 44 yaşında sigaraya değil dumana veda eden Yavuz, üzerinde mutlaka paket taşıyor.
Sigarayı çıkarıp yakar gibi yapıyor, sonra derin bir nefes alıyor, hatta külünü silkeliyor. Yavuz, günde iki paket içtiği sigarayı doktorun, "Ben sana öleceksin demiyorum, ama sigaraya devam edersen sürüneceksin." uyarısı üzerine bırakma kararı alır. Sigara paketini masanın üzerine koyar. Eşine, "Ben sigarayı bırakıyorum." der. Ama paketten bir tane alır. O sigara ile kendisini avutmaya, sigara içiyormuş taklidi yapmaya başlar. Böyle bir yöntemle sigaranın dumanına veda eder. Hilmi Yavuz'a göre sigarayı bırakmak için hastalanmayı beklememek gerek. Bu sigara yasağı bir fırsata dönüştürülebilir.
30 yıldır sigarasını yakmadan içiyor!
Kapalı alanlarda sigara içme yasağı sadece şair Hilmi Yavuz'u etkilemeyeceğe benziyor. Çünkü o, tam 30 yıldır sigarasını yakmadan içiyor. Cebinden paketini çıkarıyor, hayali olarak sigarasını yakıyor, iki nefes çekiyor ve külünü çırpıyor, kendisini böyle avutuyor. Yavuz'la sigarayı bırakma hikâyesini konuştuk.
Her gün uğradığı kafeye adım atar atmaz bir kahve söyledi ve masasına oturdu. Cebindeki paketten bir tane sigara çıkardı bir nefes çekti, bir nefes daha çekti, sonra külünü çırptı ve kahvesini yudumlamaya başladı. Ama ortalıkta ters giden bir şeyler vardı sanki. Çünkü sigara yanmıyordu. Sigarayı içen kişi sanki sigara içme taklidi yapıyordu. Belli ki sigarayı yeni bırakmış, kendini avutmak için böyle bir yola başvurmuştu. Kendisini yanmayan bir sigara ile avutan kişi hepinizin yakından tanıdığı şair Hilmi Yavuz. Yavuz'un 30 yıldır sigara ile arasında işte böyle bir birliktelik var. O, yanmayan sigarasını hep ağzında taşıyor, içmiyor ama içiyormuş gibi yapıyor. Sigarayı bıraktıktan sonra böyle bir yönteme başvuran ve bu sayede sigaraya olan bağımlılığını terk eden Yavuz, haftada bir paket sigara tüketiyor. Hilmi Yavuz'u ağzında yanmayan bir sigara ile görenler bir hayli şaşırıyor, hatta sigarasını yakmaya kalkışanlar bile çıkıyor! Yavuz, çevresindekilerden sigara istediğinde bir hayli tepkiyle karşılaşıyormuş. Arkadaşları ona, "Hem sigara içmiyorsun hem de bizim sigaraları israf ediyorsun. Yanmayan sigara içilir mi hiç?" diye sitem ediyorlarmış.
Hilmi Yavuz'la sigarayı bırakma hikâyesini konuştuk. Yavuz, özellikle gençlere çok önemli tavsiyelerde bulundu. Sigarayı bırakmak isteyenler için de pratik ipuçları verdi.
Her genç gibi Hilmi Yavuz da sigaraya arkadaş ortamında başlamış. Orta birinci sınıfa giderken arkadaşlarının evine ders çalışmaya gider, gizli gizli sigara içermiş. O yıllarda sigara paketi taşımaktan çekinen Yavuz, bakkaldan tek sigara alırmış. 14 yaşından 44 yaşına kadar 30 yıl boyunca sigara içen Hilmi Yavuz, bir dönem günlük iki paket sigara içiyormuş. Hem sadece sigara değil puro, nargile ve pipo gibi farklı tütün mamullerini de içiyormuş.
Gece boğulduğumu hissederek uyandım
Hilmi Yavuz, 44 yaşına kadar sigarayı bırakmayı hiç düşünmez. Ta ki 1980 yılının 14 Aralık gecesine kadar. O akşam evinde dostlarına bir yemek veren Yavuz, çok fazla sigara içer. Dostları da boş durmaz tabii, bu arada küçücük oda adeta duman altı olur. Yemek bitip arkadaşları kendi evlerine dönünce Hilmi Yavuz çok yorulur ve yatağa kendisini zor atar. Gece, bir ara uyanır, nefes alamadığını hisseder. Pencereye koşar. Biraz hava alır ve kendine gelir. Sabah uyandığında ilk iş olarak bir doktora gider. Doktor, Hilmi Yavuz'a, "Ben sana öleceksin demiyorum ama sigaraya devam edersen sürüneceksin. İlerleyen yıllarda çok öksüreceğin için sağlıklı bir şekilde konuşamayacaksın. Uzun ve keyifli yürüyüşler yapamayacaksın, hemen yorulacaksın. İşte ilk başlarda bunlar olacak ve daha sonra belki de akciğer kanseri olacaksın." şeklinde telkinde bulunur. Doktordan üzgün bir şekilde ayrılan Yavuz, evine gider. Sigara paketini masanın üzerine koyar. Hanımına "Ben sigarayı bırakıyorum." der. Ama içerisinden bir tane alır. O sigara ile kendisini avutmaya, sigara içiyormuş taklidi yapmaya başlar.
***
Kaç yıl sigara içti, nasıl bıraktı?
Hilmi Yavuz, 30 yıl boyunca sigara, puro, pipo ve nargile içmiş. Sağlık sorunları baş gösterince 44 yaşında sigarayı bırakmış. Hilmi Yavuz'a göre sigarayı bırakmak için hastalanmayı beklememek gerek. Çünkü insan vücudu sigarayla birlikte dönüşü olmayan tahribatlara maruz kalıyor. Sigarayı bırakmakta en önemli nokta Yavuz'a göre kararlılık. Bırakma kararı aldıktan sonra içilen her sigara insanın kendine olan güvenini azaltıyor. O yüzden sigarayı bıraktıktan sonra bir tane bile içmemek gerekiyor. Hilmi Yavuz, "Bir tane yakarsanız arkası gelir. Önemli olan o bir sigarayı yakmamak gerekiyor." diyor.
Yanmayan sigaraya dostları ne diyor?
Kapalı alanlarda sigara içme yasağı belki de Türkiye'de sadece Hilmi Yavuz'u etkilemeyecek! O, arkadaşlarının tabiriyle "yanmayan sigara" içiyor çünkü. Sigara içmeyen birinin başkasından sigara istemesi herkesi şaşırtır herhalde. Hilmi Yavuz da dostlarından sigara istediğinde şaka ile karışık tepkiler alıyor, esprilere maruz kalıyormuş. Onu tanımayanlar yanına yaklaşıp sigarasını yakmaya bile kalkışıyormuş. Tanıyanlar ise "Bir kez yaksan ne olur?" diyormuş.
Şair ve yazarlar sigara içmek zorunda mı?
Özellikle şairler ve yazarların sigara ile yakın bir ilişkisi var. Buna gazeteciler de dâhil maalesef. Hilmi Yavuz bu durumu şöyle değerlendiriyor: "Biz üniversitede okurken sigara içmeyen hocamız neredeyse yoktu. Mesela Behçet Necatigil, günde üç paket sigara içerdi ve akciğer kanserinden 63 yaşında öldü. Aynı durum Cemal Süreya için de geçerli. O yıllarda bütün sinema aktörleri, objektiflere özellikle sigaralı poz verirdi. Ama şimdi toplum bilinçleniyor. Her geçen gün daha olumlu gelişmelere gebeyiz."
Sigara içen gençlere ne tavsiye ediyor?
Gençler Hilmi Yavuz'a göre sigara içtiklerinin farkında olmuyor. Ama yaşları 40'a dayanınca aksaklıklar baş göstermeye başlıyor. Koşamıyorsunuz, merdiven çıkamıyorsunuz. Bazı tiryakiler sırf sigara içmek, sigaradan lezzet almak için yemek yemeye başlıyor. O yüzden Hilmi Yavuz, gençlerin çok acil bir şekilde sigara ile aralarına bir mesafe koyması gerektiğine inanıyor. Yavuz, "Gençler sigarayı bıraktıklarında hayatın ne kadar güzel olduğunu anlayabilir. Ben çiçeklerin kokusunu sigarayı bıraktıktan sonra almaya başladım. Hayatta bundan daha güzel bir lezzet olabilir mi?" diyor. ZAMAN
