Zeka geriliği

ZEKA GERİLİĞİ

Zeka bir çok beceriyi içermektedir.Bu becerilerin bir alanında iyi durumda olan bir kimse diğer alanlarda geri olabilir.Bu nedenle zeka düzeyi değerlendirilirken bütün beceriler( dil, yargılama, benzerlikler, genel bilgi, matematik becerisi vs.) bir bütün olarak değerlendirilmelidir. Zeka düzeyi, kişinin klinik durumu, gözlenen uyum davranışı, test sonuçları birlikte değerlendirilerek tespit edilir.Tanı için normal sosyal çevrenin beklentilerine uyum sağlama yetisinde azalmaya yol açan entelektüel kaybın olması gerekir.Toplumda zeka geriliği % 2-3 oranındadır. Erkeklerde kızların iki katı oranında fazla görülmektedir.

Nedenler:

- Kalıtsal nedenler

- Anne karnında iken meydana gelen bazı nedenler( Down sendromu, anne karnında enfeksiyon geçirme, ilaçlar)

- Gebelik sorunları , doğum sorunları ( travma, erken doğum, oksijensiz kalma, plasenta yetmezliği vs.)

- Çocukluk hastalıkları ( menenjit vs.)

- Çevresel etkenler ( uyaran eksikliği, anne babanın nevrozu veya akıl hastalığı vs.)

- Ve bilinmeyen nedenler.

Zeka gerilikleri hafif, orta, ağır ve çok ağır olarak sınıflandırılmaktadır.Hafif ile normal zeka arasında zekaya sahip olanlar ise sınırda zeka kapasiteli olarak değerlendirilmektedir.

Hafif derecede zeka geriliği: Normal zeka yüz olarak kabul edilmektedir.Hafif düzeyde zeka geriliği olanların zekaları 50- 70 arasındadır.Gelişimleri normal çocuklardan daha yavaştır.kendilerine bakım ve pratik ev işlerini yapabilirler.Okuma yazmada güçlükleri vardır.Akademik olarak altıncı sınıf düzeyini geçemezler.Akademik yetenek yerine, fazla beceri gerektirmeyen pratik el işlerini yapabilirler.
Orta derecede zeka geriliği: Testlerde zeka düzeyleri 35- 50 arasında çıkar.Kendilerine bakım ve motor becerileri geridir.Okul öncesi çağda konuşmayı ve iletişim kurmayı öğrenebilirler.Bazıları yaşam boyu denetim gerektirir.Okulda ilerleyemezler.Bir bölümü okuma, yazma, sayı saymayı öğrenebilirler.Eğitim programları ile sınırlı yetenekleri geliştirilebilir, temel bazı becerileri kazanabilirler.Akademik olarak en fazla 2. Sınıf düzeyini geçemezler.Yetişkin çağda denetim altında bazı basit , pratik işler, yapabilirler.
Ağır derecede zeka geriliği: Zeka düzeyleri 20-35 arasındadır.Organik nedenler söz konusudur.Bu nedenle bazı motor bozukluklar, sinir sisteminde önemli zedelenmeler bulunur. Temizlik ve kendilerine bakabilmeyi sınırlı düzeyde yapabilirler.7-8 yaşında sınırlı düzeyde konuşmayı öğrenebilirler.Ömür boyu başkasının bakımına muhtaçtırlar.
4. Çok ağır derecede zeka geriliği : Zeka düzeyleri 20’ nin altındadır.Bunlarda da organik nedenler bulunur.Motor bozukluk nedeni ile çoğu hareket edemezler.İdrar ve dışkılarını tutamazlar. İlkel düzeyde sözsüz iletişim kurabilirler. Bazıları çok hareketlidirler, sürekli ağlar, anlaşılmaz sesler çıkarırlar, sağa sola vururlar.Bazıları hareketsiz ve sessizdirler.Tamamen başkasının bakımına muhtaçtırlar.

.ALINTIDIR.