Aileler, bebeklerinin ağlaması nedeniyle çileden çıkıp, bebeği kollarından ya da göğüslerinden tutarak sallayabiliyorlar. Bu olay sonucu ortaya çıkan sarsılmış bebek sendromu tahmin edilenden daha sık karşılaşılan bir durum. Üstelik, bebeğin yaşamına zihinsel engelli devam etmesine, hatta ölümüne bile neden olabiliyor.
Geçtiğimiz günlerde bir anne ile tanıştım, iki gözü iki çeşme, çok stresli bir hamilelik geçirdiğini, şimdi de 40 günlük bebeğinin eşi tarafından 3-4 kez sarsıldığını söyleyerek benden yardım istedi. Bu arada anne 39 yaşında ve ilk bebeği, adam ise 35 yaşında ve ikinci kez baba! Efendim, baba bebeğin ağlamalarına dayanamıyormuş ve sussun diye bebeği sarsıyormuş. Zaten anne, babanın bebeğe sinir olduğunu da hissediyorum, diyor. “Kendisiyle eskisi gibi ilgilenemediğim için bebeğe kızıyor, 40 gündür sevişememizin nedeni olarak da bebeği görüyor ve bu yüzden de bebeğe çok sinirli. Kaç kere yapma, ya çocuğa bir şey olursa, dedim ama dinletemiyorum.”
İnsanın aklı almıyor ama bu tarz olaylar hiç de az yaşanmıyor ve aileler, “Bebek beşiğinden düştü” diyerek, işin içinden sıyrılabiliyor bile... Anneye önerim, acilen 4320 sayılı yasadan yararlanması oldu. Konunun ayrıntılarını ise uzmanlardan aldığım bilgiler eşliğinde sizlere aktarıyorum. Çevrenizde böyle istismar edilen bebekler varsa, siz de suç duyurusunda bulunabilirsiniz, lütfen sessiz kalmayın!
SARSILMIŞ BEBEK SENDROMU NEDİR?
Ciddi beyin travmasına sebep olabilen sarsılmış bebek sendromu, bir çocuğun şiddetle sarsılması sonucu ortaya çıkıyor. Genellikle beyin kanaması, beyinde ödem, kafa tası kırığı, gözde kanama gibi ciddi boyutta hasarlar meydana geliyor.
Ebeveynler bunu genellikle bilinçli yapmıyorlar; neden çoğu kez bebeğe bakan kişinin stresle başedememesi oluyor. Tabii, düşük sosyoekonomik düzey, evlilik dışı ilişkiler ve anne babanın ruh sağlığı da diğer faktörler arasında. Sarsılmış bebek sendromu çocuk istismarının bir türü. Bebeklerin özellikle yaşama uyum sağlamaya çalılştıkları ve gaz sancılarının da yoğun yaşandığı ilk aylarda ağlamalarının durmadığı, ebeveynler için yorucu olan dönemde ve ilk 6 ayda bu duruma daha sık rastlanıyor.
BULGULARI?
Hafif olan durumlar bulgu da vermeyeceği için hekimler anlamayabiliyor. Ancak sendromdan ciddi şekilde etkilenen bebeklerde çok ağır belirtiler görülebiliyor, hatta bebeğin ölümüyle sonuçlanan vakalar oluyor. Huzursuzluk, titreme, kusma gibi basit belirtilerden letarji, konvülsiyon, koma, stupor ve ölüme kadar geniş bir yelpaze söz konusu. Bebeklerin yaklaşık yüzde 20’si travmadan sonraki ilk birkaç günde kaybediliyor. Hayatta kalanların büyük kısmı ise öğrenme güçlüğü, davranış sorunları, ileri bilişsel ve gelişimsel gerilik, paralizi ve körlük gibi ciddi tramvalarla yaşama devam ediyorlar.
NASIL OLUŞUYOR?
Bebeklerin başlarını kontrol etmekte zorlandığı ve boyun kaslarının güçlü olmadığı dönemde, ebeveynlerin bir anlık öfkeleri sonucu sarstıkları bebeklerinin başı, öne arkaya çok şiddetli sallanıyor. Sarsılma esnasında beyin de kafatası içerisinde öne arkaya gidiyor. Bebeklerin beyinleri daha yumuşak, sıvımsı bir yapıda olduğu için beyindeki kan damarları ve sinir hücreleri kopuyor. Buna bağlı olarak da beyin kanaması ortaya çıkıyor. Bebeğin gözle görülür bir yarası olmamasına rağmen, beyin ve göz altı kanamaları gibi bulgular da sarsılmış bebek sendromunu gösterebiliyor.
BEBEKLERİN 3’TE 1’İ HAYATINI KAYBEDİYOR!
Sarsılmış bebek sendromuna maruz kalan bebeklerin yaklaşık 3’te 1’i ölüyor, 3’te 1’i ağır nörolojik engelli kalıyor, 3’te 1’i de bu sarsıcı durumu çok hafif bir şekilde, herhangi bir hasar olmadan atlatabiliyor.
Çok genç anne baba olmuş, eğitimsiz, yoksul, iş yükü fazla, evde çok sayıda çocuğu olan, evlilik dışı birliktelik yaşayan, zaten süregelen ruh sağlığı sorunları yaşayan ebeveynlerin bebeklerini sarsma riski artıyor. Özellikle de yorgun, uykusuz geçen ilk bebeklik döneminde anne babanın duruma adapte olma zorluğu yaşadığı durumlarda, yani öfkeyi arttıran faktörlerin varlığı karşısında gerekli kontrolleri gösteremeyen ebeveynler risk taşıyor.
BAKABİLECEĞİN KADAR ÇOCUĞU, HAZIR OLDUĞUNDA YAP!
Ciddi sorunlara hatta bebeğin kaybına neden olan bu sendrom için alınması gereken en büyük tedbir ise, anne babanın hazır olduğunda, isteyerek çocuk yapması ve bakabileceği kadar çocuk sahibi olması. Çünkü önemli olan bu sendromun hiç yaşanmaması.
anneoluncaanladım
