Çocuklar da Depresyon Geçirir...

Depresyon genelde büyüklerde görülen bir rahatsızlık olarak algılanıyor. Oysa çocuklarda da sık sık rastlanıyor. Çocuğunuzun davranışlarına anlam veremiyorsanız, bir ruhsal çöküntü içinde olabilir. "İlgi" ve "sevgi" ise bu sorunun anahtar kelimeleri.

Tüm evlilikler, ebediyen mutlu olma dileği ile başlar. Aileye katılan bir bebek, bu mutluluğu perçinler. Ancak bazı evliliklerde mutluluk arzu edildiği gibi sürekli olmuyor. Dönem dönem yaşanan kavgalar, aile içinde gerginliğe ve iletişimsizliğe neden olur. Anlaşmazlıkların sebebi ne olursa olsun, sorunlardan en çok çocuklar etkilenir. Anne-baba, bu süreç içinde gerek iletişimsizlikten gerek zaman yokluğundan yaşamdaki rollerini dengeleyemediklerinde çocuk, kendini yalnız ve çaresiz hisseder.

Çoğu kez ebeveynler, çocuğun yaşadığı bunalımdan habersizdir. Çocukların farklı bir iç dünyaları olduğunu, hafızalarının çok güçlü olmadığını ve bazı şeyleri önemsemediği sanılır. Oysa çocukların algıları, ne kadar ilgisiz görünseler de, son derece açıktır. Çevrelerinde olan bitenlerin farkındadırlar. Ancak muhakeme güçleri gelişmemiş olduğundan, sorunların neden kaynaklandığını anlamazlar. Çoğunlukla sorunların kendilerinden kaynaklandığını zannederler.

Çocuğunuzun ruh sağlığını etkileyecek davranışlarından kaçınmanız hem çocuğunuzun hem de kendiniz için çok önemli. Bebeklik ve çocukluk döneminde oluşacak psikolojik rahatsızlıklar, çocukların yetişkinlik dönemine de yansır. Çocukta oluşacak ruhsal çöküntü, hayatı boyunca karşısına çıkıp onu rahatsız edebilir.

Depresyon, çocuklarda çok bilinen bir şey değil. Genelde büyüklerde görülen bir rahatsızlık olarak düşünülüyor. Depresyonun, bu çok bilinmeyen yönüyle ilgili olarak, Psikolog Derya Toparlak'ın görüşünü aldık.

Depresyon nedir?
Depresyon, yetişkinlerde ve çocuklarda sık görülen duygu durum bozukluğudur.

Nasıl ortaya çıkabilir, nelerden kaynaklanabilir?
Bebeklerde bağlandığı kişiden ayrılmaya tepki olarak ortaya çıkıyor. Çocuklar ve gençler ise stres karşısında yetişkinlere benzer depresyon geçiriyorlar.

Kaç yaşında başlayabilir?
Bebekler yaklaşık 6 aydan sonra bağlandıkları kişiden ayrılmaya tepki gösterirler. İlk depresyon nedeni olarak bu bilindiği için, bu yaştan sonra her yaşta depresyon görüldüğü söylenebilir.

Çocukta yaş yaş depresyon belirtileri nelerdir?
Kesin yaşlara göre sınıflandırma olmamakla birlikte, belirtileri tanımlama kolaylığı olması bakımından yaşa göre farklı değerlendirme yapılıyor. Bebeklik çağı, oyun çağı, okul çağı ve ergenlik dönemi özelliklerine göre değerlendiriliyor. Okul öncesi dönemde sözlü ifade yeterli olmadığı için tanı koymak zordur.

Bebekte ve çocukta depresyon belirtileri neler?
Anne ya da sevdiği kişiden ayrılmaya bağlı gelişen bebeklik depresyonu düşünülen çocuklarda, ayrılmadan hemen sonra çok şiddetli ve uzun süren ağlamalar izlenir. Bu ağlamaların ardından kısa süreli sessizliklerde çocuk küskündür. Bir süre sonra kaybedilen kişi dönerse, çocuk düzelmeye başlar. Ancak annenin uzun süreli kaybında belirtiler, ağırlaşmaya başlar: Çevredeki uyaranlara cevap azalır, olduğu yerde sallanma, kafa sallama, vurma hareketleri görülür. Yemek yeme azalır, kusma ve ishaller başlar, fiziksel gelişme duraksar, kilo kaybı artar. Üzüntü ve küskünlük belirgindir.

Yalancı zeka geriliği denen, zihinsel işlevlerde gerileme görülür, uygun önlemler alınmazsa kalıcı geriliğe neden olabilir. Kızgınlık, saldırganlık gibi davranış sorunları ortaya çıkar. Daha az olarak anksiyete (bunaltı), korkular, takıntılar ve tikler gelişir. Bu belirtiler nedeniyle depresyonu tanımak güçleşir. Bunların dışında yetişkine benzer belirtileri görmek de mümkündür.

Anne-babanın alması gereken önlemler ne olabilir?
Anne-babalar, çocuklarda gözlenen ani davranış değişikliklerini izlemeli ve değerlendirmelidir. Bu, depresyonun tanınması ve tedavisine bir an önce başlanması için önemli.

Çocukların karşılaştığı önemli travmatik yaşantıları izlemeliler. Sevdiklerinden birinin kaybı gibi örseleyici yaşantılar sonrasında, değişiklikler gördüklerinde bir ruh sağlığı uzmanına danışmaları gerekiyor.

Günlük yaşantıda çocuğun güvenini sarsıcı davranışlardan kaçınılmalılar, problemlerini çözmesinde ona destek olmalılar. Gerekli ilgi ve sevgiyi göstermek hem problemlerin ortaya çıkmasını azaltıyor hem de kısa zamanda çözümüne ulaşmayı sağlıyor.

Anne-babalar depresyonu fark ettikten sonra neler yapmalılar?
Çocuk ruh sağlığıyla uğraşan bir uzmana başvurulması gerekiyor. Çevrelerinde böyle bir uzman bilmiyorlarsa çocuk hekimlerinden yardım isteyebilirler, çocuk hekimi ön değerlendirmeyi yaptıktan sonra kendilerini yönlendirecektir. Depresyonun tedavisinde küçük yaşlarda daha çok, oyun terapisi gibi psikoterapi yöntemleri kullanılır. İlerleyen yaşlarda terapiyle birlikte doktor kontrolünde ilaç kullanımı da gerekebilir.

DEPRESYONUN BELİRTİLERİNE DİKKAT!

Çocukta depresyon belirtileri:
Ayrılık kaygısı: Anneden ayrılmak istemez
Anne-babasının öleceğinden korkar
Okul korkusu, okula gitmeyi reddeder
Gençlik çağında, ergenlerde depresyon belirtileri:

Karşı çıkma, olumsuzluk
Anlaşılmadığı, onaylanmadığı duyguları
Tedirginlik
Mızmızlık
Asık suratlı ve aksi, ters davranış ve tutum
Aile çevresine uyum güçlüğü
Aile sorunlarında işbirliğinden kaçma
Aileden uzaklaşma
Odaya çekilme, kapanma
Toplumsal etkinliklerden kaçınma
Okula uyum güçlüğü
Okulda başarının düşmesi
Giyime dikkatsizlik
Sevgi ilişkilerinde reddedilme
Reddedilmeye karşı özel duyarlılık
Uyuşturucu madde bağımlılığı

.ALINTIDIR.

www.hastarehberi.com