Korkular

Korkular


Çocuklarda meydana gelen korkular çok çeşitlidir, bunlar çocuğun yaşına bağlı olarak değişiklik gösterir. Öncelikle bilinmesi gereken şey çocuklardaki bu korkuları çok ciddi problem olarak görmemek ve yaşanması gereken bir dönem olarak benimsemektir. Ancak korkuların nedenleri de mutlaka araştırılmalıdır.
24 aya kadar olan çocuklarda anneden ayrılma sırasında (seperation anxiety) olarak adlandırdığımız ayrılık kaygısının yaşanması çok normal ve çocuğun gelişimi açısında gerekli olduğunu bilmek gerekir. Çocuk anneden bir süre ayrı kaldığında ve tekrar anne yanına döndüğünde annenin yok olmadığını ve bu durumun geçici olduğunu öğrenir. Çocukların bu aşamayı geçmesi biraz zaman alabilir.Bu dönem sırasınca çocuğunuz peşinizden ağladığı sırada onu arkanızda bırakıp giderken, kendinizi “kötü anne baba” olarak atfetmemeniz gerekir. Unutmayın ki bunu her çocuğun yaşaması ve öğrenmesi gerekir.

2 – 3 yaş çocuklarına gelindiğinde onlar biraz daha olgunlaşmışlardır, korkuları artık karanlık, tuvalet eğitimi, yüksek ses, hayvanlar, daha önce tanımadıkları yabancılar ve banyo yapmaktır. (Bu dönemde ayrılık kaygısı devam edebilir.) Özellikle bu dönemlerde çocuğu “Beni kızdırırsan seni bırakır giderim!” diye korkutmamak çok önemlidir. Bu dönemde zaten çocuğun en büyük korkusu anne babayı kaybetmektir bunun üzerine gelen bu kadar şiddetli bir korkutma yöntemi çok etkili olmakla birlikte ilerde kapanmayacak sorunlar açabilir.

Korkutma yönteminin kullanılmadığı ailelerin çocuklarında da çeşitli korkular görülebilir. Örneğin “Sen yapamazsın!, Sen beceremezsin! Ben senin yerine yapayım diyerek çocuğunu korumak amaçlı müdahaleci davranan anne babaların çocukları kendine güvenmezler. İleride anne babanın olmadığı ortamlarda karşılaştıkları benzer durumlarda becerileri yetersiz, her şeyden korkar ve kendilerini koruyamaz hale gelirler. Tabi ki çocukların belli ölçülerde korunmaya ve desteğe ihtiyaçları vardır ama bunun derecesini çok iyi ayarlamak gerekir.

4-5 yaş çocuklarında ise anne babayı kaybetme korkusuna ilaveten, düşmek ve bedenin zarar görmesi (gerçek tehlikelerden korkmaya başlarlar bir köpeğin saldırısı, bir yerden düşmek vs.) karşılaşılan korkular arasındadır. 6 yaş çocukları artık daha entelektüel seviyeye gelmişlerdir ve korkuları da bu boyutlarda değişmiştir. Artık onların korkularıyla baş edebilme yetilerinin gelişmesine olanak vermek için biraz desteklenmeleri gerekir. Böylelikle kendilerini ileride karşılaşabilecekleri tehlikelere karşı koruyabilirler.

Gece korkuları
Okulöncesi dönemdeki çocuklarda sıkça görülen korkulardan biridir. Çocuk korktuğunu söyleyerek anne babasının yanına giderek onlarla uyumak ister. Bunun sebebi şımarıklık ve keyfi durumlar olabilir ya da daha ciddi bir problem sonucu ortaya çıkmış olabilir. Örnek vermek gerekirse; Anne babayı tartışırken gören çocuk (baba anneye bağırmış ve şiddet uygulamış olabilir) anneyi kaybetme korkusundan dolayı uyuyamaz. Uyanık kalarak ve annenin yanında kalarak onun gitmesine kendince engel olmaktadır. Annenin bir süre evi terk etmesi gibi bir olay yaşandıktan sonra tekrar eve döndüğünde aynı kaybetme korkusu devam edecektir. Anne baba arasında “Böyle davranırsan çeker giderim!” ve benzeri tehtid vari konuşmalar çocuğu çok fazla etkilemektedir.Son olarak tavsiyelerim,çocuğunuz içinde bulunduğu yaş dönemi içinde normal kabul edilen korkuları bilip ona göre davranmanız ve korkuların sebebini araştırıp öğrenmenizdir.
Hepinize ailenizle birlikte mutlu anılar yaratmanızı dilerim.


Uzm. Psk. Ceyda Cecan Karakuş


.ALINTIDIR.