Bildiğimiz Yoğurt Hakkında Bilmediklerimiz
Bildiğimiz Yoğurt Hakkında Bilmediklerimiz
Türk mutfağının vazgeçilmez besinlerinden biridir yoğurt. Atasözlerimize, fıkralarımıza ve hatta türkü sözlerine bile girmiştir. Göle yoğurt çalar Nasreddin Hoca bir fıkrasında, “Ya tutarsa…” der. Bilirsiniz, “Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır”. Sık sık da “Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer” deriz…
“Mayasız yoğurt çalınmaz.” demiş atalarımız. Evet, yoğurt yumuşak kıvamlı fermente bir süt ürünüdür ve süt mayalanırken birbirinin etkisini arttıran iki canlı kültür maya olarak kullanılır. Bu kültürlerin süt üzerindeki etkisiyle tipik yoğurt lezzeti ve kıvamı mümkün olur. Ayrıca, yoğurdun imal edildiği süte göre daha üstün, besleyici ve sağlıklı bir besin olması da bu kültürlerin etkisiyle gerçekleşir.
“Zemheride yoğurt isteyen, cebinde inek taşır.” diye bir atasözümüz var. Bir gerçeğin ifadesini barındıyor içinde... Evet, her türlü süt yoğurt üretiminde kullanılabilirse de yoğurt en sık olarak inek sütünden imal edilir. Son zamanlarda keçi sütü, anne sütü ve hatta biberon mamaları da yoğurt üretmek için anneler tarafından kullanılmaya başlandı. Bunu niçin yaptığımız çok önemli, amacımızı iyi belirlemek gerekir. Bebekte inek sütü allerjisi varsa anne sütü kullanılabilir. Maya olarak kullandığımız yoğurdun inek sütü içerdiğini dikkate alarak bu uygulama yapılabilir. Yine bu amaçla keçi sütü kullanıyorsak, keçi sütüne karşı allerji gelişebileceği ihtimalini de unutmamalıyız. Biberon mamasından bu amaçla yoğurt yapmanın bir anlamı yoktur. Çünkü biberon mamaları da inek sütü proteini içerir. Bu konuda dikkatli olmak gerekir.
Neden bazen yoğurt tutmaz?
Evde ilk defa yoğurt yaparken genellikle maya olarak hazır yoğurt kullanılır. Elde edilen yoğurt daha sonra da maya olarak kullanılır. Ve bu uygulama sürürüldükçe yoğurt her defasında daha sulu olur ve sonunda yoğurt tutmaz. Çünkü maya olarak kullandığımız yoğurdun içindeki canlı kültür sayısı gittikçe azalmıştır. Yoğurdun kalitesi de yararlı etkileri de azalır. Yoğurdun tutmasını da yararlı bir besin olmasını da sağlayan içindeki canlı kültürlerdir. Yoğurdun tazeliğini belirleyen de içindeki canlı kültür sayısı ile belirlenen mayanın kalitesidir.
Yoğurt neden sağlıklı bir besindir?
• Kalsiyumdan zengindir. İçerdiği canlı kültürler kalsiyum emilimini arttırdığı için aynı miktardaki süte oranla daha yararlıdır.
• Sindirimi sütten daha kolaydır. Çünkü yoğurt mayasındaki canlı aktif kültürler süt şekerinin sindirimini mümkün kılan “laktaz” enzimi üretirler. Böylece süt şekeri yani laktoz daha kolay parçalanır ve sindirim sorunu yaşanmaz.
• Zengin bir protein kaynağıdır. Mayalanma süreci nedeniyle içerdiği proteinler daha kolay sindirilir.
• Hem proteinlerinin daha iyi sindirilebilmesi hem de mineral emiliminin daha fazla olması nedeniyle yoğurt büyüme çağındaki çocuklar için çok kıymetli bir besindir.
• İçerdiği canlı kültürlerle laktoz entoleransı, kabızlık, ishalle seyreden hastalıklar, kalın bağırsak kanseri, yangılı bağırsak hastalıkları, H. pylori enfeksiyonu ve allerjik hastalıklara karşı önleyici ve tedavi edici özelliği vardır.
• Kalın bağırsak sağlığı üzerinde olumlu etkileri vardır. Yoğurt tüketiminin çok olduğu toplumlarda kalın bağırsak kanseri daha az görülür.
• Bağırsak hareketlerini arttırarak kabızlığı önler.
• Bağışıklık sisteminin sağlıklı gelişiminde çok önemli rol oynar. Bağışıklık sistemini destekler.
• Bağırsak iltihaplarının (ishal) iyileşmesini hızlandırır.
Çocuğunuz yoğurt yemiyor mu? Bir de bunları deneyin:
1. Yoğurdu uygun besinler için mayonez yerine kullanabilirsiniz. Yoğurt mayoneze göre çok daha düşük kalorili ve besleyicidir. Mayonez ile karıştırılarak veya mayonez yerine kullanılabilir. Özellikle patates salatası, makarna salatası ve her türlü yeşil salata üzerine sos olarak kullanabilirsiniz.
2. Süzme yoğurdu ekmeğin veya tuzlu bisküvilerin üstüne sürerek yedirmeyi deneyebilirsiniz.
3. Yoğurdu sıklıkla ayran yaparız. Ama yoğuttan başka bir içecek pek yapmayız. Oysa ki yoğurda meyve suyu, bal, pekmez katarak sağlıklı, lezzetli ve kamışla ya da bardakla içilebilecek yeni içecekler hazırlayabilirsiniz.
4. Pasta ve börek hazırlarken süt yerine kullanılabileceğini de unutmayın. Özellikle kek yaparken meyveli yoğurt kullanarak lezzetli kekler pişirebilirsiniz.
5. Yoğurdu özellikle de meyveli yoğurdu veya sade yoğurdu taze meyve püresi ile karıştırarak dondurup dondurma yerine de kullanabilirsiniz. Yoğurdu dondurma ile karıştırarak da dondurabilirsiniz.
.alıntı.
