Dikkat: Çocuğunuzun sıkça başı ağrıyorsa hipertansiyon hastası olabilir
Dikkat: Çocuğunuzun sıkça başı ağrıyorsa hipertansiyon hastası olabilir
NERGİHAN ÇELEN
En son ne zaman bir kız çocuğunu sokakta arkadaşlarıyla ip atlarken gördünüz? Ya da mahalle arkadaşı olan çocukların futbol topu oynarken boş arsalarda koşturduğuna tanıklık ettiniz? Günümüzün modern dünyasında çocuklar artık sokakta koşturup enerji harcamak yerine evlerinden hatta odalarından bile çıkmadan televizyon ve bilgisayar başında vakit geçiriyor. Son yıllarda bu durumun çocukların psikolojisi üzerindeki etkisi sıkça tartışıldı. Ama gözden kaçan ve belki de en az çocukların ruhsal sağlığı kadar önemli olan bir başka durum daha var. O da günümüz çocuklarının hızla kilo alarak obezite sınırlarını zorluyor olması. Üstelik bu sorun sadece görüntüyle özetlenemeyecek kadar büyük. Çünkü ellerinde kalori şampiyonu cips ve asitli içeceklerle günlerini tamamlayan çocukları büyük sağlık sorunları bekliyor.
Hayatlarının geri kalanında çocukların en büyük sorunu olacak rahatsızlık ise yaşlılık hastalığı olarak bilinen hipertansiyon. Çünkü Türkiye’de yapılan bir araştırmaya göre, erkek çocuklarda yüzde 4, kız çocuklarda ise yüzde 5 civarında hipertansiyon görülüyor. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enver Hasanoğlu, Türkiye’de son yıllarda beslenme bozukluklarına bağlı olarak çocuklarda hipertansiyon vakalarında artış yaşandığını söylüyor. ‘Çocuklarda hipertansiyon olmaz’ kanısının çok yanlış olduğunu belirten Hasanoğlu, çocuklarda hipertansiyonun şişmanlıkla yakın ilgisi bulunduğunu ifade ediyor. Çocuklarda kan basıncı değerlerinin yaşa ve boya göre değiştiğine dikkat çeken Hasanoğlu, “Çocuğunuzun sık sık başı ağrıyorsa mutlaka tansiyonunu ölçtürün.” diye konuşuyor. Hasanoğlu, ayrıca 16 yaşın üstündeki çocukların kan basınçları ölçüldüğünde büyük bölümünde hipertansiyon tespit edildiğini anlatıyor. Primer hipertansiyonun en önemli nedenlerinden birinin stres olduğunu aktaran Öğretim Üyesi, sınavların bu tür durumları ortaya çıkardığını söylüyor.
ŞİŞMANLIK EN BÜYÜK SORUN
Ankara Üniversitesi Nefroloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oktay Karatan ise çocuklarda hipertansiyonun şişmanlıkla da yakın ilgisi bulunduğuna işaret ediyor. Karatan, “Maalesef son senelerde özellikle büyük şehirlerde çocuklar fast-food ile besleniyor. Birde çocuk bütün gün bilgisayarının başında oturup hareketsiz bir yaşam sürüyor. Buna bağlı olarak da hipertansiyon gelişiyor.” şeklinde konuşuyor. Obezitenin diyabete, diyabetin de hipertansiyona yol açabileceğini belirten Karatan, bütün bu unsurların bir araya gelmesi halinde “metabolik sendrom” adı verilen durumun ortaya çıkabileceği uyarısında bulunuyor.
EBEVEYNLER ÇOCUKLARA SAĞLIKLI BESLENMEDE ÖRNEK OLMALI
Diyetisyen Taylan Kümeli anne ve babaların çocuklarına belli bir yaşa gelene kadar sağlıklı beslenme konusunda rehberlik etmesi gerektiğini kaydediyor. Taylan Kümeli şöyle devam ediyor: “Ebeveynler genellikle çocuklarını doyururken bu beslenme tarzının evlatlarının sağlıklarını etkiyebileceğini düşünmüyor. Çocukları ne kadar toplu olursa o kadar sağlıklı olacağını sanıyorlar. Kişi de hayatının ilerleyen dönemlerinde çocukluk yıllarında kazandığı davranışları devam ettiriyor. Bu nedenle anne ve babalar çocuklarını beslerken çok dikkatli olmalı ve bu yıllarda kazanılan alışkanlıkların hayatın bütününü etkilediğini unutmamalıdır.” Taylan Kümeli, hastalığa sahip olmadan doğru beslenme alışkanlığının kazanılması gerektiğini dile getiriyor.
--------------------------------------------------------------------------------
11-15 yaşındaki çocuklar uyumadıkları zamanların yüzde 55’ini televizyon karşısında geçiriyor.
Çocukların her gün en az 1 saat aktivite yapmaları ve 2 saatten fazla tv izlememeleri gerekiyor.
Türkiye’de 9-17 yaş arası çocuklar üzerinde yapılan bir araştırma sonucuna göre obezite oranı erkeklerde yüzde 11,2, kızlarda ise yüzde 9,4 olduğu görülüyor.
Şişmanlık oranı özel okul çocuklarında yüzde 30,1 iken ,devlet okullarında yüzde 14,8.
Dışarıda oyun oynayanların evde video oynayanlara göre boy uzunluğu daha iyi.
6 yaşında şişman çocukların yüzde 25’i 12 yaşında şişman olanların yüzde 75’i hayata şişman olarak devam ediyor.
***
Okul çağlarında çocuk hafif şişman ise
Büyüme ve gelişme sürdüğü için, düşük enerji zayıflama diyetleri kesinlikle uygulanmamalı.
Yanlış beslenme alışkanlıklarının düzeltilmesi ve fiziksel aktivitenin arttırılması gerekiyor.
Çocukların öğün atlaması engellenmeli ve her öğünde dört besin gurubundan da yiyecek bulunmalı.
***
Egzersiz neden önemli?
Hareketsizliğin kemik gelişimini olumsuz etkilediği, mineral kaybına yol açtığı ve böylelikle kemik kitlesinde azalmaya neden olduğu biliniyor. Koşma, atlama, sıçrama ve jimnastik hareketleri büyüme ve gelişmenin hızlandığı dönemde önem kazanıyor. Fiziksel aktiviteler aynı zamanda derslerde ve sosyal hayatta da koordinasyon sağlar.
.ALINTIDIR.
