Su Tulumbası Nedir?

Su tulumbası nedir, Tulumba çeşitleri ve özellikleri nelerdir? Tulumba nasıl çalışır, tulumba hakkında bilgi.

Su tulumbaları, düşük seviyelerde bulunan su ve diğer sıvıların daha yüksek yerlere çıkarılması için kullanılan âletlerdir.

Su tulumbaları gaz tulumbaları gibi çalışır.

Su tulumbalarını emme ve emme basma olarak iki kısımda inceleriz.

1- Emme tulumbalar:

Bu tulumbada, içinde piston bulunan bir silindir vardır. Pistonun üzerinde, yukarıya doğru açılabilen bir kapak (supap) bulunur. Silindire birleştiği yerde de, silindirin içine doğru açılan bir kapağı (supabı) vardır. Önce, silindirin içinde hava bulunduğunu ve bu havanın boşaltılması gerektiğini bilmeliyiz. Pistonu bir kaldıraç vasıtasıyla aşağıya doğru indirirsek, silindirin içindeki hava sıkışacağından basınç büyük olur ve pistonun üzerindeki piston açılarak hava silindirden çıkar.

tulumbaPistonu yukarıya kaldırırken silindirin hacmi (pistonun önündeki hacim) genişler ve içindeki havanın basıncı düşer. Bu durumda alttaki supap açılır. Borunun içindeki hava, emilerek (silindirin içindeki hava basıncı azaldığından suyu üzerine etki eden açık hava basıncı suyu yukarıya doğru iterek) suyun silindirin içine dolması sağlanır. Bu tulumba başlangıçta hava boşaltmaya yarar. Boruda hava kalmayınca su emilir. Pistonun aşağıya doğru hareketinde, silindirin içindeki su pistonun üzerindeki supabı iterek açar ve pistonun üzerine çıkar. Piston tekrar yukarıya çıkarken üste toplanmış olan su dışarıya atılır. Bu arada su da emildiğinden, pistonun aşağı yukarı hareketi sonunda hem su dışarıya atılır, hem de pistonun önüne (alt kısmına) su dolar. Bu olaylar devam ettiği (pistonun hareketi süresince) müddetçe su dışarı akar.

NOT: Suyun çabuk çıkması için boruda hava bulunmaması lâzımdır. Eğer hava bulunmuyorsa bir çekişte su çıkarmak mümkündür. Fakat bu durum çok zor gerçekleşebilir. Zira borulardaki ve eklem yerlerindeki kaçaklar ve aralıklardan dolayı boru içine hava dolmakta ve borunun içindeki suyu alt seviyelere düşürmektedir. Bu sebeplerden, uygulamada birkaç defa piston hareketi sonunda su silindir gövdesine gelebilmektedir (Önce hava boşattığından). Uygulamada bu sakıncayı kaldırmak için önce borunun içine dışarıdan su dökülerek, borunun tamamı doldurulup ilk çekilişte suyun akmasını sağlamak mümkündür.

2-Emme-Basma tulumba:

Bu tulumbanın çalışması da emme tulumba esasına dayanır.

Emme tulumbadaki, pistonun üzerindeki sübap, emme-basma tulumbada yan taraftadır. Buradan çıkan su bir hazneye birikir ve her defasında su miktarı fazlalaştığından bir boru vasıtasıyla suyun daha yukarılara çıkarılması sağlanmış olur.

Emme tulumbalar suyu toprak seviyesine çıkardıkları halde emme-basma tulumbalar suyun daha yükseklere çıkmasını sağlarlar.