ÇOCUĞUM DİŞİNİ GICIRDATIYOR ONA NASIL YARDIMCI OLMALIYIM?

ÇOCUĞUM DİŞİNİ GICIRDATIYOR ONA NASIL YARDIMCI OLMALIYIM?

Ailelerin oldukça sık olarak şikâyette bulunduğu konulardan birisi de çocuklarının uyku sırasında dişlerini gıcırdatmasıdır. Hatta bazen gün içersinde de çocuklarının dişlerini gıcırdattığını söyleyen aileler de bulunmaktadır. Aslında her çocuk süt dişlenme döneminde, karışık dişlenme ve daimi dişlenme döneminde bir miktar dişlerini gıcırdatır. Bu masum diş gıcırdatmaların sonucu özellikle süt köpek dişleri ve kesici dişlerde hafif aşınmaların görülmesine sebep vermektedir. Çocukların % 15'inde ise diş gıcırdatma veya diş sıkma alışkanlıkları ciddi boyutlarda görülebilir. Bunun sonucunda dişlerde aşırı aşınmalar, yüz kaslarında ağrı, baş-boyun ve kulak ağrıları ve çene ekleminde ağrılar görülebilir. Eğer erken yaşlarda koruyucu tedaviler yapılmaz ise; henüz büyüme-gelişmesi devam eden çocuklarda hem dişlerde hem de çene ekleminde kalıcı hasarlar oluşabilir.

Diş gıcırdatmaya ne sebep olmaktadır?
Bu güne kadar yapılmış çalışmalarda kesin bir sebep bulunamamıştır. Genellikle birkaç faktörün bir araya gelmesiyle diş gıcırdatma olduğu düşünülmektedir. Yapılan çalışmalar lokal, sistemik ve psikolojik faktörler üzerinde durmaktadır. Lokal faktörler; dişlerdeki kapanış ilişkilerindeki bozukluklar, erken dişsel temaslar veya yüksek yapılmış bir dolgu olabilir.
Psikolojik faktörler ise günlük streslere bağlı veya kişisel sıkıntılar başlıkları altında toplanabilir. Ayrıca aşırı stres, kuvvetli pişmanlık, obsesyon, uykusuzluk, her turlu gerginlik hali ve kıskançlık gibi durumlar da diş gıcırdatmaya sebep olabilir.
Diş gıcırdatması, çocukların yaklaşık % 15' inde görülmektedir. Birçok aile tarafından dikkate alınmayan diş gıcırdatması, süt köpek dişleri ve kesici dişlerde aşınmaya yol açabiliyor. Çocuklar için erken tedaviye geçilmezse çene ekleminde ve dişlerde kalıcı hasarlar oluşabilir. Bunun yanı sıra bu durum diş etlerinde ve çene kemiğinde çekilmeler, baş ağrısı yüz kaslarında ve çene ekleminde ağrılara neden olabilmektedir. (Kahvecioğlu, 2007)

Diş gıcırdatması nasıl teşhis edilir?
Dişlerini gıcırdatan çocukların çoğu bunu yaptığının farkında bile olmaz ve çoğunlukla sorunu anne babalar tespit eder. Dikkat edilmesi gereken belirtilerden bazıları şunlardır.
· Uyku sırasında diş gıcırdatma
· Sabahları çene veya yüzünde hassasiyetten şikayet etme
· Parmak emme
· Tırnak yeme
· Kalem veya oyuncakları kemirme
· Yanak içini kemirme
Çocuğunuzun dişlerini gıcırdattığını düşünüyorsanız, öncelikle diş hekiminizi ziyaret ederek diş minelerinin ve dişlerin herhangi bir zarar görüp görmediğini belirlemelisiniz. Diş hekimi muayenesinde anatomik bir nedenden mi, yoksa psikolojik nedenlerden mi kaynaklandığını belirleyecek ve uygun bir tedavi planı önerecektir.

Diş gıcırdatmanın tedavisine gelecek olursak;
Çocuklarda diş gıcırdatma tedavisinde öncelikle palyatif yani basit çözümler düşünülmelidir. Öncelikle pedodontist-çocuk-aile üçgeninde konuşularak diş gıcırdatma sıklığı ve şiddeti hakkında detaylı bilgi alınmalıdır. Daha sonra ağız içi muayene yapılarak dişlerdeki aşınmaların varlığı kontrol edilmelidir. Eğer dişlerde aşırı aşınmalar varsa bu bölgelerin tedavi edilmesi gerekmektedir. Ayrıca dişlerin kapanış ilişkisi kontrol edilerek bozukluk varsa bunlar basit aşındırmalarla dengelenmeli ve düzeltilmelidir. Eğer bu düzeltmeler fayda etmiyorsa basit ağız içi apereyler yapılarak sorun ortadan giderilmeye çalışılmalıdır. Bu arada çocuk doktoruna danışılarak çocukta yukarıda saydığımız barsak paraziti veya diğer sistemik faktörlerin varlığının olup olmadığı araştırılmalıdır. (ARI, 2004)
Dişleri zarar gören hastalar, uyku sırasında dişlerin birbirlerine sürtünmelerini önleyecek ağız içi protezlerden yararlanabilir. Stresi olanlar psikiyatristlerden yardım istemeli. Alkol, kahve ve sigara içilmesi önlenmeli.

Anne babalar ne yapmalıdır?
İster fizyolojik ister psikolojik nedenlerden kaynaklansın, uyku öncesinde çocuğun gevşemesi ve rahatlaması diş gıcırdatmayı kontrol etmesine yardımcı olabilir. Ilık bir banyo almak, kısa bir süre rahatlatıcı bir müzik dinlemek veya kitap okumak çocuğunuzun gelişmesine katkıda bulunabilir.
Diş gıcırdatmaya stresin neden olması durumunda çocuğun neden gerginlik yaşadığını anlamaya ve bunun üstesinden gelmesi için yardımcı olmaya çalışmanız gereklidir. Çocuğunuzun duygusal durumundan endişe ediyor ve sizin yardımınızla aşılamayacak duygusal gerilimler yaşadığını düşünüyorsanız bir çocuk psikiyatristi uzmanı hekimden yardım alabilirsiniz. Hekim çocuğunuzun psikolojik durumunun değerlendirilmesi stres nedenlerinin belirlenmesine ve uygun tedavinin başlatılmasını sağlayacaktır.

Diş gıcırdatma ne zaman sona erer?
Çocukluk çağında görülen diş gıcırdatmalar çoğunlukla en geç ergenlik döneminde sona erer. Kalıcı dişler süt dişlerine nazaran ağrıya karşı çok daha hassas olduğundan çocukların çoğu ise süt dişlerinin yerine kalıcı dişler aldıktan sonra diş gıcırdatmayı bırakır. Diş gıcırdatmanın stresten kaynaklanması durumunda stres sona erene kadar devam eder.

ALINTI