Rol Modeli ?

Rol Modeli ?

Günümüzde anne-babalara "Nasıl bir çocuk yetiştirmek istiyorsunuz?" sorusunu sorduğumuzda alınan cevaplar, genelde aynıdır: Başarılı, ne istediğini bilen, özgüven sahibi, kendini iyi ifade edebilen, dürüst, mutlu, yaşadığı çevreye uyum sağlayabilen.... Ancak Anne-babaların ideal insan tanımına yaklaşan kişiler yetiştirebilmeleri için çocukların ilk öğretmenlerinin kendileri olduğu ve ilk bilgileri kendilerinden alacağını unutmamaları gerekir.
Model alma bireyin ya da grubun davranışını gözleyerek yapılan bir öğrenme işlemidir. Temelinde taklit mekanizması yatmaktadır. Gözleyenler model alınan kişinin, tutumlarını, davranışlarını, sözlerini benzer ortamlarda taklit ederler.
Model alarak (taklit yoluyla) öğrenme en etkili öğrenme biçimlerinden biridir. Çocuklar özellikle sosyal iletişim biçimini başlangıçta çevrelerindeki yetişkinleri model alarak öğrenirler. Ergenlik dönemine doğru ise yaşıtlarını model alma önem kazanır.
Kuvvetli bir anne-babalık, kuvvetli bir aile ortamından gelmeyen ergenler, televizyonda ve çevresinde gördükleri rol modelini beğeniyorlar.
Özellikle çocuk gelişiminde rol model önemlidir. Genelde erkek çocuklar babalarını rol-model alırlar ve böylece davranış bakımından babalarının birer kopyaları olurlar. Kızlar da aynı şekilde annelerini rol model alırlar. Çocuklar öğütle baskıyla dayakla terbiye olmaz. Öncelikle ve ilk yaşlarda annelerinde babalarında ne görüyorlarsa o davranışları edinirler.
Bu yüzden özellikle anne babaların çocuklarına olumlu davranışlar kazandırabilmesi için öncelikle kendisinin bu olumlu davranışları sergilemesi gerekir.
Çocuklarınıza 100 kere herhangi bir davranışı yapmasını söylemeniz yerine bir kere onun yanında kendiniz o davranışı yapın.
Çocuğunuz size uygun bir davranışınızı sergilediğinde ona olumlu bir geri bildirimde bulunun.
Çocuklarının kitap okuma alışkanlığı kazanmalarını isteyen ana babalar, çocuklar daha bebekken onların yanında kitap oku-malıdır. Kitap okumayı hiç bırakmamalıdır. Çocuklarının televizyon seyretmeyip ders çalışmalarını isteyenler ise bunu öncelikle kendileri yapmalıdır.
Akşamları evde çocuklarının ders çalışmasını isteyen bir anne baba onlar ders çalışırken kendisi televizyon seyretmeye devam etmemeli. Televizyon kapatılmalı ve çocuklar ders çalışırken anne baba da farklı şeylerle meşgul olmalıdır.
Çocuk elbette ki sadece anne babayı rol modeli alarak taklit etmez. Çevresinde ve televizyonda gördüğü ve ilgisini çeken her şeyi taklit eder. Örneğin basta filmler ve televizyon olmak üzere popüler kültürün he-men tüm unsurları bize bir hayat biçimini; belirli bir kahramanın hareketlerini dayatıyorlar. bir donem çocuklar Süpermen gibi dolaşıyor mesela; bir dönem çocuklar casper oluyorlar, bir dönem örümcek adam…
Tabi ki bu etkilenmeler sadece küçük yaşlardaki çocukları kapsamıyor, belli dizi kahramanlarına özenen ve onun lakabıyla onun gibi hareket eden birçok yetişkin insanı da görüyoruz çevremizde.
Ama bu etkiler en çok toplumun en çabuk etkilenebilen ve en kırılgan olan kesimi yani çocuklar ve gençler üzerinde daha çok görülüyor.
İzlediği filmlerden etkilenip intihar eden gençler veya da henüz soyut düşünce zekâsı gelişmediği için izlediği çizgi film karakterinin yaptığı gibi balkondan aşağı atlayan veya uçmaya çalışırken ölümüne veya yaralanmasına neden olan bir sürü haberlere tanıklık ediyoruz.
Bu yüzden anne babalar öncelikle kendileri olumlu bir rol modeli olmalı ve özellikle çocuklarının yanında yaptıkları hare-ketlere ve izledikleri programlara dikkat etmelidirler. Unutul-mamalıdır ki çocuklar bir kamera gibi gördüklerini beyinlerine kayıt ederler.
Çocukların seyrettiği diziler, filmler, programlar özenle seçilmeli ve bittiğinde tv kapatılmalıdır. Aksi halde kontrolsüz ortamda seyredilen ve çocuğun yaşına uygun olarak hareket etmeyen rol modellerinin davranışlarını bir süre sonra çocuğumuzda görmek hiçte zor olmayacaktır.
alıntı