Çocukla İletişimin Anahtarı

Çocukla İletişimin Anahtarı

Anne babaların en büyük isteği; sağlıklı, başarılı, sorumluluk duygusu kazanmış ve bu hayatta mutlu olmayı bilen bir çocuk yetiştirmektir. Bunun için ellerinden gelen gayreti gösterirler. Ve tüm anne babalar bilir ki çocuk; temel bilgilerini ve becerilerini öncelikle ailesinden alır ve alışkanlıklarını ailesiyle kazanır. Bilgi, beceri ve alışkanlıklar insan hayatının devamında da kolay kolay değişmez. Hayata yön verir.

Çocuğunuzun diğer insanlarla olan ilişkisinin nasıl olacağı, hayatının ilk yıllarındaki öğrenmelerine bağlıdır. Bebeklik döneminde anne-baba tarafından gösterilen sevgi, dengeli beslenme ve bakım çocuğun temel güven duygusunu geliştirir. Bu yıllarda anne ve babayla içten, sıcak, olumlu ilişkisi varsa onu çevreleyecek diğer ilişkiler içinde kendini mutlu hissedecektir, başkalarına karşı da anne-babasının kendisine davrandığına benzer şekilde davranacaktır.

Çocuk aile içinde tanık olduğu, yaşadığı davranışları yansıtır. Özellikle temel hayat eğitimini aldığı okul öncesi yaşlarında, çevresinde olup bitenleri içselleştirir. Bu yüzden çocuğunuza zaman ayırın, birlikte olduğunuz zamanlarda tüm dikkatinizi ona verin. Onun söylediklerini duymaya istekli olduğunuzu hissettirin. Çocuk dinlenildiğini ve onu anlamaya çalışan birilerinin olduğunu bildiğinde kendisin önemli olduğunu bilir. Bu onun kendine saygı duyması ve güven duygusu geliştirmesi için önemlidir.

İletişimin temel şartı kabul etmektir. Hele çocukla kurulan iletişim de onu olduğu gibi kabul etmeli, sevginizi şartsız sunmalısınız. Üstünü kirletirken, görevini eksik yapmışken, tuvaletini kaçırmışken hatalı davrandığını bilsin ama sevgisiz kalmasın, reddedilmesin. Çocuğa eğitim verirken ondan cesaretini almamaya, kendi hakkındaki olumlu duyguları yıkmamaya özen göstermeliyiz.

Çocuk anne babadan ayrı birey olma yolunda ilerleyen insandır. Çocuğun kendine özgü bağımsız bir birey olarak kabul edilmesi psikolojik sağlığının temelini oluşturur. Onun adına karar vermek, ‘Sen bilmezsin ben bilirim.’ demenin başka yoludur. Oysa çocuk yaşam yolculuğunda var olabilmesi, hayatı doyumlu yaşayabilmesi için karar verebilen, verdiği kararların sorumluluğunu alan, aklına güvenen, kendini yeterli hisseden biri olmalı. Unutulmamalı ki, çocuğa ne olduğunu söylersen o olur. Üstelik bu küçük yaşlarında onu çevreleyen büyüklerinin bakışlarıyla, sözcükleriyle, elleriyle biçimlenmektedir.

Çocuk için anne-babasının davranışlarının tutarlılığı önemlidir ve fark edilir. Kendinizle veya eşinizle çelişkili davranışlarda bulunmanız, çocuğu doğruyu bulması konusunda zorlar. Ayrıca tutarsızlık onun hayatına güvensizlik olarak yansır.

Çocuğunuzu başka çocuklarla kıyaslamanın, onun gelişimine yararı olmadığı gibi zararı olduğunu da bilin. Eğer bir kıyas yapmak gerekirse, çocuğunuzu ve kendinizi dünkü halinizle karşılaştırın. İnsan biriciktir. Bu yüzden ancak kendisinin öncesi ve sonrası yan yana getirilebilir. Ayrıca kıyaslanan çocuk, anne-babalarını kıyaslayan çocuk da olacaktır.


Yeteneklerine ve gelişimine uygun görevler verin. Ama dikkat edin yaşının üstünde sorumluluk yüklemeyin. Bu onun başarısızlığı öğrenmesine neden olabilir. Sadece daha erken olduğu için yapamadığı işlerden ‘ben yetersizim’ sonucunu çıkarabilir.

Ancak davranışlarını, tercihlerinin sonuçlarına katlanmasına izin verin. Bu onun sorumluluk duygusunu geliştirmesine imkân verecektir. Bu yüzden çocuğunuza seçme şansı tanıyın.

Siz de gözlemlemişsinizidir; büyükler çocuklarla iletişim kurarken genelde hatalı davranışı yakalar, olumsuzlukları hemen eleştirirler. Siz o büyüklerden olmayın. Elbette yanlış davranışı göreceğiz ve geri bildirimde bulunacağız ve bundan başka doğru, olumlu davranışları da görüp dile getireceğiz. Ufacık çabaları abartılmadan destekleyip ve yüreklendireceğiz.

Çocuğunuza güvenin. Çevresinde iyi ve doğru işler yapan büyükleri olduğu sürece o da kendine duyulan güveni boşa çıkarmayacaktır.

Ailenizin kurallarından haberdar olsun. Kuralların ne olduğunu bilsin ve sınırların çizgilerini net görsün. Nedenleri hakkında bilgi verin. Beklentilerinizi dile getirin. Onun ve sizlerin hayatını kolaylaştıracak yararlı kuralların neler olacağı konusunda düşünün, yazın, çizin. Çocuğunuzun da kurallara katkı yapmasına izin verin ki daha kolay benimsesin.

Değerli anne babalar,

Çocukla kurduğunuz iletişim, onun anne karnındayken, göbek kordonuyla beslenmesine benzer. İletişiminiz önemlidir, hayatidir. Çocuğunuzu korkutmadan, suçlu hissettirmeden, hayallerini kırmadan; yüreklendirerek, girişimlerini destekleyerek, sevgiyle iletişim kuralım.


.alıntı.