Ofset Baskı Nedir?

Ofset Baskı Nedir?

Amerikalı Ira W. Rubel tarafından, 1904 yılında bulunan ofset baskı tekniği, genel olarak kağıt yüzeyine uygulanan bir baskı çeşididir. Ofset baskı, günümüzde şu materyallerin basımında kullanılmaktadır;


* Kitap
* Gazete
* Dergi
* Broşür
* Fatura
* Kartvizit
* Karton ambalaj
* Ve benzerleri…

Ofset baskı isminde geçen ofset kavramı, dilimize İngilizce’den geçmiştir. Aslı “OFF-SET” kelimesi olan kavram, mürekkebin belli bir sıra gözeterek, dolaylı yoldan kauçuk aracılığı ile kağıda geçmesi durumunu nitelemektedir. Belirli bir gramaja kadar olan her çeşit kağıda, bu teknik ile başarılı bir şekilde baskı yapabilmek mümkündür.

Ofset sistemi, nitelik olarak taş baskı sistemine benzemektedir. Fakat bu teknikte, kalıp üzerindeki yükseklik farklarından yararlanma durumu söz konusu değildir. Ofset baskı tekniğinde kullanılan kalıpların yüzeyi düzdür. Her ne kadar, yüzey üzerinde bulunan ince bir emülsiyon tabakası bulunsa da, bu tabakanın baskı tekniğine doğrudan bir etkisi yoktur. Kullanılan kalıpların yüzeyinde, basılacak alanların oluşturduğu emülsiyon olan yerler ve basılmayacak alanlardan oluşan emülsiyon olmayan yerler bulunmaktadır. Yani, basılacak olan alanlar, emülsiyon tabakası ile kaplı durumdadır. Tam dersi durumlarda ise, emülsiyon tabakası bulunmaz. Yine bu noktalar baz alındığında, iş olan yerlerin mürekkebi tuttuğu görülmektedir. İş olmayan yerler ise, gren çukuru ismi ile bilinen mikrometrik gözeneklerin suyu tutması ile ortaya çıkmaktadır. Buradaki önemli nokta ise, su ve mürekkebin birbirine karışmama prensibinden yararlanılması durumudur. Bu sayede, iş olan yerlerde tutulan mürekkep, baskının gerçekleşmesini sağlamaktadır. Boş olan noktalarda ise, yukarıda anlatıldığı şekilde su tutulur ve baskı gerçekleşmez.


Ofset Baskıda Kalıp Hazırlama

Kalıp hazırlamada ara elaman olarak kullanılan film ve aydınger, zaman içinde yerini teknolojik gelişmeler ışığında faydalanılan araçlara bırakmıştır. Günümüzde kalıp hazırlama işi, bilgisayardan kalıba pozlandırma olarak bilinen CTP tekniği (Computer to Plate) ile sağlanmaktadır.

Ofset baskı adına kalıp hazırlama işlemindeki temel mantık, baskının yapılmak istendiği alanların yansımalarının, çıkartılacak olan kalıp üzerine aktarılması prensibidir. Film kullanılarak hazırlanan kalıplardaki mantık ise, filmin ışık geçiren ve geçirmeyen bölümlerinin, baskı olacak alanlar ve olmayacak alanlar şeklinde kalıba aktarılması fikridir.


Ofset baskı tekniği içinde anlatılan, suyun boş alanlarda tutunma eyleminin sebebi, bu bölgelerin bulunduğu noktalar üzerinde, suyu tutan mikro gözeneklerin yer almasıdır. Ancak mürekkebin tutunduğu bölgeler oldukça düzdür. Bu nedenle de su, bu noktalarda kendine yer bulamaz.

Ofset baskı tekniğinde, üç silindir yapısı bulunmaktadır. Bunlar;

* Kalıp silindiri
* Blanket silindiri
* Baskı silindiri

Teknik çerçevesinde, sistem analiz edildiğinde, kalıp kazanın üzerinde bir kalıbın bulunduğu görülür. Bu kalıp döndükçe de, mürekkep ve nemlendirme merdaneleri ile temas kurmaya başlar. Söz konusu kalıp üzerindeki görüntü ise düzdür. Blanket merdanesi üzerinde de, esnek kauçuk yapısı bulunur. Yapılmak istenen baskı, doğrudan kalıbın baskı meteryaline değil; esnek kauçuk materyalin ilgili bölümüne teması sayesinde gerçekleşir. Yalnız, kauçuk üzerinde yer alan görüntü ters durumdadır. Kauçuğun baskı meteryali, blanket ve baskı kazanları arasından gerektiği gibi geçer ve amaçlanan baskı gerçekleştirilir.

Yazar: Baran Akçok