10 Soruda Burun Tıkanıklığı
1) Burun tıkanıklığı neden oluşuyor?
Çoğumuz dış görünüşüne önem veriyor ama burnumuzun en önemli yanı fonksiyonları. Burnumuz soluduğumuz havayı ısıtıyor, nemlendiriyor ve süzüyor, mikropları tutuyor ve öldürüyor, koku almamızı sağlıyor, sesimizin karakterini ve rengini oluşturuyor. Ancak burunda oluşan tıkanıklık bu işlevlerin yerine getirilmesinde büyük engel oluşturuyor. Doktorlar burun tıkanıklıklarının nedenlerini dört bölümde inceliyor: Deviasyon, enfeksiyonlar, alerji ve vazomotor rinit.

2) Deviasyon Nedir?
Deviasyon; burun boşluğunu ikiye ayıran ve kemik ile kıkırdaktan oluşan bölmenin bir tarafa ya da bazen her iki tarafa doğru eğilmesi olarak tanımlanıyor. Bu sorun, buruna gelen darbelerle ya da yüz kemiklerinin gelişmesi sırasında kemiklerin birbiriyle orantısız büyümesi sonucu oluşuyor. Avrupa'da yapılan araştırmalara göre, her 100 kişiden 80'inde deviasyon görülüyor. Burun deviasyonunun en fazla oluşturduğu şikayet ise burun tıkanıklğı. Tıkanıklık geceleri daha fazla hissediliyor.


3) Deviasyon nelere yol açıyor?
Burun bölmesi eğriliklerinde dil paslanıyor, lezzet duyumu azalıyor, ağızda koku oluşuyor, gıcık ve öksürük gelişiyor. Uyku bozuklukları, sabahları güne daha yorgun başlama ve dikkat dağınıklığı da sıkça görülüyor. Özellikle geceleri ağızdan nefes alma sonucunda farenjitin ortaya çıkışı kolaylaşıyor. Deviasyon sinüzit, farenjit ve bronşiti de tetikleyebiliyor. Uzun süreli burun tıkanıklığı olan kişilerde orta kulak iltihapları, buna bağlı işitme kayıpları, göz ağrıları ve göz sulanması da gelişebiliyor.

4) Deviasyon nasıl tedavi ediliyor?
Burnun içi genellikle düz olmadığı için kişiye rahatsızlık vermeyen hafif derecedeki deviasyonlarda tedaviye gerek duyulmuyor. Ciddi sorunlara yol açan deviasyonların tedavisinin tek yolu ise cerrahi müdahale. Kemik eğriliği ameliyatı estetik burun ameliyatıyla aynı anda yapılabiliyor. Ameliyattan bir hafta sonra burun normale dönüyor. Ameliyatlardan başarılı sonuç alınıyor ama ender rastlansa da, kanama, burun dokularında yapışıklık, özellikle kıkırdak dokuda tekrar eğrilmeler, burun sırtında çökme gibi komplikasyonlar gelişebiliyor.

5) Soğuk algınlığı virüsü burundan geçer mi?
Soğuk algınlığı hava, burun ya da el temasıyla bulaşan virüslerin oluşturduğu bir hastalık. Virüs buruna yerleşince vücutta bulunan histamin adında bir kimyasal maddenin salgılanmasına neden oluyor. Bu madde aracılığıyla buruna ulaşan kan miktarında yoğun artış oluyor ve bunun sonucunda burun zarları şişiyor. Virüs enfeksiyonları oluştuğunda burnun ve sinüslerin bakteri enfeksiyonlarına olan direnci azalıyor. Bu da soğuk algınlığında neden sıklıkla burun ve sinüs enfeksiyonunun görüldüğünü açıkça ortaya koyuyor.

6) Sinüzit burun tıkanıklığı yapar mı?
Burun tıkanıklığına en sık yol açan etkenlerden biri de sinüs enfeksiyonları. Ani sinüs enfeksiyonlarında; burunda tıkanıklık, koyu bir akıntı, hangi sinüsün etkilendiğine bağlı olarak yanaklarda, üst dişlerde, gözler arasında, gerisinde ya da üzerinde ağrı ve hassasiyet oluşuyor. Burun tıkanıklığı ve burun akıntısı ise bu hastalığın tipik belirtisini oluşturuyor. Hastalık aşağı hava yollarına da yayılarak kronik öksürük, bronşit ve astıma da neden olabiliyor. Akut sinüzit sıklıkla antibiyotik tedavisine cevap verirken, kronik sinüzit içinse genellikle cerrahi tedavi öneriliyor.



7) Alerji sorununuz var mı?
Alerji; yabancı bir cisme, polen, ev tozu akarı, hayvan atıkları veya ev tozundaki bazı parçacıklara karşı oluşan aşırı reaksiyon yanıtı olarak ifade ediliyor. Bazen besinler de alerjinin oluşmasında rol oynuyor. Polenler ilkbaharda veya sonbaharda, ev tozu ise tüm bir yıl boyunca rahatsızlık yaratabiliyor. Alerjik hastalarda, soğuk algınlığında olduğu gibi, vücutta histamin adlı maddenin salgılanmasına neden olan parçacıklar nedeniyle burun tıkanıklığı ve akıntı oluşuyor. Alerjinin en ideal tedavisi şikayetlere yol açan maddelerden uzak durmak hiç kuşkusuz. Ancak çoğu zaman bunu gerçekleştirmek mümkün olmayabiliyor.

8) Burun damarları neden genişliyor?
Burun zarları çok fazla genişleme ve daralma yeteneğine sahip atar damar, toplar damar ile kılcal damarlardan oluşuyor. Ağır egzersiz yapıldığında damarların büzülmesinde etkili olan adrenalin gibi uyarıcı hormonlar daha fazla salgılanıyor. Bunun sonucunda zarlar büzülerek hava yolu açılıyor ve bu sayede daha rahat nefes alınıyor. Alerjik atakta ya da soğuğa maruz kalındığında ise kan damarları genişleyip tıkanıyor. Bunların yanı sıra tiroid fonksiyonunda yetersiz takım uçların kullanılması gibi nedenler de burun damarın genişlemesine yol açarak "vazomotor riniti" tetikliyor.

9) Çocukların burnu neden tıkanıyor?
Çocukların burnu en sık geniz eti büyümesi nedeniyle tıkanıyor. Eğer bademcik çok iriyse horlamanın yanı sıra apne denilen nefessiz kalma ve ara ara nefes tutması şeklinde sorun gelişebiliyor. Burun tümörleri ve yabancı cisimler de burun tıkanıklığına yol açabiliyor. Bunların yanı sıra çocuklar düğme, oyuncak parçaları, bezelye ya da nohut gibi küçük maddeleri de burunlarına itebiliyorlar. Dolayısıyla çocuğunuzun burnundan tek taraflı kötü kokulu akıntı geldiğinde dikkatli olun, çünkü bu yabancı cisim tarafından tıkanmış bir burnun uyarıcısı olabilir.

10) Burnunuz tıkandığında ne yapmalısınız?
Burnunuz mu tıkandı? Burun spreyinden ya da bu reçetemizden yararlanabilirsiniz: 1 litre kaynatılmış suya 1 tatlı kaşığı kaya tuzu ilave ederek hazırladığınız karışım burun tıkanıklığınıza çok iyi gelecek. Bu suyu gün içinde 3-4 kez burnunuza çekebilirsiniı. Uzmanlar buhar banyosunun da burun tıkanıklığında etkili olduğunu belirtiyorlar. Bunların yanı sıra daha rahat nefes alabilmeniz için yatağınızın baş tarafını daha yükselterek uyumanızda yarar var. Dikkat etmeniz gereken bir başka nokta da burnunuzu rahatsız eden kirletici faktörlerden, özellikle de sigara dumanından uzak durmanız.
Kaynak: Formsante