merhaba benim sosyal duygusal alan amaç 9 kazanım 2,4 uygun etkinlik hazırlamam lazım fen ve doğa etkinliğinde kullanabileceğim bişey olması lazım bana yardımcı olurmusunuz....

mine çelik şafi

Kaya Nickli Üyeden Alıntı

Okul Öncesi Eğitim Kurumları İçin Günlük Plan Örnekleri



EK 2

GÜNLÜK PLÂN ÖRNEKLERİ


Günlük Plân Örneği I

I. Hedefler ve Bu Hedeflere Ulaşmak İçin Kazanılması Beklenen Davranışlar
Psikomotor Alan
Hedef 1. Bedensel koordinasyon gerektiren hareketleri yapabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
2. Değişik yönlere yuvarlanma
Hedef 3. El ve göz koordinasyonu gerektiren hareketleri yapabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
3. Çeşitli malzemeleri kaptan kaba boşaltma
6. Değişik araçlar kullanarak şekiller çizme
8. Nesneleri yeni şekiller oluşturacak biçimde bir araya getirme
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
Hedef 1. Gözlem yapabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Değişik durumlarda gözlemlediklerini söyleme (boyut, renk, şekil, işlev, koku, ses, tat)
2. Gözlenen durumlarla ilgili sonuçları söyleme (benzerlikler, farklılıklar, farklı gruplamalar)
Hedef 3. Verilen nesne, olay ya da varlıkları çeşitli özelliklerine göre eşleştirebilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Verilen nesneleri renklerine göre eşleştirme
2. Verilen nesneleri şekillerine göre eşleştirme
3. Verilen nesneleri boyutlarına göre eşleştirme
6. Verilen nesneleri dokunsal duyumlarına göre eşleştirme
Hedef 4.Verilen nesne olay ya da varlıkları çeşitli özelliklerine göre gruplayabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Verilen nesneleri renklerine göre gruplama
2. Verilen nesneleri şekillerine göre gruplama
3. Verilen nesneleri boyutlarına göre gruplama
5. Verilen nesneleri dokunsal duyumlarına göre gruplama

Hedef 9. Mekânda konum kavramı ile ilgili verilen yönergeleri uygulayabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
2. Verilen yönergeye uygun olarak kendisini doğru yere yerleştirme

Hedef 11. Belli durumlarla ve olaylarla ilgili neden-sonuç ilişkisi kurabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Verilen bir olayın olası nedenlerini söyleme
2. Verilen bir olayın olası sonuçlarını söyleme
Hedef 15. Belli bir nesne, varlık ya da olayı tanımlayabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar

1. Nesne, varlık ya da olayı adlandırma
2. Nesne, varlık ya da olaya ait belli başlı özellikleri söyleme
Hedef 17. Sesleri ayırt edebilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Verilen sesin kaynağını söyleme (sesin ait olduğu nesne, varlık, olay vb.)
Sosyal -Duygusal Alan
Hedef 6. Başkalarıyla ilişkilerini yönetebilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Grup etkinliklerine kendi isteği ile katılma
Hedef 10. Çevresini estetik bakımdan düzenleyebilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları (kirlilik, düzensizlik, dağınıklık) fark etme
Hedef 11. Estetik özellikler taşıyan özgün ürünler oluşturabilme

Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Müziğe uygun özgün şarkı söyleme
2. Estetik bedensel hareketlerle dans etme, yürüme
3. Resim, elişi vb. sanat etkinliklerinde özgün ürünler yapma
II. Eğitim Durumu
Etkinlik: Fen ve Doğa
Çocuklar öğretmen tarafından okula geldiklerinde karşılanır ve bahçeye götürülür. Bütün çocuklar tamamlandığında öğretmen çocukların her birinin eline, içinde farklı özelliklerde yapraklar bulunan birer küçük poşet verir. Onlardan poşetlerin içine bakmalarını ister. Sonra bahçede dolaşarak poşetin içindeki yapraklara benzemeyen farklı yapraklar bulup poşetlerine koymalarını ister. Yaprak toplama bittikten sonra çocuklara poşetlerini öğretmenin elinde tuttuğu çuvallara koyabileceklerini ve bahçedeki yapraklarla istedikleri şekilde oynayabileceklerini söyler. Daha sonra, çocuklardan yaprakları dökülmüş ağaçların yanına gelmelerini, yerdeki kuru ve yaş yaprakların üzerinde yürümelerini, onlara dokunmalarını, koklamalarını ve çıkardıkları sesleri dikkatle dinlemelerini ister. Çocuklara yaprakların üzerinde yuvarlanan bir top olduklarını düşünmelerini ve top gibi yuvarlanmalarını söyler. Ardından çocuklar çuvalları alarak sınıfa giderler.
Öğretmen, sınıfın uygun bir yerine önceden, çocukların içine girip oynayabilecekleri büyüklükte bir kulübe ve sınırları belli, büyük bir bahçe hazırlamıştır. Bu bahçeye büyük boyutlarda mukavva ve köpüklerden yapılmış farklı ağaç maketleri sabit bir biçimde yerleştirilmiştir. Dışardan getirilen çuvallar, çocuklarla birlikte bu bahçeye yerleştirilir.
Bahçede yer alabilecek gerçek ölçülere yakın, büyük boyutlarda mukavva ve köpükten hazırlanmış farklı özellikteki ağaç maketleri sabit olarak önceden yerleştirilmiştir. Dışarıdan getirdikleri çuvallar çocuklarla birlikte bahçeye yerleştirilir. Çocuklara çuvallardaki yaprakları çalışmalarında istedikleri gibi kullanabilecekleri söylenir. Öğretmen “Burası bizim bahçemiz, ne yapmayı düşünüyorsunuz? Nasıl bir bahçemiz olsun istersiniz? Bahçemizde neler olsun? Size hangi malzemeler gerekli olabilir? Bu malzemeleri nereden bulabiliriz? Başka bir şeye ihtiyacınız var mı?” gibi sorularla çocukların gözlem yapmalarını ve proje üzerinde düşünmelerini sağlar. Öğretmen, farklı özellikteki yaprakların bazı kısımlarını kağıt ya da kartonlara önceden çizip hazırlamıştır. Çocuklar bu yaprakları istedikleri gibi tamamlar ve bahçedeki istedikleri ağacın üzerine yerleştirirler. Ağaçların üzerine yaprakları yerleştirmek için, tutkalla yapıştırma, üzerine delik açılmış yapraklara ip geçirerek tuz seramiği ile tutturma, amerikan fermuarıyla yapıştırma gibi yöntemler kullanılabilir. Ağaç maketlerinin yanına çeşitli renklerde hazırlanmış sulu boya kutuları ile değişik büyüklükte ve kalınlıkta fırçalar konulmuştur. Çocuklar, bunlarla ağaçları, bahçenin çitlerini, kulübeyi ve yaprakları istedikleri gibi boyarlar. Bunların yanı sıra çocuklar yoğurma maddesi ile istedikleri gibi çalışarak, projeyi tamamlayabilir, ya da projeye bir süre daha devam edebilirler. Serbest zamanın sonunda öğretmen çocuklardan oldukları yere oturmalarını ister. Onlara neler yaptıklarını, çalışmalarının ne kadarını bitirdiklerini ve başka neler yapmak istediklerini sorarak projeyi çocuklarla değerlendirir.
Etkinlik: Drama ve Toplanma
Öğretmen, Vivaldi’nin dört mevsim kasetini koyar ve çocukların müziği dinlemelerini isteyerek şöyle devam eder. "Ağaçtan rüzgârla savrulmuş, yolda uçuşan birer yaprak olduğunuzu düşünün. Bu sırada çok sıkıldınız ve kendinize bir arkadaş buldunuz, hemen onun elini tutun, eş olun.” der. Daha sonra her eşe poşet, çuval ya da kutu dağıtılır. Çocuklardan, oluşturdukları bahçe için gerekli olmayan malzemeleri ellerindeki çuval, kutu ya da poşetlere toplayarak kendisine getirmelerini ister.
Etkinlik : Türkçe Dil- Müzik-Oyun
Öğretmen, çocukları sınıfta önceden düzenlemiş olduğu bahçenin çevresine uygun bir şekilde oturtur. Daha sonra onlara şu soruları sorar: “Bahçemizde hangi ağaçları görüyorsunuz?”, “Ağaçlar ne renk?”, “Yapraklarının şekilleri nasıl?”, “Rüzgarda nasıl sallanıyorlar?” vb. sorulara çocukların verdikleri cevapları dinler. Öğretmen, gerektiğinde çocukların kendi yanlışlarını bulmalarına rehberlik eder.
Daha sonra Vivaldi’nin klasik müzik kaseti tekrar çalınır. Öğretmen “Çocuklar, bahçemizdeki ağaçlar hakkında konuştuklarımızı hatırlayın, siz bu ağaçların yerinde olsanız nasıl hareket ederdiniz?" der. Sorunun yanıtı alındıktan ve açıklaması yapıldıktan sonra çocuklar müzik eşliğinde istedikleri şekilde hareket ederler. Müzik bitiminde öğretmen çocuklara “Kendilerini nasıl hissettiklerini, neler düşündüklerini” sorar ve çocukların görüşlerini alır. Ardından öğretmen çocuklara; “Birlikte bir öykü oluşturacaklarını, ancak bunun için kasetten dinleteceği seslere dikkat etmeleri gerektiğini” söyler. Sonra öyküyü anlatmaya başlar:
“Bir sabah büyük ayı Dodo, yiyecek bir şeyler bulmak için mağarasından çıktı ve yürümeye başladı.” Öğretmen efekt kasetinden kuru ve yaş yapraklar üzerinde yürüme sesini dinletir ve çocuklara Dodo'nun nerede yürümüş olabileceğini sorar, çocuklar cevap verirler.
Efekt kasetinden kanat çırparak ve öterek havalanan bir kuşun sesini dinletir. Bunun ne sesi olabileceğini sorar. Çocuklardan kuşa bir isim bulmalarını ister.
“Arkadaşı ...’nın karşısındaki ağaçlara doğru uçarak gittiğini görür. Bunun üzerine Dodo da hızla ona doğru koşar.”
Efekt kasetinden yaş yaprakların sesi ile tahta bir köprünün üzerinde koşma sesi dinletilir ve çocuklara Dodo’nun nerelerden geçmiş olabileceği sorulur.
“Dodo, çevresine bakarak kuşu aramaya başlar. Bu sırada arkasından bir ses duyar. Acaba bu ne sesi olabilir diye düşünerek arkasını döner.”
Efekt kasetinden, kuşun köprünün üzerinde yavaş yavaş yürüme ve ötme sesi dinletilir.
“Dodo arkadaşı kuşu görünce çok sevinir. Bu sırada minik kuş Dodo’nun omuzuna konar ve sohbete başlarlar.”
Öğretmen çocuklara Dodo ile kuşun neler konuşmuş olabileceğini sorar.
“Dodo, kuşa çok acıktığını, yiyecek aradığını ve bunun için nehir kıyısında balık tutmaya gitmek istediğini söyler. Birlikte nehir kıyısında yürürken Dodo’nun birden ayağı kayar ve ... düşer.”
Efekt kasetinden suya düşme ve suda çırpınma sesi dinletilir.
“Tam bu sırada suyun içinde kendisine doğru yüzen bir balık görür ve sevinçle onu yakalamak için üstüne atlar.”
Efekt kasetinden suda çırpınma sesi dinletilir.
“Ancak balık elinden kaçarak hızla uzaklaşır. Dodo sırılsıklam olduğunu fark eder, sudan çıkar ve kurulanmak için köprünün üzerine oturur. Bu arada çeşitli sesler duyar, etrafına bakınmaya başlar.”
Efekt kasetinden tahtaya şıp şıp damlayan su sesi dinletilir.
“Dodo bu seslerin kendisinin üzerinden damlayan su sesleri olduğunu anlayınca kuşla birlikte kahkahalarla gülmeye başlarlar.”
“Tam bu sırada Dodo ve kuş kendilerine doğru uçarak gelen küçük bir şey görürler.”
Efekt kasetinden arı vızıltısı sesi dinletilir ve çocuklara bu gelenin ne olduğu sorulur.
“Gelenin, arkadaşları Vız Vız olduğunu anlarlar. Vız Vız, Dodo’ya nasıl bu kadar ıslandığını sorar. Dodo başından geçenleri Vız Vız’a anlatır.”
“Bunun üzerine Vız Vız, kuşla Dodo’nun kendisini izlemelerini ister.”
“Kısa bir süre gittikten sonra büyük bir ağacın yanına gelirler. Vız Vız Dodo’ya isterse ağacın üzerindeki kovanda bulunan balla karnını doyurabileceğini, ancak bunun için ağaca çıkması gerektiğini söyler. Dodo ağaca nasıl çıkacağını düşünmeye başlar.”
Efekt kasetinden ağacın gövdesine tırmanma sesi verilir.
“Dodo ağaçtaki kovana ulaşır ulaşmaz, balla karnını iyice doyurur, Vız Vız’a teşekkür eder ve sevinçle ağacın dallarının üzerinden sıçrayarak aşağıya atlar. Bu sırada onunla birlikte ağaçtaki pek çok yaprak da yere dökülür. Dodo keyifle dökülen yaprakları savururken kuş ve Vız Vız da kanat çırparak ona eşlik eder ve birlikte oynarlar.”
Öykü bitiminde öğretmen çocuklara, kutuda bulunan müzik aletlerinden birer tane seçmelerini söyler. Çocuklar kutudan birer müzik aleti alırlar. Öğretmen, ellerindeki müzik aletlerini önlerine koymalarını söyler. Daha sonra çocuklara, elindeki kartlarda müzik aletlerinin resimleri olduğunu söyler. Bu kartlardan bir tanesini seçip onlara göstereceğini, gösterdiği resimdeki müzik aleti ile önündeki müzik aleti aynı olan çocuğun, onu çalarak sesini arkadaşlarına dinletmesini ister. Ardından çocuklara müzik aletinin sesinin, neyin sesine benzediği sorulabilir. Bu, diğer çocuklarla da tekrarlanır.
Öğretmen, çocuklara az önce birlikte oluşturdukları öyküyü kısaca hatırlatır. Çocuklara efekt kasetinden öyküde kullanılan sesleri tekrar dinletir. Bu seslerin hangi müzik aletinin sesine benzediği tartışılır. Böylece öğretmen, öyküyü resimli kartlardan yeniden anlatmaya başlar ve çocuklardan öyküde geçen seslerden söz ettiğinde, uygun olan müzik aleti ile öyküye eşlik etmelerini ister. Öğretmen, ismini söylediği çocuğun elindeki müzik aletini istediği gibi çalabileceğini ve diğer çocukların da bu müziğe uygun olarak hareket etmeleri gerektiğini belirtir. Çocuklardan birinin adını söyler ve o çocuk elindeki müzik aletini çalarken, öğretmen diğer çocuklara "Haydi şimdi Dodo'nun ağaçtan inerken dalların üzerinde zıpladığı gibi zıplayalım." der ve hep birlikte zıplarlar. Öğretmen başka bir çocuğun çaldığı müzik aleti ile “Dodo'nun suda yuvarlandığı gibi yuvarlanalım.”, “Vız Vız ve kuş gibi hızlı hızlı uçalım.” ya da “Çok yorulduk, şimdi yavaşlayalım.” yönergelerini verir. Ardından öğretmen “Şimdi öykünün sonunda Dodo’nun üzerine dökülen yaprakları incelemeye gidelim.” der ve diğer etkinliğe geçilir.
Etkinlik : Fen ve Doğa
Öğretmen, önceden mikroskop, büyüteç, içerisinde değişik özelliklerde yaprakların (tüylü-tüysüz, ince-kalın, büyük-küçük, kalın damarlı-ince damarlı vb.) bulunduğu kutular ve bu yaprakların yer aldığı albüm, vantilâtör, ağaç kabukları, canlı bitkiler, çeşitli ağaç resimlerinin bulunduğu kartlar hazırlar. Bunlarla birlikte kestane, kozalak gibi çeşitli ağaç ürünlerini, değişik mevsimlerde ağaçların nasıl göründüğünü içeren albümü ve içinde su bulunan geniş bir kabı da bir köşeye koyar. Fen ve doğa çalışmalarına geçeceği zaman, öğretmen çocukları bu köşeye çağırır.
Çocuklara vantilâtörün, mikroskobun ve büyütecin nasıl kullanılacağını anlatır; buradaki eşyaların ne için kullanılabileceğini, onlarla neler yapılabileceğini sorar ve çocuklara köşeyi istedikleri şekilde inceleyebileceklerini söyler. Öğretmen, çocuklara yaprakların renklerine, damarlarının nasıl olduğuna, şekillerine, suda neden batıp-batmadıklarına, mikroskop ve büyüteç altında nasıl gördüklerine ilişkin çeşitli sorular sorar. Öğretmen, ortamı çocukların öğrenmek istedikleri konularla ilgili cevapları yine kendilerinin bulabileceği şekilde düzenler. Öğretmen, önceden yere serdiği büyük kâğıdı göstererek, çocukların bunun çevresinde toplanmalarını ister.
Etkinlik : Okuma-Yazmaya Hazırlık
Öğretmen, önceden yere serdiği büyük boyuttaki paket kağıdına büyük bir ağaç ve bu ağacın dallarının üzerine de kalemle çizilmiş çeşitli özelliklerdeki yaprak taslakları (sınırları noktalarla belirlenmiş ya da hatları tamamen çizilmiş değişik yaprak figürleri) hazırlar. Yanına kutularda bulunan değişik özelliklerdeki yaprakları, boya kalemlerini ve yapıştırıcıları koyar.
Öğretmen, çocuklara ağacın üzerindeki şekillerin neler olduğunu sorar. Çocuklardan "yaprak" cevabını aldıktan sonra, onlara kutularda karışık olarak bulunan yapraklardan renk ve şekilleri aynı olanları bir araya getirmelerini ister. Gerektiğinde çocuklara "Bunlar aynı renk mi, şekilleri nasıl ?" gibi sorular sorarak rehberlik eder. Ardından çocukların ağaç resminin üzerindeki yaprak taslaklarına bakarak kutulardaki aynı renk ve şekilde olan gerçek yaprakları bulmalarını ister. Bunları taslağın üzerine yapıştırabileceklerini ve boya kalemleri ile eksik kalan yerleri tamamlayabileceklerini söyler.
III. Değerlendirme
Öğretmen, programın özellikleri bölümünün “Eğitimin Değerlendirilmesi” kısmında belirtilen değerlendirme ölçütlerinin ışığında, o gün uygulanan eğitim durumları ile belirlenen hedeflere ne ölçüde ulaşıldığını, bu bölümde belirtmeli ve bir sonraki plânlama için gerekli ipuçlarını buraya kaydetmelidir.
Günlük Plân Örneği 2

I. Hedefler ve Bu Hedeflere Ulaşmak İçin Kazanılması Beklenen
Davranışlar
Psikomotor Alan
Hedef 3. El ve göz koordinasyonu gerektiren hareketleri yapabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Küçük nesneleri toplama
2. Topladığı küçük nesneleri parmaklarını kullanarak bir kaba boşaltma
Hedef 5. Büyük kaslarını kullanarak güç gerektiren hareketleri yapabilme

Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Kollarını ve bacaklarını kullanarak nesneleri itme, çekme ve döndürme
2. Çeşitli ağırlıktaki nesneleri kaldırma
3. Çeşitli ağırlıktaki nesneleri taşıyarak belli bir mesafeyi gitme
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
Hedef 1. Gözlem yapabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Değişik durumlarda gözlemlediklerini söyleme (boyut, renk, şekil, işlev, koku, ses, tat)
2. Gözlenen durumlarla ilgili sonuçları söyleme (benzerlikler, farklılıklar, farklı gruplamalar)
Hedef 10. Zamanla ilgili bazı kavramlar ile belirli etkinlikler arasında ilişki
kurabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Zamanla ilgili kavramları anlamına uygun şekilde kullanma
2. Belli etkinliklerin süresine ilişkin yönergeye uygun davranma
Hedef 12. Verilen bir problem durumunu çözebilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Problemin ne olduğunu söyleme
2. Probleme çeşitli çözüm yolları önerme (söyleme)
3. Çözüm yolları içinden en uygunlarını seçme
4. Seçilen çözüm yollarını deneme
5. Denenen çözüm yollarının geçerli ve geçersiz yanlarını söyleme
6. En uygun çözüm yoluna gerekçeleriyle karar verme
Sosyal-Duygusal Alan
Hedef 2. Duygularını kontrol edebilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Olumlu duygu ve düşüncelerini uygun şekilde ortaya koyma
2. Rahatsız edici duygu ve dürtülerini uygun şekilde ortaya koyma
4. Gerekli durumlarda kararlılık gösterme
5. Yeni ve alışılmamış durumlara uyum sağlama
Hedef 3. Kendi kendini güdüleyebilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Kendi isteği ile bir işe başlama
2. Başladığı işi bitirme çabası gösterme
Hedef 6. Başkaları ile ilişkilerini yönetebilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Grup etkinliklerine kendi isteği ile katılma
2. Grupta sorumluluk almaya istekli olma
3. Aldığı sorumluluğu yerine getirme
6. Grup etkinliklerinde grubun görüş ve amaçlarını benimsediğini
gösterme
Hedef 9. Çevresindeki olgu ve olayların estetik özelliklerini fark edebilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
3. Başkalarının olgu ve olaylarla ilgili düşünceleri hakkındaki görüşlerini söyleme
Hedef 10. Çevresini estetik bakımdan düzenleyebilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları ( kirlilik, düzensizlik, dağınıklık) fark etme
2. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları kendi estetik görüşüne uygun olarak değiştirme
Hedef 11. Estetik özellikler taşıyan özgün ürünler oluşturabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Müziğe uygun özgün şarkı söyleme
2. Estetik, bedensel hareketlerle dans etme, yürüme
3. Resim, el işi vb. sanat etkinliklerinde özgün ürünler yapma
4. Özgün şiir, öykü vb. söyleme
Hedef 12. Çeşitli sanat dallarındaki eserlerin özelliklerini fark edebilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Eserlerin özelliklerini algıladığı şekilde söyleme
2. Eserlerin özellikleri konusunda kendi görüşlerini söyleme
Hedef 13. Yaşamın iyileştirilmesinde ve korunmasında sorumluluk alabilme
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli olan kaynakları verimli kullanma
2. Günlük yaşamdaki kurallara uyma ( görgü, trafik vb.)
II. Eğitim Durumu
Etkinlik: Serbest Zaman
Öğretmen, güne çocukların hangi köşelerde oynamak istediklerini plânlamalarını isteyerek başlar. Her çocuğa hangi köşede, hangi materyal ya da materyallerle oynamak istediğini sorar. Çocuklar ne oynamak istediklerini söylerler, o köşeye yönelirler ve istedikleri köşede, istedikleri materyallerle oynamaya başlarlar. Öğretmen, çocuklar oynarken zaman zaman yanlarına gider ve oyunlarına katılır. Aynı zamanda çocukların köşelerde neler yaptıklarını ve ne tür oyunlar oynadıklarını da gözlemler.
Serbest zaman etkinliği için ayrılan süre sona erdiğinde, öğretmen çocuklara oynadıkları köşeleri ve materyalleri toplamamalarını söyler. Öğretmen, tüm çocukları ilgi köşelerinin tümünün görülebileceği bir yerde toplar ve köşelerin genel görüntüsüne dikkat etmelerini söyler. Öğretmen, çocukların gördükleri dağınıklık hakkındaki düşüncelerini açıklamalarını bekler. Her çocuktan sınıfın temiz ve düzenli halini mi yoksa kirli ve dağınık halini mi tercih ettikleri konusunda görüşlerini bildirmelerini ister. Çocuklar yaptıkları tercihlerin nedenlerini de açıklarlar. Bu konuşmalardan sonra ortaya çıkan fikirlerden ortak bir karara varılarak, sınıfın temiz ve düzenli hale getirilmesi için yapılması gerekenler hakkında çocuklarla konuşulur. Öğretmen, onlardan kendi istek ve zevklerine göre materyalleri düzenlemelerini ve yerleştirmelerini ister. Sınıfı düzenlerken, materyallerin yerleştirilmesi konusunda çocuklar özgür bırakılır. Eğer materyaller için yeni yerler seçiliyor ve materyaller buralara yerleştiriliyor ise öğretmen bu değişikliklerin nedenini, çocuklar arasında dolaşarak sorar. Örneğin, çocuk kukla köşesini duvar kenarından alıp pencere kenarına yerleştirdiyse bunu neden yaptığı sorulur. Çalışma sırasında çocuklar arasında farklı düşünceler çıkarsa, ortak bir karara vararak düzenleme yapmaları konusunda yönlendirme yapılır. İlgi köşelerinin düzenlenmesi bittikten sonra öğretmen, tekrar çocukları tüm köşeleri görebilecekleri bir yere toplayarak, çocuklardan yaptıkları düzenlemelerle ilgili düşüncelerini söylemelerini ister.
Bu çalışmayla çocukların hem kendi estetik görüşlerini yaptıkları düzenlemelerle ortaya çıkarmaları sağlanmış hem de diğer çocukların düzenlemelerini görmelerine olanak tanınmış olur.
Etkinlik : Drama
Öğretmen, sınıfa büyük bir siyah poşetle gelir. Poşetin içinde cam şişeler, kola kutuları, yemiş kabukları, gazete kâğıtları, kuru ekmek parçaları, plastik şişeler, tazeliğini kaybetmiş meyva kabukları, ezilmiş sebzeler vb. bulunmaktadır. Çocuklardan poşetin içinde neler olduğunu önce dışarıdan bakarak, sonra da poşetin dışına dokunarak tahmin etmeleri istenir. Daha önceden sınıfın bir köşesine yerleştirilen büyük bir masa üzerine bir örtü serilir ve poşetin içindekiler örtünün üzerine boşaltılır. Öğretmen, çocukların çöplere bakarak bu çöplerin buraya nereden gelmiş olabilecekleri konusunda fikir üretmelerini, masada duran çöplere dokunmadan dikkatlice bakmalarını, şekillerini ve kokularını akıllarında tutmalarını söyler. Çocuklardan çöpleri tanımlayıcı tümceler kurmalarını bekler, eksiklerini tamamlar (Örneğin “İçildikten sonra buruşturulmuş, atılmış bir kola şişesi, gereğinden fazla alındığı için artmış, kurumuş ve küflenmiş ekmekler” gibi.). Öğretmen, çocukların bu çöplerden birini seçmelerini ister ve örtüyü dikkatli bir şekilde toplayarak, çöpleri ortadan kaldırır. Öğretmen, sınıfa bir teyp getirerek, hafif bir müzik çalar. Çalınan müzik eşliğinde çocukların seçtikleri nesnenin dış görünüşüne uygun bedensel hareketler oluşturarak o nesneyi canlandırmalarını ister. Çocuklar, herhangi bir çöpü canlandırdıktan sonra tek tek seçtikleri çöpün oraya nasıl geldiğini, kim tarafından atıldığını açıklarlar (Örneğin “Ben çürümüş bir meyveyim. Ayşe Teyzenin buzdolabında haftalardır unutulmuş, kenara sıkışmış bir elmayım. Ayşe Teyze beni farkettiğinde yenmeyecek halde olduğum için beni alıp çöpe attı.” gibi.). Her çocuk kendi tanımlamasını yaptıktan sonra, canlandırdığı çöpe benzer bir pozisyon alır ve hareketsiz durur. Öğretmen, hareketsiz duran çocuklar arasında, çöpün pisliğini ve düzensizliğini ifade eden tümceler kullanarak dolaşır (Örneğin, öğretmen “ Çok da pis kokuyor, nasıl bu kadar çürümüş.” der ve o çocuğa dokunur.). Dokunduğu çocuğun canlanarak kendini tanıtmasını ister. Tüm çocuklar kendini tanıttıktan sonra öğretmen “Sizler çöp kutusundaki çöplersiniz.” der ve fonda çalınan müziğin ritmine uygun olarak, çocuklardan çöp kutusunda hareket etmeye başlamalarını ister. Hareket ederken, bu çöplerin çöp kutusuna gelmeden önceki hallerini, nasıl bu hale geldiklerini düşünmelerini ve bu hale geldiklerinde kendilerini nasıl hissettiklerini ifade etmelerini ister (Örneğin “Ben dipdiri, mutlu, kıpkırmızı bir elmaydım ve ağaçtan özenle koparıldım. Silinip kasaya yerleştirildim, sonra Ayşe Teyzenin mahallesindeki manava getirildim. Ayşe Teyze beni alıp torbasına yerleştirdi ve evde özenle buzdolabına koydu. Ayşe Teyzenin, buzdolabının kapağını her açışında beni alıp yemesini bekledim. Fakat gün geçtikçe rengim soldu, matlaştım, üzerimde benekler oluştu, kokum bile değişti. Haftalarca bekledikten sonra hastalıklı, mutsuz, faydasız bir hal aldım.” gibi.). Çocukların, nesnelerin ilk halinden çöp oluncaya kadar geçirdikleri süreci hatırlamaları zor olabilir. Bu nedenle, öğretmen gerektiğinde bu süreci hatırlamaları için ipucu olacak sorular yöneltebilir. Tüm çocukların bu süreci ifade edecek açıklamalar yapmaları ve hareketlerle ifade etmeleri beklenir. Sunular bittikten sonra rahatlama çalışmalarına geçilir. Çocuklardan, çöplerin ilk halini hatırlamaları ve bu sırada çalınan hafif ritimli müzikle bunu hissetmeleri istenir. Daha sonra çocuklar oturtulur ve nesnelere yapılan yanlış davranışların çevre kirliliğine yol açıp açmadığı sorulur. Yapılan bu yanlış davranışların çevre kirliliğine yol açmaması için ne gibi önlemlerin alınması gerektiği çocuklarla tartışılır.
Etkinlik: Sanat
Öğretmen, önceden hazırladığı yoğurma maddelerini çocukların çalışacakları masalara yerleştirir. Çocuklarda, drama etkinliği sırasında canlandırdıkları nesnelerin önceki ve sonraki durumlarını hatırlamalarını ister. Çöpteki bu nesnelerin önceki (temiz, sağlam, sağlıklı) halini ve sonraki (kirli, bozuk, sağlıksız) halini yoğurma maddeleri ile oluşturmalarını ister. Çocuklar çalışmaya başlar. Gerektiğinde öğretmen çocukların yanına giderek seçtikleri nesnelerin ilk hallerini ve çöp olduktan sonraki hallerini sorular sorarak hatırlatmalıdır. Öğretmen hatırlatıcı sorularını sorduğunda, bir çocuk cevap verirken, diğer çocukların da fikirleriyle katkıda bulunmalarını sağlar. Çocukların çalışması bittikten sonra, oluşturulan ürünler okulun ya da sınıfın bir köşesinde sergilenir.
Etkinlik: İnceleme Gezisi, Video İzleme
Öğretmen çocuklara ormanda, kırda ya da parkta bir geziye çıkacaklarını ve bu gezide neler yapacaklarını söyler. Çocukların gezi sırasında doğadaki bazı canlıları ve bu canlıların hareketlerini, tepkilerini, çıkardıkları sesleri ve cansız varlıkları gözlemlemelerini ister. Canlı ve cansız varlıkları incelerken doğadaki varlıkların doğal yaşam ortamlarına zarar vermemek için onlara dokunmadan gözlemlenmesi gerektiğini açıklar. Ayrıca ormanda, kırda ya da parkta bulunabilecek olası tehlikelerden (zararlı otlar gibi) ve bunlardan korunma yollarından bahsederek, çocukları ürkütmeden tehlikeler hakkında ön bilgi verir. Sınıfta yapılan bu ön hazırlıktan sonra, öğretmenin daha önceden gidip incelediği ve uygun gördüğü bir ormanlık alana, kıra ya da parka gidilir. Gezi sırasında canlı ve cansız varlıklar gözlemlenir. Öğretmen, çocukların inceleme gezisinde kullanabilmeleri için yanında dürbün, büyüteç, müzik aleti, cetvel, plâstik bardak, her çocuğa yetecek kadar poşet, kâğıt ve kalem gibi gerekli olabilecek materyalleri götürür. Öğretmen, bu materyalleri yanlarında götürme nedenlerini çocuklara açıklar.
Öğretmen, doğayı incelemeleri için çocukları bir süre serbest bırakır. Zaman zaman çocukların yanlarına giderek farklı boyutlardaki taşlar, değişik yapraklar gibi doğadaki farklı nesnelere dikkatlerini çekmeye çalışır. Çocukların toplamak ve sınıfta incelemek istedikleri cansız nesneleri, yanlarında getirdikleri poşete koyabileceklerini hatırlatır. Gezi sırasında fark edilmeyen bazı ayrıntılara dikkat çeker (Örneğin; hayvanların çıkardığı sesler, çocukların yürüyüşünün sesi, rüzgârın sesi, su birikintisine basmaları sırasında çıkan ses, karıncaların ufak yiyecekleri taşıması, yaprakların biçimlerindeki farklılıklar gibi). Öğretmen, çocukların ayrıntıları fark etmesi için onlara sorular sorabilir. Ancak bu sorular tek doğru cevabı olmayan ve çocuğu düşünmeye yönelten sorular olmadır. Öğretmen, çocukların sorduğu sorulara hemen cevap vermemeli, onlara sorular yönelterek düşünmelerini ve cevabı çocukların bulmalarını sağlamalıdır. Bu gezi sırasında çocuklarla birlikte deneyler yapılabilir (Örneğin, su birikintisinde yaprak üzerine konan taşın batıp batmadığı gibi.). Zaman zaman çocukların sessiz olup doğadaki sesleri dinlemeleri sağlanır. Bu arada doğadaki seslere benzer sesleri müzik aletiyle çalmaları, ağaçların altında oturarak gördüklerini resimlemeleri için olanak verilebilir. Öğretmen, bu arada çocukların arasında dolaşarak, onlarla yaptıkları incelemeler hakkında konuşabilir. Örneğin, büyüteçle incelemeler yapan çocukların yanına giderek büyütecin gördükleri nesneyi büyütmek için kullanıldığını, güneşe tutularak ısıyı arttırmaya yaradığını açıklayabilir. Büyüteçle bitkilerdeki filizler incelenebilir. Bu şekilde doğal ortam gözlemlenirken aynı zamanda da kavram eğitimine yer verilebilir. Örneğin, bitkideki filizin çıplak gözle küçük, büyüteçle daha büyük görünmesi gibi.
Öğretmen, inceleme gezisinin çok az bir süre sonra biteceğini çocuklara hatırlatır. Çocuklar, bir süre daha doğayı gözlemlemeyi sürdürdükten sonra, gezi sırasında ilgilerini çeken nesnelerle doldurdukları torbaları alıp dönüş hazırlığı yaparlar ve okullarına dönerler.
Doğada yapılan bu inceleme gezisinde yapılan tüm etkinlikler, öğretmen ya da yardımcısı tarafından videoya kaydedilir. İnceleme gezisi bitip okula döndükten sonra gezi sırasında çekilen video kaydı çocuklarla birlikte izlenir. Farklı çocuk gruplarının yaptığı incelemelere, gezi sırasında gözden kaçan ayrıntılara ve öğretmenin özellikle üzerinde durmak istediği noktalara video izleme etkinliği sırasında dikkat çekilir.
Etkinlik: Kaset Dinleyerek Öykü Oluşturma
Güher-Süher Pekinel’in (Saint Saens) “Hayvanlar Karnavalı” kaseti çalınarak çocukların serbest şekilde dans etmeleri istenir. Çocukların müziğin ritmine uygun olarak istedikleri hareketleri yapmalarına olanak tanınır. Kaset ikinci kez çalınır. Bu kez öğretmen kasetteki seslerin sırasıyla hangi hayvana ait olduğunu çocuklara söyler. Bunun üzerine tüm çocuklar, o hayvanın hareketlerini ve sesini taklit etmeye çalışırlar. Kaset bitene kadar bu etkinlik sürdürülür.
Kaset üçüncü kez öykü oluşturma etkinliği için çalınır. Öğretmen çocuklarla beraber oluşturacağı öykünün ilk tümcesini söyler (Örneğin “Bir ilkbahar günü ormanda yürürken aniden ...” gibi.). Çocuklardan kasette duydukları seslerin çağrıştırdığı hayvanlarla ilgili olarak öyküyü sürdürmeleri beklenir. Bu arada öğretmen çocukların katkılarıyla oluşturulan öyküyü yazabilir ya da teybe kaydedebilir. Bu kayıt, daha sonra dil gelişimi ile ilgili yapılacak değerlendirmelerde kullanılabilir. Kaydedilen ya da yazılan öykü daha sonra tüm çocuklarla birlikte dinlenir ya da öğretmen tarafından okunur.
III- Değerlendirme
Öğretmen, programın özellikleri bölümünün “Eğitimin Değerlendirilmesi” kısmında belirtilen değerlendirme ölçütlerinin ışığında o gün uygulanan eğitim durumları ile belirlenen hedeflere ne ölçüde ulaşıldığını bu bölümde belirtmeli ve bir sonraki plânlama için gerekli ipuçlarını buraya kaydetmelidir.

teşekkürlerr

Cumhuriyet bayramıyla ilgili acil günlük plan