Aşık Ruhsati (1835-1911)

Hayatı:

Asıl adı Mustafa olan Aşık Ruhsati, 1835 yılında Sivas’’ın Deliktaş Köyü’’nde dünyaya gelmiştir. Babasının adının Mehmet olduğu bilinen Aşık Ruhsati, hayatının çoğunu Deliktaş Köyü’’nde geçirmiş olan bir köy şairidir. Şiirlerinden, soyunun Tonus (Altınyayla) ilçesinden geldiği anlaşılıyor fakat annesinin ismine şiirlerinde yer vermediği için anne ismi bilinmiyor.

12 yaşında öksüz ve yetim kalan Aşık Ruhsati, iyi bir eğitim alamamıştır. Şiirlerinden yola çıkılarak elde edilen bilgilere göre Aşık Reyhani dört defa evlenmiştir. Eşlerinin adı Mihri, Ayşe, Fatma ve Mühimme olan Aşık Ruhsati’nin yirmi üç çocuğu olduğu bilinmektedir. Oğlu Aşık Minhaci’nin annesi Mihri Hanım’dır.

Aşık Ruhsati rençperlik, çobanlık, inşaatlarda duvarcılık gibi çeşitli işler yapmıştır. Son olarak köyünde imamlık yapan Ruhsati genel olarak fakir bir hayat yaşamıştır ve 1911 yılında yetmiş altı yaşındayken hayatını kaybetmiştir.

Bir köy şairi olan Aşık Ruhsati, köy hayatının özelliklerini şiirlerine de yansıtmıştır. Ruhsati saz çalmayan bir Aşıktır. Ruhsati, Karacaoğlan başta olmak üzere Aşık Ömer, Gevheri, Pir Sultan Abdal, Kul Himmet Üstadım Dadaloğlu gibi aşıkların etkisi altında kalmıştır.

Aşık Ruhsati Şiirlerinden Örnek:

Bir gece menamda gördüm muhabbetin badesin
İçmeden mest eyledi fincana aklı m yetmedi

Baktım bir bade sundular yatarken bir gecen ben
Anasından doğduğuna oldu pişman sanmasın

Ben değilim Hak söyletir dilimi
Bade içtim kimse bilmez hâlimi

Eserleri:

Aşık Ruhsati’nin 300 kadar şiiri ve 473 beyitlik aruzla yazılmış hihayesi ( Uğru ile Kadı ) bulunmaktadır.

Aşık Ruhsati, Hayatı ve Şiirleri (1963) : Eflatun Cem Güney tarafından derlenmiştir.

Aşık Ruhsati (1999): Doğan Kaya tarafından derlenmiştir.


Yazar: Ensar Türkoğlu