Çocuklar Neden Yalan Söyler?

Yalan, gerçekle ilgisi olmayan muhatap olunan kişiyi aldatmak için söylenen sözlerdir. Fakat çocukların söylediği her yalan bu tanıma girmemektedir. Çocuklar hayal ile gerçeği ayırt edemedikleri yaşlarda, bazı olayları abartarak anlatırlar. Kendi hayal ürünleri olan olayları gerçekmiş gibi anlatırlar.

Tüm bunlara yalan diyemeyiz. Bununla beraber çocuğun zorda kaldığı durumlarda söylediklerini de yalan olarak niteleyemeyiz. Bunlar masum yalanlardır.

Çocuk gerçeklik olgusu gelişirken, zihinsel ve ruhsal olgunlaşmada geri kalmışsa yalan söyleyebilir. Bu yüzden ebeveynler çocuğun söylediği yalanın kaynağını araştırmadan, çocuğu yalancılıkla itham etmemeliler.

Çocuğu gerçekten yalan söylemeye bazı sebepler itmektedir. Bunlardan bazıları, güvensizlik, anne babanın yalan söylediğine şahit olma, korkma, utanmadır. Örneğin çocuk evdeyken kapı çaldığında, annesi çocuğa “annem evde yok” dedirtiyorsa çocuğun yalanı doğal bir olgu olarak algılaması ve dürüstlüğü öğrenememesi kaçınılmaz olmaktadır. Bu gibi durumlarla karşılaşan çocuk doğruluk ile dürüstlüğü algılamakta zorluk çekmekte ve yalan söyleme alışkanlığı kazanmaktadır.


Çocuğu yalandan uzak tutmanın en iyi yolu, çocuğun güvene dayalı, dürüst ebeveynlerin olduğu bir aile ortamında yetişmesidir. Çocuğu utandırarak, korkutarak yalandan vazgeçirmeye çalışmak iyi bir eğitim değildir. Çocuğa baskı yapmayan, onu anlayan, onu seven ve kendisi yalan söylemeyen anne babaların çocukları ileriki yaşlarında yalan söylemeyen bireyler olmaktadır.


Yazar: Betül Şahi