Çitlembik
çitlenbik



Çocukluğumda Düzcede tanıdığım bu ağaca gezip gördüğüm yerlerde rastlayamıyorum. Ya farklı türleri nedeni ile tanıyamadım ya da çocukluğumda ben de bıraktığı iz çok farklıydı. İşte bu amaçla internette araştırmaya koyuldum. Hatırladığım gibi ihtişamlı boylu olduğu anlatılıyor. Ama beni hayrete düşüren farklı türlerinin olması ve bu türler arasında menengiçin de yer almasıydı.

Bu yazıyı okuyanların çitlenbik hakkında yazacaklarını merakla bekliyorum.






Çitlembik (Celtis), yaklaşık 60-70 tür barındıran, her yıl yaprak döken bir ağaç cinsidir. Kuzey Yarıkürenin ılıman iklime sahip bölgelerine yayılmış, güney Avrupa, güney ve doğu Asya, güney ve orta Kuzey Amerika, ve güney ve orta Afrika'da bulunan bir bitkidir. Genellikle orta büyüklükte ağaçlardır, boyları 10-25 metre uzunluğundadır, nadiren 40 metre uzunluğa ulaşabilirler.
Eskiden Ulmaceae familyası veya kendi familyası olan Celtidaceae'ye yerleştirilse de, APG (Angiosperm Phylogeny Group) tarafından yapılan genetik analizler sonucu Cannabaceae familyasına yerleştirmenin en uygun olduğu ortaya çıkmış ve cins bu familyaya yerleştirilmiştir.
Basit yaprakları yaklaşık 3-15 cm uzunluğunda, yumurta şeklinde, sivri uçlu ve kenarları tırtıklıdır.
Meyvesi sert çekirdekli-eriksi, 6-10 mm çapındadır ve birçok hayvan türü tarafından yenilebilir; kuru ama tatlı bir tada sahiptir.
Bazı türleri süs ağacı olarak yetiştirilmekte ve susuzluğa karşı dayanıklılığı için tercih edilmektedir.
İstanbul'da bu ağaca "çitlenbik" denir. Ancak, Akdeniz ve Ege bölgelerinde "çitlenbik" adı Pistacia terebinthus için kullanılır.

Türler

• Celtis aurantiaca
• Adi çitlembik (Celtis australis) Türkiye.
• Celtis biondii
• Bunge çitlembiği (Celtis bungeana)
• Kafkas çitlembiği (Celtis caucasica) Türkiye. (benim tanıdığım, fotoğrafını paylaştığım bu tür)
• Celtis cerasifera
• Celtis chekiangensis
• Celtis choseniana
• Dikenli çitlembik (Celtis ehrenbergiana)
• Parlak yapraklı çitlembik (Celtis glabrata) Türkiye.
• Celtis gomphophylla
• Celtis iguanaea
• Afrika çitlembiği (Celtis integrifolia)
• Kore çitlembiği (Celtis koraiensis)
• Japon çitlembiği (Celtis jessoensis)
• Hubei çitlembiği (Celtis labilis)
• Şeker çitlembiği (Celtis laevigata)
• Celtis latifolia
• Celtis lindheimeri
• Batı çitlembiği (Celtis occidentalis)
• Celtis pallida
• Celtis paniculata
• Celtis philippensis
• Celtis reticulata
• Çin çitlembiği (Celtis sinensis)
• Celtis tetrandra
• Bodur çitlembik (Celtis tenuifolia)
• Celtis timorensis
• Doğu çitlembiği (Celtis tournefortii) Türkiye.
• Celtis trinervia
• Celtis vandervoetiana
• Celtis yunnanensis

bu ağaçtan güneydoğuda çok var
hatta bazı şarkılarımızda bile yer verilmiştir kendisine(çıt çıt çedene de olduğu gibi)
ülkemizde farklı adlara sahip:çıtlık,çedene ve bizim dilde(kürtçede) kızvan...
meyvesi menengiçtir
ve kahvesine bayılıyorum
Emel öğretmenim birgün yolunuz düşerse urfaya size kendi ellerimle yaparım
gül tatlısını yapan canım arkadaşıma da...

şu an buzdolabımda bile hazır kavrulmuş hali var. ben kahvesinin tutkunlarındanım. (ama Türk kahvesinden sonra) gül tatlısıyla da güzel gider. bir ara ikisini buluştursak mı gülümm? Emel öğretmenimi de çağırırız. menengiç kahvesi ve gül tatlısı keyfimiz katbekat artar. ne güzel hayal ama di mi?

bu arada Hatay taraflarında da BITTIM derler. sabunu da pek meşhurdur.

goncafiliz Nickli Üyeden Alıntı

şu an buzdolabımda bile hazır kavrulmuş hali var. ben kahvesinin tutkunlarındanım. (ama Türk kahvesinden sonra) gül tatlısıyla da güzel gider. bir ara ikisini buluştursak mı gülümm? Emel öğretmenimi de çağırırız. menengiç kahvesi ve gül tatlısı keyfimiz katbekat artar. ne güzel hayal ama di mi?

bende de hazır var
tabi ki türk kahvesi ilk sırada
süper olur
o zaman yeme de yanında yat

burada bu türü yaygın
<br></br>